Η αναζήτηση της τελειότητας 

«Όταν ήμουν νέος, πίστευα πως στα έργα μου θα ασχολούμουν με τον έρωτα, την άνοιξη, και το ρομαντισμό. Τελικά, ο χρόνος έδειξε ότι έκανα λάθος. Παρόλο που εγώ την καλλιτεχνική μου πορεία την ξεκίνησα με λυρικά θέματα και όλη μου τη ζωή την έχω ζήσει στην πόλη, η  δουλειά μου είναι αφιερωμένη στη ζωή και τις παραδόσεις των χωρικών»

Αναΐς Καζαντζιάν

Οκτώβριος- Δεκέμβριος 2015, τεύχος 87

Ο Κρικόρ Χαντσιάν γεννήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 1926 στο Ερεβάν της Αρμενίας, όπου και έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του, έως τις 19 Απριλίου 2000. Σπούδασε ζωγραφική στη σχολή «Τερλεμεζιάν» και έπειτα στη Σχολή Καλών Τεχνών του Ερεβάν με καθηγητές τους Πεκαριάν και Ισαπεγκιάν, από όπου και αποφοίτησε το 1951.Το πολύπτυχο έργο του Χαντσιάν χαρακτηρίζεται από μια αδιάκοπη προσπάθεια για την επίτευξη της τελειότητας. Πολλά από τα έργα του είναι μνημειώδη, δουλεμένα με ιδιαίτερη τόλμη και εκφραστικότητα, ενώ άλλα χαρακτηρίζονται από μια λυρική διάθεση. Ο ίδιος αυτοπροσδιοριζόταν ως ρεαλιστής.

Κεντρική θέση στη θεματολογία του καλλιτέχνη καταλαμβάνουν η ζωή και οι παραδόσεις των χωρικών, τις οποίες αποδίδει με κάποια νοσταλγία. Συχνά, στις «νεκρές φύσεις» του, συναντάμε διάφορα αντικείμενα λαϊκής τέχνης, όπως είναι οι σφυρήλατες πόρτες και τα ξύλινα κουτάλια, που πολλές φορές έχει κατασκευάσει ο ίδιος. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και κάποιες δουλειές του, όπου αναπαράγει στοιχεία από έργα μεγάλων ζωγράφων, όπως των Μποτιτσέλι, Ροντέν και  Μιχαήλ Άγγελου, εκδηλώνοντας έτσι το θαυμασμό του προς αυτούς. Εξέχουσα θέση στην παρακαταθήκη του Χαντσιάν καταλαμβάνουν τα σχέδια για ταπισερί, με τις αναπαραστάσεις σημαντικών ιστορικών γεγονότων, όπως είναι η επινόηση της αρμενικής αλφαβήτου από τον Μεσρόπ Μαστότς τον 5ο αιώνα μ.Χ., («Αρμενική Αλφάβητος», 1981)  και οι μάχες εναντίον των Περσών το 451 μ.Χ, υπό την ηγεσία του Βαρτάν Μαμιγκονιάν, («Βαρτανάντς», 1983).

Ο Χαντσιάν υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους διαμορφωτές της νεότερης γραφιστικής τέχνης της Αρμενίας. Εικονογράφησε με μεγάλη παραστατικότητα και πλαστικότητα μερικά από τα μεγαλύτερα έργα της αρμενικής λογοτεχνίας, όπως τον «Λορετσί Σακό» του Ο. Τουμανιάν, την «Πληγή της Αρμενίας» του Χ. Αποβιάν και τον «Χορό του Σασούν» του Κ. Εμίν.

 Το 1969 τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο της Σοβιετικής Ένωσης για την εικονογράφηση του ποιήματος «Ασίγαστο Καμπαναριό» του Μπαρούιρ Σεβάκ, όπου, μέσα από την ιστορία του Κομιτάς, ζωντάνεψε σκηνές από τις τραγικές ημέρες του 1915.

Σημαντικές υπήρξαν οι επιρροές του και από τα ταξίδια που έκανε σε διάφορες χώρες του κόσμου. Ξεχωρίζουν οι σειρές «Άλπεις» και «Παρισινά έργα», όπως επίσης η «Ισπανική» και η  «Μεξικανική» σειρά των έργων του, που χαρακτηρίζονται από τις χρωματικές ιδιαιτερότητες του κάθε τόπου.

Μέρος από το έργο «Βαρτανάνκ» (1979-1981), 550 x 675 cm, Σχέδιο για Ταπισερί