|
Σαρώ Δεδεγιάν
Τεύχος: Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2010
Στις 22 Ιουλίου του 2010 το Διεθνές Δικαστήριο των Ηνωμένων Εθνών στη Χάγη αποδέχθηκε τη νομιμότητα του αιτήματος του Κοσόβου να ανεξαρτητοποιηθεί από τη Σερβία.
Η απόφαση του Δικαστηρίου έχει προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις και έχει ανοίξει έναν κύκλο συζητήσεων που αφορά αντίστοιχες περιπτώσεις, όπως του Ναγκόρνο Καραμπάχ και άλλες. Σε πρόσφατη συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο BBC o υπουργός Εξωτερικών της Σερβίας τόνισε, ότι το θέμα είναι πολύ σοβαρό. Τόνισε ότι τα 2/3 των μελών του Ο.Η.Ε. και της Ε.Ε. τάσσονται υπέρ της Σερβίας και κατά της ανεξαρτητοποίησης του Κοσόβου, ενώ στην ερώτηση της δημοσιογράφου για το εάν θεωρεί σημαντικότερη προτεραιότητα την ένταξη της Σερβίας στην Ε.Ε. ή το θέμα του Κοσόβου, διευκρίνισε ότι και τα δύο ζητήματα είναι στο ίδιο επίπεδο προτεραιότητας και δεν κάνει καμία διάκριση μεταξύ τους.
Η απόφαση αυτή από το Διεθνές Δικαστήριο προκάλεσε και αντίστοιχη αντίδραση από τη μεριά της Αρμενίας και του Ναγκόρνο Καραμπάχ. Τα δύο μέρη τα οποία έχουν στενότατη συνεργασία σε όλα τα επίπεδα αποφάσισαν να ξεκινήσουν τις διαδικασίες, προκειμένου να αναγνωρισθεί διεθνώς ο θύλακας του Καραμπάχ. Προφανώς, και η απόφαση αυτή στηρίζεται στη λογική ότι δημιουργήθηκε ήδη διεθνές προηγούμενο με το Κόσοβο και συνεπώς ανοίγει η πόρτα για την αναγνώριση του απομονωμένου Ναγκόρνο Καραμπάχ. Τα πράγματα, όμως, δεν είναι τόσο απλά στη διεθνή διπλωματία και προφανώς το ερώτημα παραμένει:
Θα αναγνωρίσει η Αρμενία το Ναγκόρνο Καραμπάχ;
Η Αρμενία μέχρι πρότινος δεν αποδεχόταν τη μονομερή αναγνώριση του Ναγκόρνο Καραμπάχ, προκειμένου με αυτό τον τρόπο να διασφαλίσει την τάξη στην περιοχή και να αποφύγει τη λήψη δραστικών πολεμικών μέτρων από τη μεριά του Αζερμπαϊτζάν. Το κόμμα του Τασνακτσουτιούν δια μέσου του εκπροσώπου του Γκιρό Μανογιάν εκτιμά ότι, εάν η Αρμενία αναγνωρίσει τελικά το Ναγκόρνο Καραμπάχ, τότε το θέμα θα ανοίξει στη διεθνή κοινότητα και αυτό θα οδηγήσει και άλλες χώρες στην απόφαση της αναγνώρισης. Αυτό δεν σημαίνει, ότι η Αρμενία θα πρέπει να προβεί σε αντίστοιχες ενέργειες ούτε όμως ότι θα έβλαπτε, εάν το έκανε. Μάλιστα, σε περίπτωση που το Αζερμπαϊτζάν αντιδράσει επιθετικά, η Αρμενία θα πρέπει εκτός από την αναγνώριση του Καραμπάχ να προχωρήσει και στην επανένωση μαζί του.
Σύμφωνα με τον Σαμβέλ Νικογιάν, τον αναπληρωτή εκπρόσωπο του Αρμενικού Κοινοβουλίου, η Αρμενία θα πρέπει να προχωρήσει στην αναγνώριση του Ναγκόρνο Καραμπάχ, εάν και εφόσον η ομάδα του Μινσκ εξαντλήσει όλα τα περιθώρια εξεύρεσης κοινά αποδεκτής λύσης. Από την άλλη μεριά, ο εκπρόσωπος του συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας του Καραμπάχ, Μασίς Μαϊλιάν, τόνισε ότι το θέμα της αναγνώρισης του Ναγκόρνο Καραμπάχ δεν αποτελεί προτεραιότητα για το διεθνές λόμπι της αρμενικής διασποράς και αυτό αποδυναμώνει για την ώρα τις σχετικές πρωτοβουλίες και τις όποιες προσπάθειες.
Οι αντιδράσεις είναι ανάμεικτες και είναι γεγονός ότι, ενώ είχε σχεδιασθεί μια μεγάλη δημόσια συγκέντρωση στο Καραμπάχ την επομένη της απόφασης, στις 23 Ιουλίου, τελικά οι σχετικές κινητοποιήσεις πάγωσαν. Ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου του Καραμπάχ και οι εκπρόσωποι των τριών κομμάτων αρκέστηκαν σε μια συνέντευξη Τύπου στο Στεπαναγκέρτ, τονίζοντας ότι η απόφαση του δικαστηρίου της Χάγης είναι πάρα πολύ σημαντική, αλλά το Καραμπάχ δεν θα ζητήσει διεθνώς να εφαρμόσει το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού του, αλλά την απευθείας αναγνώρισή του από τη διεθνή κοινότητα.
Η απόφαση του δικαστηρίου χαιρετίσθηκε από την Ε.Ε. και τις Η.Π.Α., αποδοκιμάστηκε όμως από τη Ρωσία. Βεβαίως, ο εκπρόσωπος Τύπου των Η.Π.Α. σε σχετική ερώτηση για το εάν η απόφαση αυτή θα δημιουργήσει προηγούμενο, απάντησε κατηγορηματικά “όχι”. Αντίστοιχα αρνητικές ήταν οι δηλώσεις των εκπροσώπων της Ρωσίας και του Αζερμπαϊτζάν. Το κόμμα του Τασνακτσουτιούν πιστεύει ότι είναι μια καλή ευκαιρία για το Καραμπάχ να συμμετάσχει ως πλήρες μέλος στις διαπραγματεύσεις και η Αρμενία να λάβει μέρος σε ένα αυστηρά καθορισμένο πλαίσιο στις σχετικές συζητήσεις μεταξύ της διεθνούς κοινότητας και του Αζερμπαϊτζάν.
Προφανώς, είναι πολύ νωρίς για να βγάλει κανείς ασφαλή συμπεράσματα, αλλά είναι βέβαιο ότι το κουτί της Πανδώρας έχει ανοίξει για τα καλά.
|
