Ζώ­ντας για τη Μου­σι­κή

και μέ­σα α­πό τη Μου­σι­κή

Στον Μίκυ Μοβσεσιάν

Iανουάριος – Μάρτιος 2013 τεύχος 76

“Γεν­νή­θη­κα στο Πα­ρί­σι αλ­λά στην καρ­διά εί­μαι Αρ­μέ­νης.

Έ­χω ε­μπο­τι­στεί με την κουλ­τού­ρα του λα­ού μας και αυ­το

α­να­κλά­ται στην προ­σω­πι­κό­τητά μου”

Συν­θέ­της, ερ­μη­νευ­τής και πα­ρα­γω­γός, ο Εσ­σα­ΐ γεν­νή­θη­κε στο Πα­ρί­σι στις 5 Νο­εμ­βρί­ου 1974. Τριών ε­τών αρ­χί­ζει μα­θήμα­τα πιά­νου. Ε­πι­λέ­γει ό­μως να τα α­φή­σει και να συ­νε­χί­σει μό­νος, δου­λεύ­οντας ώ­ρες πά­νω στην αρ­μο­νί­α. Αν και χτυ­πά­ει α­πό νω­ρίς τις πόρ­τες των δι­σκο­γρα­φι­κών ε­ται­ριών, κα­τα­φέρ­νει στα 21 του να υ­πο­γράψει το πρώ­το του συμ­βό­λαιο. Α­πό το 1998 αρ­χί­ζει να συν­θέ­τει τη μου­σι­κή των τί­τλων πολ­λών εκ­πο­μπών για τη γαλ­λι­κή τη­λε­ό­ρα­ση (“Le monde est ΰ vous”, “50 ans de tubes”, “C’est la mκme chanson”, “Le grand soir”, “Les coups d’humour”, “Les Sosies”, “Mister France”, “Retour Gagnant”, “Seconde Chance”, “Bataille des chorales”, “Le grand show des enfants”, “Pop’s Cool” κ.α.), του θε­ά­τρου (“Ma femme s’appelle Maurice” που παί­χτη­κε σε 24 χώ­ρες), τον κινη­μα­το­γρά­φο (“Rex Dance”, ερ­μη­νευ­μένο α­πό τον Μι­κα­έλ Γιούν, στην ται­νί­α “Incontrτlable”) και σε αί­θου­σες υ­περ­θε­α­μά­των (5 κομ­μά­τια στις πα­ρα­στά­σεις του Κα­μπα­ρέ “Bobino”). Επί­σης συν­θέ­τει, κά­νει την ε­νορ­χή­στρω­ση ή και την πα­ρα­γω­γή (μό­νος ή σε συ­νεργα­σί­α) δί­σκων ή με­μο­νω­μέ­νων κομ­μα­τιών των Γκρε­γκο­ρί Μπα­κέ, Σε­σί­λια Κά­ρα, Α­ντο­νί Κα­βα­νά, Τζέ­νι­φερ, Λο­ρί, Α­μά­ου­ρι Βασ­σί­λι, Κλα­ρά Μορ­γκάν και γρά­φει κά­ποια κομ­μά­τια του δί­σκου “L’etoile”, με συλ­λο­γές lounge. Ε­νορ­χη­στρώ­νει τη Ροκ Ό­πε­ρα “Les Demoiselles de Rochefort” σε συ­νερ­γα­σί­α με τον Μι­σέλ Λεγκράν, παίρ­νει μέ­ρος στη μου­σι­κή πα­ρά­στα­ση «Ρω­μαί­ος και Ιου­λιέ­τα» ως ερ­μη­νευ­τής και συν­θέ­τει ένα κομ­μά­τι της Ροκ Ό­πε­ρας “Le Roi Soleil”. Γρά­φει και συν­θέ­τει το τρα­γού­δι “Un peu de moi” (Λί­γο α­πό μένα), ερ­μη­νευ­μέ­νο α­πό τον Α­ντο­νί Κα­βα­νά, τα έ­σο­δα του ο­ποί­ου δια­τέ­θη­καν στο Φι­λαν­θρω­πι­κό Ορ­γα­νι­σμό “Piθces jaunes” της Έ­νω­σης Νο­σο­κο­μεί­ων Γαλ­λί­ας, για την οι­κο­νο­μι­κή ε­νί­σχυ­ση των τμη­μά­των Παιδια­τρι­κής.

Γεν­νη­θή­κα­τε στη Γαλ­λί­α, αλ­λά εί­στε Αρ­μέ­νιος στην κα­τα­γω­γή. Έ­χε­τε ε­πη­ρε­α­στεί α­πό το γε­γο­νός ό­τι α­να­τρα­φή­κα­τε σε έ­να πε­ρι­βάλ­λον με ζω­ντα­νό το αρ­με­νι­κό στοι­χεί­ο;

Γεν­νή­θη­κα στο Πα­ρί­σι αλ­λά στην καρ­διά εί­μαι Αρ­μέ­νης. Έ­χω ε­μπο­τι­στεί με την κουλτού­ρα του λα­ού μας και αυ­τό α­να­κλάται στην προσω­πι­κό­τη­τά μου. Το ι­στο­ρικό μας πα­ρελ­θόν με έ­χει επη­ρε­ά­σει πο­λύ. Ο παπ­πούς μου, Νισσάν, ή­ταν τεσσά­ρων ε­τών ό­ταν έ­γι­νε η Γε­νο­κτο­νί­α και φύ­λα­ξε τα α­πο­τυ­πώ­μα­τα αυ­τής της σκο­τει­νής πε­ριό­δου, με­ταφέ­ρο­ντάς μας ό­λα τα συ­ναι­σθή­μα­τα και τις α­να­μνήσεις σχε­τι­κά με την α­πώ­λεια της οι­κο­γέ­νειάς του.

Α­πό μι­κρός ή­μουν ε­νερ­γό μέ­λος της παροι­κί­ας. Μα­θή­τευ­σα σε αρ­μενι­κό σχο­λεί­ο. Έ­παι­ξα 15 χρό­νια μπά­σκετ στο «Χο­με­νε­τμέν» ε­νώ οι κα­λύ­τε­ροί μου φί­λοι εί­ναι ό­λοι Αρ­μέ­νιοι. Στα 17 μου συμ­με­τεί­χα με τον Ορ­γα­νι­σμό “Terre et Culture” (Γη και Πο­λι­τι­σμός) σε μια κα­μπά­νια, για την α­να­κα­τα­σκευ­ή μιας αρ­με­νικής εκ­κλη­σί­ας που εί­χε υ­πο­στεί ζη­μιές α­πό σει­σμό. Ε­πί­σης, ή­μουν μέ­λος των αρ­με­νι­κών ορ­γα­νώ­σε­ων και ε­νώσε­ων της Γαλ­λί­ας. Πρέ­πει να έ­χου­με μια δυ­να­τή δια­σπο­ρά, για να μπο­ρέ­σου­με να υπο­στη­ρί­ξου­με κα­λύ­τε­ρα τη χώ­ρα μας. Ή­μουν ε­νός έ­τους ό­ταν συμ­με­τεί­χα στην πρώ­τη μου πο­ρεί­α δια­μαρ­τυ­ρί­ας της 24ης Α­πρι­λί­ου, ο­πό­τε νιώ­θω 100% Αρ­μέ­νιος και το Αρ­με­νι­κό Ζή­τη­μα απο­τε­λεί κομ­μά­τι της ζω­ής μου.

Έ­χε­τε μια ι­διαί­τε­ρη α­γά­πη για τη μου­σι­κή α­πό πο­λύ μι­κρός. Τι εί­ναι αυτό που σας έ­βα­λε σε αυ­τήν τη σχέ­ση πά­θους;

Η μη­τέ­ρα μου εί­ναι μου­σι­κός και τρα­γου­δί­στρια. Η ί­δια με δί­δα­ξε πιά­νο και μου­σι­κή γε­νι­κό­τε­ρα, α­πό την η­λι­κί­α των έ­ξι ε­τών. Μου εμ­φύ­ση­σε την ευαι­σθη­σί­α και την α­γά­πη της για τη μου­σι­κή. Σπά­νια ά­κου­γα νανου­ρί­σμα­τα, σαν τα άλ­λα παι­διά. Για να α­πο­κοι­μη­θώ, η μη­τέ­ρα μου έ­βα­ζε δί­σκους του Κου­ΐν­συ Τζό­ουν­ς…

Επη­ρε­ά­ζο­μαι α­κό­μα και τώ­ρα α­πό τα α­κού­σμα­τα της Σό­ουλ μου­σι­κής. Η μου­σι­κή ή­ταν πά­ντα έ­να πο­λύ δυ­να­τό μέ­σο έκ­φρασης για μένα και μέ­σω αυ­τού του διαύ­λου μπο­ρώ και «ε­πι­κοι­νω­νώ» με την ψυ­χή μου.

Κα­τά κά­ποιο τρό­πο ό­πως τους σκλά­βους πα­λιό­τε­ρα των καλ­λιερ­γειών βαμ­βα­κιού που τρα­γου­δού­σαν τα Γκό­σπελ, για να εκ­φράσουν τον πό­νο, τη χα­ρά και τα βά­σα­νά τους. Μέ­σω αυ­τής μπορού­με να α­πε­λευ­θερώ­σου­με την ψυ­χή μας και να α­νοιχτού­με ευ­κο­λό­τε­ρα προς τα έ­ξω, για να μιλή­σου­με για τα βιώ­μα­τα και την ιστο­ρί­α μας.

Τι ση­μαί­νει η μου­σι­κή για σας; Εί­ναι έ­να κα­τα­φύ­γιο, μια με­τα­φο­ρά της πραγμα­τι­κό­τη­τας ή μια ι­διαί­τε­ρη συ­νά­ντη­ση με τον ε­αυ­τό σας;

Εί­ναι έ­νας προ­σω­πι­κός τρό­πος έκ­φρα­σης. Μέ­σα α­πό τις νό­τες μπο­ρώ να ε­ξω­τε­ρι­κεύ­σω και τα βα­θύ­τε­ρά μου συ­ναι­σθή­μα­τα. Αν εί­μαι λυ­πη­μέ­νος, ευτυ­χι­σμέ­νος, ε­ξορ­γι­σμέ­νος ή ε­ρω­τευ­μέ­νος θα φα­νεί στη μου­σι­κή μου. Η μου­σι­κή λει­τουρ­γεί ως α­γω­γός α­ποφόρ­τι­σης.

Τι συ­ναι­σθή­ματα ξε­πη­δούν ό­ταν η έ­μπνευση παίρ­νει μορ­φή και βλέπε­τε το έρ­γο σας «με σάρ­κα και ο­στά»;

Ό­λα ε­ξαρ­τώ­νται α­πό τη διά­θε­ση της στιγ­μής… Η μου­σι­κή παίρ­νει μορ­φή α­πό αυτά που ζω και νοιώ­θω κα­θη­με­ρι­νά, τη χα­ρά, τον πυ­ρε­τό, τον έ­ρω­τα, την ελ­πί­δα, τον πό­νο… Η μου­σι­κή μπο­ρεί να η­χή­σει με­γαλειώ­δης αν εί­μαι γε­μά­τος α­πό θε­τι­κή ε­νέρ­γεια ή α­ντί­θε­τα τρα­χιά αν εί­μαι θυ­μω­μέ­νος.

Ακό­μα, μπορεί να γί­νει α­πα­λή και ε­λα­φρά, αν εί­μαι ή­ρε­μος. Με λί­γα λό­για, εί­ναι ο συ­ναι­σθη­μα­τι­κός κα­θρέ­φτης της κα­θη­με­ρι­νό­τη­τάς μου.

Σε κα­θε­μιά α­πό τις συνθέ­σεις βά­ζω έ­να κομ­μά­τι του ε­αυ­τού μου και αυ­τό το ί­διο κομ­μά­τι ζει μέ­σα σε κά­θε τρα­γού­δι.

Έ­χε­τε α­να­λά­βει τη σύν­θε­ση, την ε­νορ­χή­στρω­ση, την πα­ρα­γω­γή τρα­γου­διών αλ­λά και δί­σκων πο­λυά­ριθ­μων γνωστών καλ­λι­τε­χνών. Έ­χε­τε ε­πί­σης συν­θέ­σει μου­σι­κή για το γαλ­λι­κό κι­νη­μα­το­γρά­φο και διά­φο­ρα τη­λε­ο­πτι­κά σή­ριαλ και εκ­πο­μπές. Ως ερ­μη­νευ­τής ή πα­ρα­γω­γός έ­χε­τε συμ­με­τά­σχει σε ροκ ό­πε­ρες. Ποια α­πό ό­λες αυ­τές τις καλ­λι­τε­χνι­κές εκ­φρά­σεις α­ντι­προ­σω­πεύ­ει κα­λύτε­ρα τις φι­λο­δο­ξί­ες σας;

Ό­λες οι δου­λειές που έ­χω α­να­λά­βει υ­πήρ­ξαν πο­λύ­τι­μες ό­σον α­φο­ρά την καλ­λι­τε­χνι­κή ε­μπει­ρί­α. Δού­λε­ψα για τον κι­νη­μα­το­γρά­φο. Συ­νέ­θε­σα και ερμή­νευ­σα ροκ ό­πε­ρες, α­νέ­λα­βα την πα­ρα­γω­γή της πα­ρά­στα­σης ε­νός με­γά­λου πα­ρι­σι­νού Κα­μπα­ρέ, συ­νέ­θε­σα και έγρα­ψα τρα­γού­δια για καλ­λι­τέ­χνες της Ποπ, της RnB και της Τζαζ. Δου­λεύ­ω αρ­κε­τά και στην τη­λε­ό­ρα­ση, εί­τε ως μου­σι­κός διευ­θυ­ντής κά­ποιων τη­λε­ο­πτι­κών εκ­πομπών του γαλ­λι­κού κανα­λιού TF1, εί­τε διευ­θύ­νο­ντας το μου­σι­κό κομ­μά­τι του πλα­τό.

Το 2012 ο­λο­κλη­ρώ­θη­κε ο πρώτος μου δί­σκος «FIRST». Στα 11 τρα­γού­δια του δί­νε­ται η αί­σθη­ση ε­νός τα­ξι­διού. Εί­ναι η συ­νά­ντη­ση δύ­ο δια­φο­ρε­τι­κών μου­σι­κών κό­σμων. Μ’ α­ρέ­σει να λέ­ω ό­τι εί­ναι η αλ­χη­μεί­α με­τα­ξύ της ψυ­χής και των χτύ­πων της καρ­διάς. Το βί­ντε­ο κλιπ του πρώ­του τρα­γου­διού, που τι­τλοφο­ρεί­ται «Sweet Family», μπο­ρεί­τε να το βρεί­τε στο δια­δί­κτυο. Γυ­ρί­στη­κε με­τα­ξύ Πα­ρι­σιού και Νέ­ας Υόρ­κης, με ό­λη την… «Γλυ­κιά Οι­κο­γέ­νεια», ό­πως α­πο­κα­λώ όλους τους φί­λους, μου­σι­κούς, χο­ρευ­τές και καλ­λι­τέ­χνες που εί­ναι μα­ζί μου τό­σα χρό­νια. Α­πό ό­λα έ­χω κερ­δί­σει κά­τι δια­φο­ρε­τι­κό. Φι­λο­δο­ξί­α μου εί­ναι η ί­δια η μου­σι­κή!

Σας έ­χει επη­ρε­ά­σει η αρμε­νι­κή μου­σι­κή, εκ­κλη­σια­στι­κή ή πα­ρα­δο­σια­κή;

Ο προ­πάπ­πος μου Ντερ Εσ­σα­ΐ, ή­ταν ιε­ρέ­ας. Με­γά­λω­σα δη­λα­δή σε μια οικο­γέ­νεια με έ­ντο­νο το θρη­σκευ­τι­κό αί­σθη­μα. Η πα­ρα­δο­σια­κή και εκ­κλη­σια­στι­κή μου­σική α­πο­τε­λούν κομ­μά­τι της μου­σι­κής μου παιδεί­ας. Συ­χνά παί­ζω «αρ­με­νι­κές» νό­τες στο πιά­νο και λα­τρεύ­ω την ξε­χω­ρι­στή ευαι­σθη­σί­α που α­να­δύ­ε­ται α­πό τη με­λω­δί­α. Αυ­τή η α­νε­παί­σθη­τη αρ­με­νι­κή χροιά φαί­νε­ται συ­χνά στις συν­θέ­σεις μου.

Έ­χε­τε κά­νει κά­ποια βή­μα­τα στην Αρ­με­νί­α. Βο­ή­θη­σε στο να α­νοί­ξουν οι ο­ρί­ζο­ντές σας;

Δια­σκεύ­α­σα το πα­σί­γνω­στο τρα­γού­δι «Ε­ρε­βάν Ε­ρε­που­νί», προ­σθέ­το­ντας μο­ντέρ­να στοι­χεί­α, ώ­στε οι ξέ­νοι να γνω­ρί­σουν την αρ­μενι­κή κουλ­τού­ρα με τα μά­τια της σύγ­χρο­νης ε­πο­χής. Αυ­τή η δια­σκευ­ή εί­χε ε­πι­τυ­χί­α στην Αρ­με­νί­α, ό­που γυ­ρί­στη­κε και το βί­ντε­ο κλιπ, ε­νώ πα­ρό­τρυ­νε πολ­λούς ξέ­νους να ε­πι­σκε­φθούν την Αρ­με­νί­α. Εί­μαι ευ­τυ­χής που μπό­ρε­σα έ­τσι να χτί­σω μια μι­κρή γέ­φυ­ρα με­τα­ξύ της Αρ­με­νί­ας και του υ­πό­λοιπου κό­σμου. Το τρα­γού­δι ερ­μη­νεύ­τη­κε α­πό μένα και την Έμ­μυ, που την εί­χα συ­να­ντή­σει την προ­η­γού­με­νη χρο­νιά, στην εκ­πο­μπή «Μεν­κ ου Μεν­κ» (Ε­μείς κι Ε­μείς) του αρ­με­νι­κού κρα­τι­κού κα­να­λιού H1. Κά­να­με τό­τε έ­να ντουέ­το με την Έμ­μυ και στη συ­νέ­χεια, α­πο­φα­σί­σα­με μέ­σω του H1 να συ­νε­χί­σου­με, γυ­ρί­ζο­ντας το κλιπ του τρα­γου­διού «Ε­ρε­βάν Ε­ρε­που­νί». Με­τά την ε­πι­τυ­χί­α του, α­πο­φά­σισα να η­χο­γρα­φή­σω α­κό­μα έ­να στα αρμε­νι­κά, το «Γκα­λού Εμ» (Έρ­χο­μαι), ερ­μη­νεύ­ο­ντάς το μό­νος αυ­τή τη φορά. Και αυ­τό εί­χε την ί­δια ε­πι­τυ­χί­α με το προ­η­γού­με­νο.

Θα σας εν­διέ­φε­ρε η συ­νερ­γα­σί­α σε μια αρ­με­νι­κή πα­ραγω­γή, συν­θέ­το­ντας ή ερ­μη­νεύ­ο­ντας μου­σι­κή, ή α­κό­μα α­να­λαμ­βά­νο­ντας την πα­ρα­γω­γή; Τη μου­σι­κή μιας ται­νί­ας ή ε­νός ντο­κι­μα­ντέρ ί­σως;

Εί­μαι πά­ντα α­νοι­χτός σε προ­τά­σεις συ­νερ­γα­σί­ας α­πό την Αρ­με­νί­α. Θα ή­θε­λα να συν­θέ­σω τη μου­σι­κή μιας ε­πι­κής ται­νί­ας, σχετι­κής με την αρ­με­νι­κή ι­στο­ρί­α. Σί­γου­ρα έ­χω πολ­λά σχέ­δια για την Αρ­μενί­α. Με­τά το ντουέ­το με την Έμ­μυ, σκο­πεύ­ω και σε άλ­λες συ­νερ­γα­σί­ες, ει­δι­κά με τη Σου­σάν Πε­τρο­σιάν, μια α­πό τις ω­ραιό­τε­ρες φω­νές της Αρ­με­νί­ας, την ο­ποί­α συ­νά­ντη­σα για πρώ­τη φο­ρά στην Αρ­με­νί­α ό­ταν ή­μουν 15 ε­τών! Θα ή­θε­λα να διορ­γα­νώ­σω μια μεγά­λη συ­ναυ­λί­α στην Αρ­με­νί­α και στο εξω­τε­ρι­κό και να κα­λέ­σω στη σκη­νή αρμέ­νιους τρα­γου­δι­στές α­πό ό­λον τον κό­σμο.

Α­νά­με­σα στις συ­νερ­γα­σί­ες σας, θα μπο­ρού­σατε να ξε­χω­ρί­σε­τε κά­ποια;

Εί­χα την ευ­και­ρί­α να δου­λέ­ψω με πολ­λούς καλλι­τέ­χνες και πα­ρα­γω­γούς, όπως τους Τζε­νιφέρ, Α­μέλ Μπε­ντ, Λο­ρί, Α­ντο­νί Κα­βα­νά, Να­τασά Σαν Πιερ, Α­μα­ου­ρί Βασ­σί­λι, στις πα­ρα­γω­γές «Λε Ρουά Σο­λέ­ιγ» και «Ρω­μαί­ος και Ιου­λιέ­τα» και με το κα­νάλι ΤF1. Αλ­λά η καλύ­τε­ρη α­νά­μνη­ση που έ­χω εί­ναι στη συ­νερ­γα­σί­α μου με το Μι­σέλ Λε­γκράν. Ά­κου­γα τους δί­σκους του α­πό πο­λύ μι­κρός. Βρέ­θη­κα να δου­λεύ­ω μα­ζί του στο στού­ντιο για 8 μή­νες και γί­να­με φίλοι, πα­ρά τα 50 χρό­νια που μας χω­ρί­ζουν. Εί­ναι ι­διο­φυ­ής και έ­μαθα πολ­λά α­πό αυ­τόν.

Ποια εί­ναι τα μελ­λο­ντι­κά σας σχέ­δια;

Με­τά τον πρώ­το μου δί­σκο “FIRST”, ε­τοι­μά­ζω το δεύ­τερο, που θα βγει στην α­γο­ρά στις αρ­χές του 2014. Έ­χω προ­γραμ­μα­τί­σει κά­ποιες συ­ναυλί­ες στη Γαλ­λί­α και την Αρ­με­νί­α. Για το 2013, θα συ­νε­χίσω να συν­θέτω για διά­φο­ρους καλ­λι­τέ­χνες και για την τη­λε­ό­ρα­ση.

Tweet

Share