Σαρλ Αζναβούρ

 Την παραμονή της μεγάλης παρισινής επανεμφάνισής του στο Παλέ ντε Σπορ, ο Σαρλ Αζναβούρ, παθιασμένος όσο ποτέ, επανέρχεται δριμύτερος στις θέσεις του αναφορικά με τον αρμενικό κόσμο και τα μεγάλα θέματα επικαιρότητας, μιλώντας χωρίς ξύλινη γλώσσα. Αναδημοσιεύουμε ορισμένα αποσπάσματα από τη συνέντευξη που παραχώρησε στο γαλλόγλωσσο αρμενικό περιοδικό «Ν.Α.Μ.»

Περιοδικό «Nouvelles d' Arménie Magazine» τεύχος Σεπτεμβρίου 2015

Απόδοση στα ελληνικά - Σαρκίς Αγαμπατιάν

Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2015, τεύχος 86

Σε κάποια δήλωσή σας στη Le Monde που δημοσιεύτηκε στις 17 Απριλίου, εγκαλούσατε τον Ερντογάν ζητώντας του να προφέρει μια λέξη αλήθειας για τη γενοκτονία. Τι έχετε να πείτε;

Θέλω να πω στον Ερντογάν ένα απλό πράγμα. Δεν είμαι εχθρός σου, υποθέτω ότι δεν είσαι και δικός μου. Ο τουρκικός λαός είναι ένας λαός που σέβομαι. Η μητέρα μου αγαπούσε πολύ αυτή τη χώρα που ήταν και δική της.

Αυτό που ξέρω είναι ότι έχω φίλους Τούρκους με τους οποίους συνεννοούμαι υπέροχα. Νομίζω ότι το να αγνοεί κανείς το παρελθόν είναι ένα τεράστιο λάθος, το φορτίο αυτό είναι βαρύ για τη νεολαία αυτής της χώρας που δεν φταίει σε τίποτα γι' αυτά τα ψέματα. Μια νεολαία για την οποία πρέπει να διευρύνουμε τις δυνατότητες και να μη δημιουργούμε δυσκολίες.

Αντί να πληρώνετε αρνητές, και ξέρουμε πόσο στοιχίζουν, δεν θα ήταν καλύτερα να δοθούν αυτά τα χρήματα για να βοηθήσουν τη νεολαία; Είναι κρίμα που η Τουρκία, που είναι μια μεγάλη χώρα, δεν συνειδητοποιεί ότι θα μεγάλωνε περισσότερο αναγνωρίζοντας αυτό που συνέβη.

Πώς είδατε τις εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια της γενοκτονίας; Έχετε την αίσθηση ότι οι Αρμένιοι έκαναν κάποιο βήμα μπροστά;

Ναι, ασφαλώς.

Εκπλαγήκατε; Είστε ευχαριστημένος;

Δεν ένιωσα έκπληξη. Διότι όταν συναντώ Αρμένιους απ' όλο τον κόσμο, βλέπω ότι υπάρχει κάτι που διατηρείται μέσα τους, διαπιστώνω ότι η Αρμενία είναι παρούσα. Είναι όλοι Αμερικανοί, Άγγλοι, αλλά η Αρμενία είναι εκεί.

Έχετε εκφραστεί κάποτε με σκληρά λόγια για τους Αρμένιους...

Πράγματι, ορισμένοι αξίζουν ένα γερό ξύλο.

Και τώρα, έχετε μια καμιά καλή κουβέντα να πείτε;

Δεν έχω να προσθέσω κάτι. Δεν μου αρέσει η δημαγωγία, τη στιγμή που έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε. Όχι. Αντιθέτως. Αντιμετωπίζοντας τα προβλήματα θα πάμε μπροστά.

Όσον αφορά τις Μ.Κ.Ο., νομίζω ότι η Γενική Αρμενική Ένωση Αγαθοεργίας εργάζεται πολύ καλά. Πρέπει να το ομολογήσουμε. Δεν μπορεί κανείς από μόνος του να βοηθήσει μια χώρα σαν τη δική μας.

Εξακολουθείτε να πηγαίνετε συχνά στην Αρμενία;

Κάθε φορά που μπορώ. Αλλά δεν είμαι κάποιο σημαντικό πολιτικό πρόσωπο. Είμαι σημαντικός επειδή οι Αρμένιοι της Αρμενίας είναι πολύ υπερήφανοι για μένα όπως και οι αρχές που με έχουν κάνει πρέσβη. Μού έχουν εκχωρήσει μεγάλες εξουσίες. Δεν πρέπει να τους απογοητεύσω.

Κατά τη γνώμη σας, ποιο είναι αυτό που επείγει για τους Αρμένιους;

Η επιστροφή. Να επιστρέψουν οι Αρμένιοι στην πατρίδα όπως στα χρόνια του 47 και 49. Μίλησα στον πρόεδρο γι' αυτούς που είχαν έλθει στην Αρμενία εκείνα τα χρόνια. Δέκα επτά χιλιάδες νομίζω γύρισαν πίσω. Δεν υπήρχε τίποτα να κάνουν στην Αρμενία. Η πόρτα ήταν ανοιχτή στη δυστυχία. Πρέπει να κάνουμε κάτι. Πρέπει να αλλάξουμε τα πράγματα.

Έχετε διάλογο με τις αρχές;

Όχι, αλλά μπορώ να έχω. Όσο νά 'ναι με ακούν.

Για παράδειγμα;

Τους έχω πει ότι θα πρέπει να αφήσουν τους εξισλαμισμένους Αρμένιους να έλθουν στην Αρμενία. Έχουν μείνει μουσουλμάνοι επειδή νιώθουν πιο άνετα έτσι. Πρέπει να έλθουν. Έχουμε τζαμιά. Να τα γεμίσουμε με αυτούς τους Αρμένιους! Δεν ξέρω αν είδατε αυτό που έκανα; Πήρα ένα δημοσιογράφο μαζί μου στο τζαμί του Ερεβάν. Ήθελα να του δείξω ότι είμαστε ανοιχτοί στις άλλες θρησκείες. Το είπα στον πρόεδρο: είμαστε ένα έθνος, και ένα έθνος έχει κάθε είδους ανθρώπους. Κλέφτες, ιερείς, πόρνες, προαγωγούς, καθώς και διαφορετικές θρησκείες. Πρέπει να το καταλάβουμε. Δεν υπάρχει καμιά χώρα στον κόσμο με μια μόνο θρησκεία. Ακόμη και στο Ισραήλ.

Έχετε την εντύπωση ότι τα πράγματα εξελίσσονται προς τη σωστή κατεύθυνση στην Αρμενία;

Το πρόβλημα στην Αρμενία είναι ότι έχουν ακόμη τη σοβιετική νοοτροπία και υπάρχει διαφθορά. Κατ' αρχάς πρέπει να λύσουμε το τουρκο-αρμενικό πρόβλημα και μετά να ασχοληθούμε με αυτά τα ζητήματα. Πρέπει να γίνουν αυτά.

Θέλετε να πείτε κάτι για τις Ηνωμένες Πολιτείες;

Νομίζω ότι ο κύριος Ομπάμα έχει χάσει το ραντεβού με την ιστορία. Οι Αρμένιοι συγκέντρωσαν πολλά χρήματα για την εκλογή του. Κι αυτός για μια ακόμη φορά μάς απογοήτευσε. Θα μπορούσε να μην είχε πει μεγάλα λόγια, αλλά να στείλει τουλάχιστον μια σημαντική προσωπικότητα από την κυβέρνησή του στο Τζιτζερναγκαπέρτ στις 24 Απριλίου. Ούτε αυτό δεν έκανε. Δεν είναι φυσιολογικό.

Και η Γαλλία;

Δεν έχουμε παράπονο. Οι Γάλλοι είναι κοντά στους Αρμένιους. Όταν ζητάμε κάτι, το κάνουν. Κάθε φορά που είχα την ευκαιρία να απευθυνθώ στους προέδρους είτε στον Σιράκ, στον Σαρκοζί ή στον Ολάντ, μού απάντησαν θετικά. Μπράβο στη Γαλλία! Εδώ, όλα λειτουργούν σωστά για τους Αρμένιους!

Έχετε κινητοποιηθεί επίσης και για τους χριστιανούς της Ανατολής.

Ναι είμαι υποχρεωμένος.

Τι πιστεύετε για την κατάστασή τους;

Πρέπει να τους βοηθήσουμε. Θέλω να πω ότι οφείλουμε να τους βρούμε στέγη, δουλειά. Έχω ήδη κάνει προτάσεις προς αυτή την κατεύθυνση, για να μείνουν σε εγκαταλειμμένα χωριά της Γαλλίας. Όσον αφορά εμένα, είμαι έτοιμος να αναλάβω μια οικογένεια στο Νότο της Γαλλίας.

Σάς το λένε σε κάθε συνέντευξη, αλλά είναι αλήθεια ότι φαίνεστε, ότι είστε ξανανιωμένος.

Είμαι θυμωμένος. Κι ένας άνθρωπος που είναι θυμωμένος, είναι πάντα νέος [γέλια].

Τελειώνοντας, έχετε κάτι να πείτε κατ' αρχάς στους Τούρκους και μετά στους Αρμένιους;

Αγαπώ τους Τούρκους. Έχω ένα φίλο Τούρκο πολύ κοντινό μου. Το ξέρετε, δεν είναι κάτι καινούργιο. Οι κόρες του μου έγραψαν τελευταία. Είναι ένας πραγματικά γκαρδιακός φίλος. Ερχόταν στο σπίτι, μιλούσε με τους γονείς μου. Ήταν χαρούμενοι μαζί. Είχα πάντα επαφές με τους Τούρκους. Μας αρέσει η τουρκική μουσική. Επίσης, η αρμένικη κουζίνα, είναι σαν την τούρκικη! Δεν αστειεύομαι! Έχουμε πολλά κοινά σημεία. Φέτος, στις 24 Απριλίου στο Τζιτζερναγκαπέρτ, είχαν πάει αρκετοί νεαροί Τούρκοι. Τους ρώτησα: ήρθατε διότι είσαστε αρμενικής καταγωγής; Όχι, είμαστε Τούρκοι. Αλλά είχαν έλθει! Στο Ισραήλ, υπάρχουν Τούρκοι που πηγαίνουν στις εκδηλώσεις μνήμης. Στην Γεωργία επίσης. Κάτι συμβαίνει με τους Τούρκους που εξηγείται τελικά. Μοιάζαμε πολύ και συνεχίζουμε να μοιάζουμε. Ήμουν με τον Νίκο Αλιάγα τις προάλλες και κάναμε μια συζήτηση για τις αρμενικές και ελληνικές βρισιές που προέρχονται από τα τουρκικά.

Γελάσαμε πολύ.

Έχετε να πείτε κάτι στους Αρμένιους;

Όχι. Αυτό που κάνω είναι γι' αυτούς. Λοιπόν δεν έχω τίποτα να τους πω. Δεν έχω κανένα όφελος στην Αρμενία και δεν περιμένω τίποτα. Κάνω αυτό που κάνω, διότι ξέρω ότι αυτό θα ευχαριστούσε τους γονείς μου. Αυτά.

Tweet

Share