­Στον Μίκυ Μοβσεσιάν

Απρίλιος - Ιούνιος 2013 τεύχος 77

Ο Χά­ρης Μπερ­μπε­ριάν γεν­νή­θη­κε στην Ελ­λά­δα, στην Ο­ρε­στιά­δα του Έ­βρου, το 1965. Σπού­δα­σε κλα­σι­κό πιά­νο, α­νώ­τερη θε­ωρί­α (αρ­μο­νί­α και αντί­στι­ξη), φού­γκα, ε­νορ­χή­στρω­ση, σύν­θε­ση και μου­σι­κή α­νά­λυ­ση στο Ε­θνι­κό Ω­δεί­ο στην πό­λη Λιλ της Γαλ­λί­ας. Με­τα­ξύ των κα­θη­γη­τών του ή­ταν οι δια­κε­κρι­μέ­νοι γάλ­λοι συν­θέ­τες Vincent Paulet, Stιphane Bortoli και Jean-Philippe Navarre.

Δη­μιούρ­γη­σε πολ­λά έρ­γα, τό­σο πριν ό­σο και κα­τά τη διάρ­κεια των σπου­δών του, στις ο­ποί­ες εί­χε βά­λει ως προτε­ραιό­τη­τα τη σύν­θε­ση. Ξε­κίνη­σε την κα­ριέ­ρα του δια­σκευά­ζο­ντας μου­σι­κά έρ­γα δια­φό­ρων καλ­λι­τε­χνών και συν­θέ­το­ντας κομ­μά­τια για δια­φη­μί­σεις. Έ­χο­ντας πά­θος για την κι­νημα­το­γρα­φι­κή μου­σι­κή, συ­νέ­θε­σε πρω­τό­τυ­πα soundtracks για ται­νί­ες μι­κρού μή­κους.

Το 1994, κερ­δί­ζει το πρώ­το του βρα­βεί­ο στη μου­σι­κή σύν­θε­ση. Έ­κτο­τε ερ­γά­ζε­ται ως συν­θέ­της και ε­νορ­χη­στρω­τής σε πολ­λούς το­μείς. Γρά­φει μουσι­κή για ται­νί­ες, δια­φη­μι­στι­κά, πο­λυ­μέ­σα και δί­σκους. Το 1996, ι­δρύ­ει την ε­ται­ρί­α «Leitmotiv Production», που έ­χει ως κύ­ριο έρ­γο την πα­ρα­γω­γή πρω­τό­τυ­πης μου­σικής για οπτι­κο­α­κου­στι­κά μέ­σα.

Α­πό το 2004, συ­νερ­γά­ζε­ται με την τηλε­ό­ρα­ση και σή­με­ρα, συν­θέ­τει μου­σι­κή για με­γά­λο α­ριθ­μό τη­λε­ο­πτι­κών εκ­πο­μπών.Τον Ιού­νιο του 2012, βρα­βεύ­τη­κε στο Πα­ρί­σι α­πό το μου­σι­κό ορ­γα­νι­σμό «SACEM», για την ε­πί­δο­σή του στους Νέ­ους Μου­σι­κούς Συν­θέ­τες της Γαλ­λί­ας. Κα­τέ­χει τη θέ­ση του καλ­λι­τε­χνι­κού διευ­θυ­ντή στην ε­ται­ρί­α μου­σικής πα­ρα­γω­γής «Audio Clusters». Έ­χει συν­θέ­σει τη μου­σι­κή ε­πέν­δυ­ση, τη μου­σι­κή τί­τλων και το sound design (πα­ρα­γω­γή και χει­ρι­σμός ή­χου) σε πολ­λές πα­ρα­γω­γές στην τηλε­ό­ρα­ση αλ­λά και τον κι­νη­μα­το­γρά­φο.

Γεν­νη­θή­κα­τε στην Ο­ρε­στιά­δα. Σε ποια η­λι­κί­α ε­γκα­ταλεί­ψα­τε την Ελ­λά­δα;

Στην Ο­ρε­στιά­δα άρ­χι­σα τα πρώ­τα μα­θή­μα­τα πιά­νου με την κα. Α­ναΐς Κα­σα­πιάν. Ό­ταν τε­λεί­ω­σα το Λύ­κειο ε­γκα­τα­στά­θη­κα στη Θεσ­σαλο­νί­κη ό­που ξε­κί­νη­σα μα­θή­μα­τα μου­σι­κής στο Σύγ­χρο­νο Ω­δεί­ο. Τέσ­σε­ρα χρό­νια αρ­γό­τε­ρα, στα 22 μου, έ­φυ­γα για το Πα­ρί­σι.

Τι ή­ταν αυ­τό που σας έ­κα­νε να φύ­γε­τε α­πό τη γε­νέ­τειρά σας;

Σε αυ­τή την η­λι­κί­α ο­νει­ρεύ­ε­σαι να α­κο­λου­θή­σεις ανώ­τε­ρες σπου­δές, να κά­νεις κα­ριέ­ρα, να κυ­νη­γή­σεις την ε­πι­τυ­χί­α.

Η Ελ­λά­δα δυστυ­χώς δεν μπο­ρού­σε να μου προ­σφέ­ρει τί­πο­τα πε­ρισ­σό­τε­ρο στις κλα­σι­κές σπου­δές μου­σι­κής και τη σύν­θε­ση. Το Πα­ρί­σι του Debussy, του Ravel και του Saint-Saens σε μα­γεύ­ει! Ό­λα αυ­τά με ώ­θη­σαν να φύ­γω.

Ε­πι­λέ­ξα­τε τη Γαλ­λί­α για κά­ποιον ι­διαί­τε­ρο λό­γο;

Σί­γου­ρα η Γαλ­λί­α εί­ναι μια χώ­ρα με πα­ρά­δο­ση στη μουσι­κή και τις τέ­χνες, αλ­λά νο­μί­ζω ό­τι τό­τε δεν ή­ταν τό­σο συ­νει­δη­τή η α­πό­φασή μου. Κά­ποιες φο­ρές στη ζω­ή ο­ρι­σμέ­να πράγ­μα­τα συμ­βαί­νουν «νο­μο­τε­λεια­κά».

Η σύν­θε­σή σας κι­νεί­ται συ­χνά στη σφαί­ρα της δρά­σης και της υ­ψη­λής α­δρε­να­λί­νης. Η έ­μπνευ­ση πρέ­πει να σας πα­ρα­σύ­ρει. Τι αι­σθή­σεις ε­γεί­ρο­νται ά­ρα­γε ό­ταν συν­θέ­τεις τέ­τοια μου­σι­κή;

Γρά­φω μου­σι­κή για την τη­λε­ό­ρα­ση και τον κι­νη­μα­το­γρά­φο και ε­μπνέ­ο­μαι α­πό τις ει­κό­νες και τη μα­τιά του σκη­νο­θέ­τη.

Η μου­σι­κή «φιλ­τρά­ρε­ται» πρώ­τα α­πό το δι­κό μου συ­ναί­σθη­μα και με­τά α­πό τις πρα­κτι­κές α­νά­γκες των ει­κό­νων. Σε μια δια­φή­μι­ση για πα­ρά­δειγ­μα, έ­χεις στη διά­θε­ση σου μό­λις με­ρι­κά δευ­τε­ρό­λε­πτα για να πεις τα πά­ντα για το προ­ϊ­όν, την α­ξί­α του, το ό­ρα­μα και το συ­ναί­σθη­μα. Εί­ναι έ­να στοί­χη­μα που πρέ­πει να κερ­δί­σεις.

Η μου­σι­κή ε­πέν­δυ­ση των ται­νιών ό­μως εί­ναι κά­τι δια­φο­ρε­τι­κό, έ­χει κα­θα­ρά το δι­κό της ρό­λο στην ται­νί­α ό­πως α­κρι­βώς και ο ρό­λος των η­θο­ποιών. Ε­ξυ­πηρε­τεί τις ει­κό­νες, ε­νι­σχύ­ει το μή­νυ­μά τους ή τις ε­μπλου­τί­ζει με έ­ντο­να συναι­σθή­μα­τα. Εί­ναι μα­γευ­τι­κό να εί­σαι ταυ­τό­χρο­να ο σκη­νο­θέ­της, ο η­θο­ποιός και ο σε­να­ριο­γρά­φος και να α­πο­δί­δεις αυ­τό που ει­σπράτ­τεις ή που θέ­λεις να δώ­σεις με νό­τες!

Τι εί­ναι για ε­σάς η μου­σι­κή γε­νι­κά; Κα­τα­φύ­γιο, ε­κτόνω­ση ή συ­νεύ­ρε­ση με τον ε­αυ­τό σας;

Χρη­σι­μο­ποι­ή­σα­τε τις σω­στές λέ­ξεις. Ναι, εί­ναι λί­γο α­πό ό­λα αυ­τά, α­νά­λο­γα με την ψυ­χι­κή διά­θε­ση της στιγ­μής. Εί­ναι πα­ρά­δο­ξο, η ψυ­χι­κή μου κα­τά­στα­ση ε­πη­ρε­ά­ζει τη μου­σι­κή και α­ντι­στρό­φως. Ω­στό­σο, υ­πάρ­χει έ­νας α­κό­μη ση­μα­ντι­κός πα­ρά­γο­ντας: η δη­μιουρ­γί­α. Χά­ρη στη μου­σι­κή μπό­ρεσα και έ­ζη­σα τον «πυ­ρε­τό» ό­πως λέ­με, τον εν­θου­σια­σμό της δη­μιουρ­γι­κής έμπνευ­σης. Έ­χω βιώ­σει α­πί­θα­νες στιγ­μές α­πό­λαυ­σης και προ­σω­πι­κής ι­κα­νο­ποίη­σης συν­θέ­το­ντας μου­σι­κή!

Έ­χε­τε συν­θέ­σει μου­σι­κή για τη­λε­παι­χνί­δια και διαφη­μί­σεις. Η σύν­θε­ση ό­μως της μου­σι­κής των ται­νιών «La Voie de Laura» και «Chassι croisι amoureux» ή­ταν μια δια­φορε­τι­κή πρό­κλη­ση. Σας πρό­σφε­ρε αυ­τό κά­τι πα­ρα­πά­νω σε α­να­γνώ­ρι­ση ή α­κό­μα και στη θε­ώ­ρη­ση της κα­ριέ­ρας σας;

Ξε­κί­νη­σα την κα­ριέ­ρα μου το 1994 έ­χο­ντας ως ε­φό­δια το δί­πλω­μα του Γαλ­λι­κού Ω­δεί­ου στα Α­νώ­τε­ρα Θε­ω­ρη­τι­κά, την ε­κτί­μη­ση των κα­θηγη­τών και την πί­στη των γο­νιών και της γυ­ναί­κας μου Ε­λέ­νης. Ο δρό­μος δεν ή­ταν εύ­κο­λος κι οι πόρ­τες ά­νοι­γαν με πο­λύ κό­πο και α­τέ­λειω­τες ώ­ρες δου­λειάς. Η γνω­ρι­μί­α με τους Deep Forest, η βο­ή­θεια του κα­θη­γη­τή μου Stιphane Bortoli, η συ­νερ­γα­σί­α με δια­φη­μι­στι­κές ε­ται­ρί­ες αλ­λά και η ε­μπι­στο­σύ­νη που μου έ­δει­ξε λί­γο αρ­γό­τε­ρα ο σκη­νο­θέ­της της ται­νί­ας «La Voie de Laura» Gιrard Cuq, μου ά­νοι­ξε νέ­ους ο­ρί­ζο­ντες που ο­λο­κλή­ρω­σαν πι­στεύ­ω τις δη­μιουρ­γι­κές μου ι­κα­νό­τη­τες.

Η μου­σι­κή για τον κι­νη­μα­το­γρά­φο ή­ταν α­νέ­κα­θεν έ­να ό­νει­ρο για μέ­να. Πα­ρόλο που πλέ­ον η μου­σι­κή για τις τη­λε­ο­πτι­κές εκ­πο­μπές κα­τέ­χει ση­μα­ντι­κό μέρος της πα­ρα­γω­γής και η σύν­θε­σή της εί­ναι ε­ξί­σου α­παι­τη­τι­κή, ο κι­νη­μα­το­γρά­φος α­πο­τε­λεί μια ι­διαί­τε­ρη πρό­κλη­ση αλ­λά πα­ράλ­λη­λα και μια μο­να­δι­κή ευκαι­ρί­α δη­μιουρ­γι­κής έκ­φρα­σης.

Υ­πήρ­ξαν ε­πι­δρά­σεις α­πό την αρ­με­νι­κή μου­σι­κή, πα­ραδο­σια­κή και εκ­κλη­σια­στι­κή, στο έρ­γο σας;

Α­πό μι­κρός ά­κου­γα πα­ρα­δο­σια­κή αρ­με­νι­κή μου­σι­κή, όπως τις με­λω­δί­ες του Κο­μι­τάς, το ντου­ντούκ του Κα­σπα­ριάν και τα έρ­γα του Χατσα­του­ριάν. Α­ναμ­φί­βο­λα έ­χουν ε­πη­ρε­ά­σει τη μου­σι­κή μου.

Και έ­πει­τα ήρ­θε η βρά­βευ­ση… Πώς βιώ­σα­τε αυ­τή τη διάκρι­ση και τι α­ντί­κτυ­πο εί­χε στην ε­παγ­γελ­μα­τι­κή σας πο­ρεί­α;

Η διά­κρι­ση αυ­τή εί­ναι ση­μα­ντι­κή για έ­να συν­θέ­τη, διό­τι α­πο­τε­λεί την α­να­γνώ­ρι­ση της μου­σι­κής κοι­νό­τη­τας. Ο χώ­ρος εί­ναι α­νταγω­νι­στι­κός και οι α­παι­τή­σεις υ­ψη­λές. Κά­θε δου­λειά α­ξιο­λο­γεί­ται αυ­το­τε­λώς κι ε­πο­μέ­νως δεν υ­πάρ­χουν κε­κτη­μέ­να. Ό­ση α­να­γνώ­ρι­ση κι αν σου δώ­σει έ­να έργο, πρέ­πει και η ε­πό­με­νη δου­λειά να εί­ναι του­λά­χι­στον ε­ξί­σου κα­λή. Η διαδρο­μή γί­νε­ται βή­μα - βή­μα και πρέ­πει να πα­τάς γε­ρά σε κά­θε σκα­λο­πά­τι για να α­νέ­βεις στο ε­πό­με­νο.

Τι ση­μαί­νει να εί­σαι « ο­ρι­στι­κό » μέ­λος της SACEM;

Η SACEM εί­ναι ο ορ­γα­νι­σμός προ­στα­σί­ας των πνευ­μα­τι­κών δι­καιω­μά­των της Γαλ­λί­ας. Κά­θε χρό­νο βρα­βεύ­ει έ­ναν μι­κρό α­ριθ­μό συν­θε­τών, το έρ­γο των ο­ποί­ων πλη­ρεί συ­γκε­κρι­μέ­να κρι­τή­ρια.

Πώς σας φαί­νε­ται μια συ­νερ­γα­σί­α με συ­να­δέλ­φους από την Αρ­με­νί­α; Θα θέ­λα­τε να «ντύ­σε­τε» μου­σι­κά μια αρ­με­νι­κή πα­ρα­γω­γή, για πα­ρά­δειγ­μα μια ται­νί­α ή έ­να ντο­κι­μα­ντέρ;

Την προσ­δο­κώ με με­γά­λη ευ­χα­ρί­στη­ση. Κά­θε συ­νερ­γα­σία εί­ναι μια α­φορ­μή για έ­να δη­μιουρ­γι­κό τα­ξί­δι, αλ­λά ο συν­δυα­σμός των αρ­μενι­κών κα­τα­βο­λών μου με την πο­ρεί­α στο χρό­νο φα­ντά­ζει ως έ­να «ρα­ντε­βού» με το πε­πρω­μέ­νο. Θα ή­ταν με­γά­λη η χα­ρά της ε­πι­στρο­φής στις ρί­ζες και φυ­σι­κά έ­νας φό­ρος τι­μής στον πα­τέ­ρα μου για τον ο­ποί­ο θα ή­ταν μια α­πό τις πιο ευ­τυχι­σμέ­νες στιγ­μές της ζω­ής του. Εί­μαι α­νοι­χτός να συ­ζη­τή­σω ο­ποια­δή­πο­τε ιδέ­α ή προ­σφο­ρά α­πό τον καλ­λι­τε­χνι­κό χώ­ρο της Αρ­με­νί­ας.

Ποια εί­ναι τα μελ­λο­ντι­κά σας σχέ­δια;

Αυ­τόν τον και­ρό ερ­γά­ζο­μαι για μια και­νούρ­για ται­νία, ε­νώ ε­τοι­μά­ζω και τη μου­σι­κή δυο τη­λε­παι­χνι­διών για τα γαλ­λι­κά κα­νά­λια TF1 και M6, τα ο­ποί­α θα ξε­κι­νή­σουν το κα­λο­καί­ρι. Με­τά α­πό σχε­δόν 20 χρό­νια ε­μπειρί­ας στο χώ­ρο της μου­σι­κής και της δια­φή­μι­σης, α­πο­φά­σι­σα να α­σχο­λη­θώ πιο διε­ξο­δι­κά με τη μου­σι­κή ταυ­τό­τη­τα των ε­ται­ριών και έ­τσι συμ­με­τέ­χω ως καλλι­τε­χνι­κός διευ­θυ­ντής στην Audio Clusters, μια νέ­α και ση­μα­ντι­κή ε­ται­ρί­α στο χώρο των μου­σι­κών πα­ρα­γω­γών για ε­πι­χει­ρή­σεις.

Σας λεί­πει η «μη­τέ­ρα» Ελ­λά­δα;

Μου λεί­πει α­φά­ντα­στα και για πολ­λούς λό­γους. Κα­ταρχήν, μου λεί­πουν οι γο­νείς. Ε­πί­σης, η ξε­γνοια­σιά των παι­δι­κών μου χρό­νων, η γλώσ­σα και το ελ­λη­νι­κό τα­μπε­ρα­μέ­ντο... Την ε­πι­σκέ­πτο­μαι συ­χνά ό­χι μό­νο επει­δή οι γο­νείς μου ζουν ε­κεί, αλ­λά ε­πει­δή πά­ντα μέ­νω έκ­θαμ­βος α­πό την ο­μορφιά της.

Λυ­πά­μαι πο­λύ για την κα­τά­στα­ση των τε­λευ­ταί­ων χρό­νων. Εί­μαι σί­γου­ρος ό­μως ό­τι η Ελ­λά­δα θα ξα­να­βρεί τον προ­σα­να­το­λι­σμό της.

Γλωσ­σά­ρι: SACEM (Societι des Auteurs, Compositeurs et Editeurs de Musique): Ορ­γα­νι­σμός Δη­μιουρ­γών, Συνθε­τών και Εκ­δο­τών Μου­σι­κής. Εί­ναι έ­νας ε­παγ­γελ­μα­τι­κός σύλ­λο­γος α­πό­δο­σης και προ­στασί­ας των πνευ­μα­τι­κών δι­καιω­μά­των των ε­παγ­γελ­ματιών του χώ­ρου της Μου­σι­κής.

Ο­ρι­στι­κό μέ­λος της SACEM: Για να γί­νει έ­νας μου­σι­κός μό­νι­μο μέ­λος του Ορ­γα­νι­σμού, πρέ­πει να έ­χει ει­σο­δή­ματα προ­ερ­χό­μενα α­πό τα πνευ­μα­τι­κά δι­καιώ­μα­τα της SACEM, έ­να συ­γκε­κρι­μένο χρη­μα­τι­κό ποσό σε μια ο­ρι­σμέ­νη χρο­νι­κή πε­ρί­ο­δο.

Βρα­βεί­ο SACEM: εί­ναι η ετή­σια βρά­βευ­ση, που α­φο­ρά στη στα­διοδρο­μία των δη­μιουρ­γών και την ποι­κι­λότη­τα της γαλ­λι­κής μου­σι­κής. Η κύ­ρια διαφο­ρά του α­πό άλ­λα μου­σι­κά βρα­βεί­α εί­ναι ό­τι το­νί­ζει κυ­ρί­ως το έρ­γο των συν­θε­τών-δη­μιουρ­γών πα­ρά τους ερ­μη­νευ­τές. Πα­ράλ­λη­λα, μια τέ­τοια διά­κρι­ση κα­θι­στά τον δη­μιουρ­γό έ­ναν α­να­γνωρι­σμέ­νο καλ­λι­τέ­χνη.

Περισσότερες πλη­ρο­φο­ρί­ες για τον Χά­ρη Μπερ­μπε­ριάν στο: www.harisberberianmusic.com

Tweet

Share