«Εκτός από προσωπική επιλογή, έχουμε πια και μια αποστολή που με γεμίζει και μου δίνει νόημα»

Ο εκπαιδευτικός Μιχάλης Σερέπετσης, φανατικός αναγνώστης του περιοδικού μας, παντρεύτηκε τη Λουίζα Σουριάν, και, σπάζοντας τον «κανόνα», ζει τα τελευταία τρία χρόνια στη γενέτειρα της γυναίκας του, την Αρμενία. Ο Μιχάλης είναι ενθουσιασμένος με τη χώρα, και διαθέτει τον χρόνο και την εμπειρία του για να διδάξει την ελληνική γλώσσα στο πανεπιστήμιο και στα παιδιά της ελληνικής κοινότητας. Τον συναντήσαμε πρόσφατα, και μας μίλησε για όλα αυτά.

Στον Μάικ Τσιλιγκιριάν

- Ποια ήταν η πρώτη τις επαφή με το αρμενικό στοιχείο και την Αρμενία;

Είμαι τριάντα πέντε χρόνια εκπαιδευτικός (δάσκαλος), και πρόσφατα βγήκα στη σύνταξη. Η πρώτη μου επαφή ήταν μέσω του εκπαιδευτικού μου έργου. Πιο στενά ξεκίνησε με τον γάμο μου, καθώς η γυναίκα μου είναι Αρμένισσα. Από την πρώτη μου επίσκεψη στην Αρμενία, ένιωσα ότι εκεί θα μείνω. Με τράβηξε πάρα πολύ. Η ενέργεια του τόπου; Η ιστορία; Τα μνημεία; Δεν ξέρω.

Πρώτη φορά πήγα τον Δεκέμβριο του 2019, όταν ξεκίνησε η πανδημία από την Κίνα σαν φήμη ακόμη, και κάναμε Χριστούγεννα εκεί. Επισκεφθήκαμε το Νοραβάνκ, το Κεγάρτ και το Γκαρνί, έχω γυρίσει σχεδόν όλη την Αρμενία, εκτός από τις νότιες επαρχίες. Ενθουσιάστηκα με τον κόσμο και την πόλη του Γερεβάν, μια ευρωπαϊκή πόλη που σου παρέχει τα πάντα. Οι ελληνικές κοινότητες με αγκάλιασαν. Γνωρίστηκα με πάρα πολύ κόσμο.

- Τι εννοείτε «ελληνικές κοινότητες»;

Υπάρχουν δύο ελληνικές κοινότητες, δεν πρόκειται για μία ενιαία. Η μία κοινότητα είναι οι Πόντιοι του Γερεβάν και η άλλη οι Έλληνες της Αρμενίας. Συνολικά υπολογίζονται περίπου 800 άτομα σε όλη την Αρμενία.

- Με τι ασχολείστε εκεί;

Ήρθα σε επαφή με το πανεπιστήμιο Βαλερί Προυσόφ, και ξεκίνησα να κάνω κάποια μαθήματα στο τμήμα Γλωσσολογίας, στα οποία πέρσι συμμετείχαν περίπου τριάντα άτομα, δηλαδή δημιουργήθηκαν τρία γκρουπ. Συγχρόνως, μαθαίνω την αρμενική γλώσσα και, με τη βοήθεια της συζύγου μου, κάνω κάποιες μεταφράσεις βιβλίων του δημοτικού σχολείου, από τα αρμενικά στα αγγλικά και στα ελληνικά.

- Τα μαθήματα στην κοινότητα πώς γίνονται;

Αυτά γίνονται εθελοντικά κάθε Κυριακή, σε έναν χώρο που μας έχουν παραχωρήσει στο κέντρο της πόλης, στην οδό Σαριάν, ο οποίος είναι καλά οργανωμένος, με προβολείς, πιάνο και άλλες υποδομές. Στον ίδιο χώρο πραγματοποιούνται εκδηλώσεις και διαλέξεις. Στα μαθήματα συμμετέχουν είκοσι πέντε με τριάντα παιδιά, κυρίως από μεικτούς γάμους, τα οποία δεν μιλάνε ελληνικά, δεν γνωρίζουν την ελληνική παιδεία, αλλά θέλουν να τη μάθουν και κάποια στιγμή να επισκεφτούν την Ελλάδα.

- Ποιο είναι το εκπαιδευτικό επίπεδο των σχολείων σε σχέση με την Ελλάδα;

Δεν μπορώ να σας απαντήσω για τις θετικές επιστήμες, αλλά για το μάθημα της γλώσσας που κατανοώ μπορώ να πω πως το βιβλίο που χρησιμοποιείται αυτή τη στιγμή στην Αρμενία είναι πολύ ανώτερο από το αντίστοιχο στην Ελλάδα.

- Θέλετε να τους μιλήσετε για την καθημερινότητά τους στην Αρμενία;

Η γυναίκα μου, η Λουίζα Σουριάν, με βοήθησε πάρα πολύ. Στην αρχή ήταν λίγο δύσκολα, καθώς ο κόσμος δεν μιλάει αγγλικά αλλά ρωσικά, τα οποία δεν γνωρίζω. Παρ’ όλα αυτά, με έχουν δεχθεί με πολλή χαρά, πιστεύω και λόγω καταγωγής. Και στο πιο απομακρυσμένο χωριό, όταν λέω ότι είμαι Έλληνας, με αγκαλιάζουν και με φωνάζουν «γεχπάιρ» (αδελφέ). Να αναφέρω ένα περιστατικό: Είμαστε σε ένα απομακρυσμένο μοναστήρι κοντά στο Ντιλιτζάν, όταν μέσα στο δάσος συναντάμε μια ομάδα Αρμενίων τουριστών. Εγώ τους χαιρετώ στα ελληνικά «καλημέρα, τι κάνετε;», και τότε κάποιος από την ομάδα αναφωνεί «Έλληνας!». Για φαντάσου, στη μέση του πουθενά… Οπουδήποτε, δηλαδή, η λέξη «Ελλάδα», σαν ιδέα, είναι μεγάλη υπόθεση… Αυτό με κάνει να ανατριχιάζω.

Η εμπειρία μου με τον κρατικό μηχανισμό είναι θετική. Είχα την ατυχία, παρότι πρόσεχα πολύ, να μολυνθώ από κορονοϊό. Ενημερώσαμε τηλεφωνικά την αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου, και την ίδια ημέρα ήρθε στο σπίτι γιατρός με νοσηλευτή. Χρειάστηκε να νοσηλευτώ, και με περιέθαλψαν δεκαπέντε ημέρες σε μονόκλινο δωμάτιο στο νοσοκομείο, με τους γιατρούς να περνάνε καθημερινά, και όλα αυτά με μηδενικό κόστος περίθαλψης!

- Από το 1991, που ανεξαρτητοποιήθηκε η Αρμενία, μέχρι σήμερα, οι σχέσεις της Ελλάδας με την Αρμενία έχουν αναπτυχθεί σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο, αλλά στον τομέα της εκπαίδευσης και της επιστήμης δεν έχουμε δει δυστυχώς κάτι αξιοσημείωτο.

Ακριβώς αυτό το θέμα συζητούσαμε πριν από λίγο καιρό με τον διευθυντή του Κρατικού Πανεπιστημίου του Γερεβάν. Θα πρέπει να υπάρχει συνεργασία των δύο υπουργείων, Ελλάδας και Αρμενίας, ώστε να γίνει μια αναμόρφωση του βιβλίου της ιστορίας, και να ενταχθούν περισσότερα κείμενα λογοτεχνίας και ποίησης στο μάθημα της γλώσσας.

Είναι αδιανόητο δύο λαοί με τόσα κοινά και τόσο καλές σχέσεις μεταξύ τους να μην γνωρίζουν ο ένας την ιστορία του άλλου. Όταν ρώτησα τους μαθητές μου, της έκτης δημοτικού, στην Ελλάδα πού βρίσκεται η Αρμενία, έψαχναν στη Νότια Αμερική.

Στο αρμενικό αλφαβητάρι, που μεταφράζω τώρα, έχω βρει ελάχιστα αποφθέγματα του Πλάτωνα και δύο-τρεις μύθους του Αισώπου, και αφήνεται στην ευχέρεια του δασκάλου να πει κάτι παραπάνω, αν ξέρει και αν θέλει. Δεν είναι μόνο θέμα βιβλίου, είναι και δασκάλου!

Εκτός από προσωπική επιλογή, έχουμε πια και μια αποστολή. Μια αποστολή που με γεμίζει και μου δίνει νόημα. Θέλω να γίνει κάτι ουσιαστικό, που να μείνει για τα παιδιά και τη νεολαία.

Είναι τραγικό να ρωτάω τους φοιτητές μου στην Αρμενία ποιους Έλληνες τραγουδιστές γνωρίζουν, και να μου απαντούν τον Βέρτη και τον Ρουβά, αγνοώντας τον Χατζιδάκι και τον Θεοδωράκη. Να μην γνωρίζουν τον Καζαντζάκη, παρότι κυκλοφορούν τέσσερα βιβλία του στα βιβλιοπωλεία. Να μην γνωρίζουν τους κλασικούς, Αισχύλο, Σοφοκλή και άλλους, ενώ υπάρχουν μεταφρασμένα τα έργα τους. Δεν επιτρέπεται. Ξέρω ότι είναι διεθνές φαινόμενο, αλλά είναι επικίνδυνο, και όχι τυχαίο.

Tweet

Share