Ενάντια σε όλες τις πιθανότητες, το χωριό των 150 οικογενειών άνθισε χάρη στην ηγεσία του δημάρχου Ασλάν Μουράτ Βαρτανιάν.
Μάικ Τσιλιγκιριάν Οκτώβριος- Δεκέμβριος 2016, τεύχος 91
Το αρμενικό χωριό Χαβρέζκ βρίσκεται στην πεδιάδα νότια της πόλης Ζάχο, κοντά στα σύνορα Τουρκίας - Ιράκ. Αρχικά ονομαζόταν Χάι Βρεζ, δηλαδή «αρμενική εκδίκηση» στα αρμενικά και ήταν ένα από τα τρία χωριά που ιδρύθηκαν μετά το 1928 στο Ιράκ από αρμένιους επιζώντες της Γενοκτονίας. Τα άλλα δύο είναι το Αβζρούκ και το Αγατζανιάν. Τη δεκαετία του ’50 ήταν ένα μεγάλο και πλούσιο χωριό, το οποίο μάλιστα είχε και υπόγειο αρτεσιανό υδροφόρο ορίζοντα. Στο χωριό υπήρχε βιβλιοθήκη, εκκλησία και σχολείο. Ωστόσο, μετά το 1970, οι στρατιωτικές δυνάμεις του Σαντάμ Χουσεΐν κατέστρεψαν και εκκένωσαν, όλα τα χωριά της ευρύτερης περιοχής και με υπέρμετρη βία και μαζικές εγκληματικές ενέργειες, ώθησαν τον κουρδικό και αρμενικό πληθυσμό, προς τα αστικά κέντρα, στοχεύοντας στην αφομοίωσή του. Μετά τον θάνατο του Σαντάμ Χουσεΐν το 2006, ένας μικρός αριθμός από τους Αρμενίους που είχαν απομακρυνθεί επέστρεψε στο χωριό. Έτσι, το Χαβρέζκ ξαναχτίστηκε και σήμερα κατοικείται από 150 οικογένειες. Έχει ένα θερμοκήπιο, ένα σχολείο και μια εκκλησία που χτίστηκε μόλις το 2012, όπως επίσης κι ένα μνημείο στη μνήμη των θυμάτων της Γενοκτονίας. Στο χωριό έχουν εγκατασταθεί και κάποιες οικογένειες Ασσυρίων και Κούρδων Γεζιντί. Σήμερα, παρόλες τις αντιξοότητες το χωριό άρχησε να ανθεί υπό την καθοδήγηση του δημάρχου Ασλάν Μουράτ Βαρτανιάν. Ο Βαρτανιάν, μια ηγετική φυσιογνωμία με αθλητικό παράστημα και μουστάκι που θυμίζει τους Αρμένιους «Φενταΐ» του 19ου αιώνα, είναι πρώην στρατιωτικός που είχε υπηρετήσει στον ιρακινό στρατό σε μια ειδική μονάδα ελεύθερων σκοπευτών. Στο σπίτι του έχει ένα εκπληκτικό οπλοστάσιο που περιλαμβάνει ντουφέκια του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου ως και σύγχρονα αυτόματα όπλα. Ο Μουράτ Βαρτανιάν, εκτός από δήμαρχος, είναι και αρχηγός της ομάδας πολιτοφυλακής, που αποτελείται από μόλις είκοσι δύο κατοίκους του χωριού. Η ομάδα αυτή, που υποστηρίζεται από τους Κούρδους της περιοχής, έχει εμπλακεί πολλές φορές σε μάχες με τους Τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους, που σκορπούν τον τρόμο και τον θάνατο στην περιοχή. Το 2013, μετά από παρότρυνση του Τζεφ Γκάρντνερ (Jeff Gardner), φωτορεπόρτερ που έχει εργαστεί πολλά χρόνια στη Μέση Ανατολή, επισκέφτηκε το χωριό ο ανεξάρτητος σκηνοθέτης Ντέιβιτ Ρίτερ (David Ritter). Ο Ρίτερ, που έχει επικεντρώσει το ενδιαφέρον του στις μικρές χριστιανικές κοινότητες της Μέσης Ανατολής, εντυπωσιάστηκε με το σθένος των κατοίκων αυτού του μικρού χωριού και με τις πράξεις ανδρείας της πολιτοφυλακής κατά τη διάρκεια του πολέμου και αποφάσισε να ζήσει εκεί, έως ότου ολοκληρώσει το ντοκιμαντέρ του «Havresc. Stand on courage» (Χαβρέσκ. Στεκόμαστε με θάρρος). Ο σκηνοθέτης σε μια συνέντευξή του στην εφημερίδα «Μassis», λέει ότι με την ταινία αυτή θέλει να αναδείξει αυτό που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στις χριστιανικές κοινότητες της Συρίας και του Ιράκ, ενώ οι μεγάλες δυνάμεις της Δύσης παρακολουθούν με εξοργιστική απάθεια. Δηλώνει απογοητευμένος και θυμωμένος με τις κυβερνήσεις που ενδιαφέρονται και δραστηριοποιούνται μόνο όταν έχουν να εξυπηρετήσουν οικονομικά συμφέροντα και με τα μέσα ενημέρωσης που λειτουργούν τις περισσότερες φορές υπό την καθοδήγηση συγκεκριμένων συμφερόντων. Μετά την ολοκλήρωση του ντοκιμαντέρ, ο Μουράτ Βαρτανιάν τραυματίστηκε σε μια μάχη με τους Τζιχαντιστές και σήμερα νοσηλεύεται σε νοσοκομείο της περιοχής. Το ντοκιμαντέρ ήδη άρχισε να προβάλλεται σε διάφορες χώρες όπου υπάρχουν αρμενικές κοινότητες, ενώ ένα ποσοστό από τα έσοδα θα διατεθεί για έργα ανάπτυξης που θα γίνουν στο Χαβρέζκ.
|