Μάικ Τσιλιγκιριάν
Μάιος- Ιούλιος 2018, τεύχος 97

Στην νοτιοανατολική Αρμενία, κοντά στη συνοριακή γραμμή με το Αρτσάχ, μπαίνοντας από τον εθνικό δρόμο σε ένα χωματόδρομο περίπου πέντε χιλιομέτρων, φτάνεις στο Χντσορέσκ. Μια πολύ διαίτερη, εγκαταλειμμένη πια, μικρή πόλη που στις αρχές του 20ου αιώνα είχε 8.300 κατοίκους και ο τελευταίος κάτοικος έφυγε από εδώ, μόλις, το 1974. Η δόμηση της είναι βασισμένη στις εκατοντάδες σπηλιές στην πλαγιά ενός μεγάλου και δύσβατου φαραγγιού.
Το τοπίο είναι μαγικό. Το κατάμεστο με δέντρα φαράγγι σε μαγνητίζει. Νιώθεις λίγο σαν Ιντιάνα Τζόουνς, έτοιμος για εξερευνήσεις, κατεβαίνοντας τα εκατοντάδες ξύλινα σκαλιά για να φτάσεις την αιωρούμενη γέφυρα, το συναίσθημα αυτό απογειώνεται.
Σε λίγα μέρη του κόσμου συναντάμε κάτι ανάλογο. Μοιάζει με τους οικισμούς της Καππαδοκίας, οι οποίοι αποτελούν έναν από τους βασικούς τουριστικούς προορισμούς της Τουρκίας.
Περνώντας ακατοίκητες πεδιάδες πριν να φτάσεις εδώ η πρώτη σκέψη και εύλογη απορία είναι: γιατί εδώ; γιατί ήθελαν να ζουν κρυφά αυτοί οι άνθρωποι;
Η περιοχή έχει κατοικηθεί από την αρχαιότητα. Η παλαιότερη γραπτή αναφορά για το Χντσορέσκ ανήκει στον ιστορικό του 13ου αιώνα Στεπανός Ορμπελιάν.
Τον 19ο αιώνα είχε 4200 κατοίκους ενώ το 1913 υπήρχαν 1800 σπίτια, 27 καταστήματα, 3 εργαστήρια βυρσοδεψίας και βαφής δέρματος, 7 σχολεία και 4 εκκλησίες: η Σουρπ Χριψιμέ, Σουρπ Τατεβός, Αναμπαντί (της έρημου) και η Παλιά.
Ο Πατριάρχης Αβραάμ Γκρενταστί (Κρητικός), το 1735 βρέθηκε στο Χντσορέσκ και περιέγραψε λεπτομερώς αυτό που είδε. Οι καθημερινές επιθέσεις από ληστές και οι συνεχείς μάχες στη περιοχή ανάγκασαν τους κατοίκους να ζουν σε σπηλιές που συχνά βρίσκονταν 20 έως 30 μέτρα πάνω από το έδαφος. Ο Γκρενταστί είδε έκπληκτος το πώς σκαρφάλωναν οι κάτοικοι με την βοήθεια ενός σχοινιού στις σπηλιές, ακόμα και γυναίκες με μωρά στην αγκαλιά ή με μεγάλα καλάθια.
Το Χντσορέσκ συμμετείχε ενεργά στο απελευθερωτικό αγώνα, που διεξήχθη στις αρχές του 18ου αιώνα με επικεφαλής τον Ταβίτ Πεγκ, ενάντια στους Πέρσες δυνάστες της περιοχής. Δεν είναι τυχαίο πως ο Μχιτάρ Σπαραμπέτ, που συνέχισε τον αγώνα του ενάντια στην Περσική και Οθωμανική καταπίεση, επέλεξε το φρούριο του Χντσορέσκ για να εγκαταστήσει το στρατηγείο του από το 1728 έως το 1730.
Από τα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα, οι κάτοικοι άρχισαν την αναζήτηση εργασίας σε διάφορα μέρη του Νότιου Καύκασου και ο πληθυσμός άρχισε να μειώνεται.
Το 1941, περίπου 1.300 στρατιώτες από το Χντσορέσκ συμμετείχαν στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο, από τους οποίους 480 έπεσαν στο πεδίο της μάχης. Το νέο Χντσορέσκ χτίστηκε τη δεκαετία του 1950 και βρίσκεται στο οροπέδιο της περιοχής, σε απόσταση 9 χιλιομέτρων από το παλιό. Σήμερα οι κάτοικοι ασχολούνται με την εκτροφή βοοειδών και τις καλλιέργειες.
Αυτή είναι μια σύντομη και, σίγουρα, ελλιπής ιστορική αναφορά μιας μοναδικής «κρεμαστής» πόλης μέσα σε ένα, σπάνιας ομορφιάς, τοπίο.
Ελπίζουμε σύντομα να γίνει αντιληπτό πως, εκεί στο Χντσορέσκ έχουμε ακόμη ένα θησαυρό που πρέπει να αξιοποιήσουμε τουριστικά και πολιτιστικά αναβαθμίζοντας ολόκληρη την περιοχή και δημιουργώντας έναν ακόμη σημαντικό προορισμό για τους επισκέπτες της χώρας μας.

Tweet

Share