Στις 21 Δεκεμβρίου η ταινία προκρίθηκε στη βραχεία λίστα των Όσκαρ! Κατηγορία-ΔιεθνήςΤαινία¹

Σουζάνα Απαρτιάν

Mε αυτήν την ταινία, ο ηθοποιός-σκηνοθέτης και σεναριογράφος Μικαέλ Γκοορτζιάν, φέρνει στο προσκήνιο την επιθυμία ενός Αρμενο-Αμερικανού που επαναπατρίζεται στη Σοβιετική Αρμενία για να ξαναβρεί τις πατρογονικές του ρίζες.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1940, η Σοβιετική Ένωση προσκάλεσε Αρμένιους που ζούσαν στο εξωτερικό να εγκατασταθούν στη Σοβιετική Αρμενία. Στην ταινία «Amerikatsi»², ο Μικαέλ Γκοορτζιάν αναπαριστά ένα τέτοιο ταξίδι βρίσκοντας έναν ασυνήθιστο τρόπο να εκφράσει τον διακαή πόθο ενός ανθρώπου να επιστρέψει στις ρίζες του.

Ο Γκοορτζιάν υποδύεται τον Τσάρλι, έναν αφελή, αδέξιο Αμερικανό που επιστρέφει στην Αρμενία το 1947 έχοντας γλιτώσει την Γενοκτονία ως έφηβος. Παρά το γεγονός ότι είναι φίλος με τη σύζυγο ενός Σοβιετικού αξιωματούχου (Νέλι Ουβάροβα), συλλαμβάνεται και φυλακίζεται ως ύποπτος ταραξίας της καθεστηκυίας τάξης για ένα παράλογο έγκλημα: φοράει γραβάτα. Και για να μην επηρεάσει άλλους κρατούμενους με τους «κοσμοπολίτικους» τρόπους του, ο Τσάρλι τοποθετείται σε απομόνωση όπου οι φρουροί δε χάνουν ευκαιρία να τον ξυλοκοπούν. Όσο φρικτό και αν ακούγεται αυτό, ο τόνος της ταινίας παραμένει αισιόδοξος, γιατί κάπου στο βάθος αχνοφαίνεται η ελπίδα που φωλιάζει στην καρδιά του Τσάρλι.

Η μόνη διέξοδος που βρίσκει από την απομόνωση, και η μόνη σύνδεση του με τον έξω κόσμο, είναι να παρακολουθεί την καθημερινότητα ενός ζευγαριού που μένει σε ένα διαμέρισμα που βρίσκεται απέναντι από τα κάγκελα του παραθύρου του.

Συνειδητοποιεί ότι ο άντρας που παρατηρεί, ένας ζωγράφος που λέγεται Ντικράν (Χοβίκ Κιοσκεριάν), είναι δεσμοφύλακας της φυλακής και αποδεικνύεται ότι είναι Αρμένιος. Έτσι, με κάθε ευκαιρία που του δίνεται, ο Τσάρλι αρχίζει πλέον να «μοιράζεται» τις λεπτομέρειες της ιδιωτικής ζωής του Ντικράν και της Ρουζάν. Τρώει μαζί τους, γελάει, κλαίει, τραγουδά και χορεύει μαζί τους, παρατηρεί τις προσπάθειές του Ντικράν να ζωγραφίσει, ανακαλύπτοντας μπροστά στο παράθυρό του όλη την αρμενική κουλτούρα που δεν γνώρισε ποτέ.

Ο Τσάρλι αρχίζει να νοιάζεται βαθιά για τον Ντικράν, συμπονώντας αυτόν τον Σοβιετικό Αρμένιο που αναγκάστηκε να καταστείλει το πάθος του για τη μουσική, το φαγητό, την τέχνη και τη ζωή. Στη συνέχεια όμως, σε μια απροσδόκητη ανατροπή της μοίρας, ο Ντικράν ανακαλύπτει ότι ο Τσάρλι τον παρακολουθεί για καιρό. Προς μεγάλη έκπληξη του Τσάρλι, ο Ντικράν δεν τον αναφέρει, αλλά αντίθετα τον αφήνει να μπει στον κόσμο του.

Μέσα από αυτούς τους δύο αιχμαλώτους των περιστάσεων, η πίστη μας στην αγάπη αναβιώνει. Στο τέλος, αν και όχι με τον τρόπο που περίμενε, ο Τσάρλι βρίσκει τελικά αυτό που ήρθε αναζητώντας στην Αρμενία... πατρίδα.

Ένα συναρπαστικό σενάριο ακόμα και αν οι ερμηνείες δεν αντιστοιχούν πάντα στις προσδοκίες μας. Η κατάσταση που περιγράφεται συμβολίζει εύγλωττα τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν πολλοί που, όπως και ο Τσάρλι, εγκατέλειψαν την πατρίδα τους σε νεαρή ηλικία. Η καρδιά του χτυπά αρμενικά, ακόμα κι αν μιλάει αγγλικά, παρόλο που η άβολη απόσταση τον κρατάει μακριά από την αίσθηση της πλήρους συμμετοχής.

Η ταινία «Amerikatsi» κέρδισε το βραβείο Καλύτερης Αφήγησης στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Γούντστοκ, το Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Αμβούργου και το Βραβείο Καλύτερης Αφήγησης στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Beloit.

https://www.nytimes.com/2023/09/07/movies/amerikatsi-review-a-prisoner-in-his-homeland.html

https://www.imdb.com/title/tt13616368/

1. Η ψηφοφορία για τις υποψηφιότητες θα πραγματοποιηθεί μεταξύ 11 και 16 Ιανουαρίου 2024. Οι υποψηφιότητες θα ανακοινωθούν στις 23 Ιανουαρίου, με την ψηφοφορία για τους τελικούς φιναλίστ να γίνεται μεταξύ 22 και 27 Φεβρουαρίου. Ο ανταγωνισμός αναμένεται έντονος. Η 96η τελετή απονομής των βραβείων Όσκαρ θα πραγματοποιηθεί στο Dolby Theater στις 10 Μαρτίου 2024.
2. Η ταινία προβάλλεται στις πλατφόρμες: Apple TV+, Amazon Prime Video, Google Play, και στο Vudu.

Tweet

Share