Βαρτκές Σουρενιάντς Εκτύπωση E-mail

Sur-Inter-1Ο με­γά­λος δια­νο­η­τής της τέ­χνης

Oκτωβριος – Δεκέμβριος 2014 τεύχος 83

Α­να­ΐς Κα­ζα­ντζιάν

 

Ο Βαρ­τκές Σου­ρε­νιά­ντς ή­ταν άν­θρω­πος των γραμ­μά­των, του πνεύ­μα­τος, των ει­κα­στι­κών και της αρ­χι­τε­κτο­νι­κής. Λό­γω της α­κα­δη­μα­ϊ­κής του μόρ­φω­σης και βα­θιάς γνώ­σης του αρ­με­νι­κού και του πα­γκό­σμιου πο­λι­τι­σμού, ο Β. Σου­ρε­νιά­ντς θε­ω­ρεί­ται έ­νας α­πό τους με­γα­λύ­τε­ρους δια­νο­ού­με­νους της ε­πο­χής του.

Ή­ταν ο πρω­το­πό­ρος και ο θε­με­λιω­τής της ι­στο­ρι­κής ζω­γρα­φι­κής της Αρ­με­νί­ας.

Στα έρ­γα του πα­ρου­σιά­ζε­ται η μα­κραί­ω­νη ι­στο­ρί­α της Αρ­με­νί­ας. Α­πει­κονί­ζει βα­σι­λιά­δες, ιπ­πό­τες, και πρό­σω­πα α­πό την ι­στο­ρί­α, υ­ιο­θε­τώ­ντας πα­ράλ­λη­λα ό­λες τις νέ­ες τά­σεις εκείνης της ε­πο­χής που υ­πήρ­χαν στο Πα­ρί­σι, το Βε­ρο­λί­νο, τις Βρυ­ξέ­λες, την Αγί­α Πε­τρού­πο­λη και τη Μό­σχα.

Ε­κτός α­πό τα μνη­μειώ­δη ι­στο­ρι­κά του έρ­γα στη ζω­γρα­φι­κή, ή­ταν πα­ράλ­λη­λα σπου­δαί­ος πορ­τρε­τί­στας, το­πιο­γρά­φος, ει­κο­νο­γρά­φος, και ει­δή­μων της ι­στο­ρί­ας της τέ­χνης.

Δού­λε­ψε ως σκη­νογρά­φος στα πιο φη­μι­σμέ­να θέ­α­τρα και τις ό­πε­ρες της Α­γίας Πε­τρού­πο­λης και α­πέ­κτη­σε με­γά­λη φή­μη. Πολ­λά έ­ντυ­πα της ε­πο­χής του τον πα­ρου­σιά­ζουν ως ι­στο­ρι­κό, ε­θνο­γρά­φο, θε­ω­ρη­τι­κό της αρ­χι­τε­κτο­νι­κής και των κα­λών τε­χνών.

Γνω­ρί­ζο­ντας εν­νέ­α γλώσ­σες, έ­κα­νε λο­γο­τε­χνι­κές με­τα­φρά­σεις α­πό τα Περ­σι­κά, τα Γερ­μα­νι­κά, τα Αγ­γλι­κά και άλ­λες γλώσ­σες όπως τον «Ρι­χάρ­δο τον 3ο» (1899) και το «Ό­νει­ρο θε­ρινής νυ­κτός» του Ου­ί­λιαμ Σαίξ­πηρ και ποι­ή­μα­τα ό­πως των Βόλ­φγκαν­γκ Γκαί­τε και Χά­ιν­ριχ Χά­ι­νε. Αρ­θρο­γρα­φού­σε ε­πί­σης σε διά­φο­ρες ε­φη­με­ρί­δες και πε­ριο­δι­κά.

Ο Σου­ρε­νιά­ντς έ­ζη­σε και ερ­γά­στη­κε σε πολ­λά μέ­ρη του κό­σμου, αλ­λά συ­ναι­σθη­μα­τικά ή­ταν άρ­ρη­κτα δε­μέ­νος με την πα­τρί­δα του και τα α­τε­λεί­ω­τα προ­βλή­μα­τα του λα­ού. Αυ­τό μπο­ρού­με να το δού­με κα­θα­ρά και στα έρ­γα του.

Έ­χο­ντας κα­λές γνώ­σεις στην αρ­χι­τε­κτο­νι­κή ο Σου­ρε­νιά­ντς ε­πε­ξεργά­στη­κε και ε­πι­νό­η­σε ε­πί­σης, με­θό­δους για την α­να­στή­λω­ση κα­τε­στραμ­μέ­νων αρ­με­νι­κών μνη­μεί­ων.

Χάρη στην δη­μιουρ­γι­κό­τητα του Σου­ρε­νιά­ντς η αρ­με­νι­κή τέ­χνη συνά­ντη­σε τις νέ­ες ευ­ρω­πα­ϊ­κές τά­σεις της ε­πο­χής και προ­βλή­θη­κε πα­γκο­σμί­ως. Ο «Ε­γκα­τα­λειμ­μέ­νος» ά­νοι­ξε νέ­ους δρό­μους για την αρμε­νι­κή ζωγρα­φι­κή, ε­νώ η «Σα­λώ­μη» πα­ρου­σιά­στη­κε στο Μό­να­χο το 1912, σε ε­ορ­τα­σμό α­φιε­ρω­μέ­νο στα 100 χρό­νια της ί­δρυ­σης της Σχο­λής Κα­λών Τε­χνών, ό­πως και στη φη­μι­σμέ­νη Διε­θνή Έκ­θε­ση της Βε­νε­τί­ας.

 

Sur-Inter-2

Χρονολόγιο

860 - Γεν­νή­θη­κε στις 2 Φε­βρουα­ρί­ου στο Α­χαλ­τσί­χε της Γε­ωρ­γί­ας α­πό πα­τέ­ρα ιε­ρέ­α. Α­σχο­λή­θη­κε με τη ζω­γρα­φι­κή α­πό πο­λύ μι­κρή η­λι­κί­α.

1868 - Με­τα­κο­μί­ζει με την οι­κο­γέ­νειά του στη Συμ­φε­ρό­πο­λη.

1870-’75 - Σπού­δα­σε στο ί­δρυ­μα Λα­ζα­ριάν. Έ­μα­θε 10 γλώσ­σες και αυ­τός ή­ταν ο λό­γος που α­σχο­λή­θη­κε με με­τα­φρά­σεις κει­μέ­νων ό­πως των Σαίξ­πηρ, Τσέ­χωφ και Ό­σκαρ Ουά­ιλ­ντ.

1875-‘78 - Σπου­δά­ζει αρ­χι­τε­κτο­νι­κή στη Μό­σχα.

1879 - Με­τα­κο­μίζ­ει στο Μό­να­χο για να συ­νε­χί­σει τις σπου­δές του στην αρ­χι­τε­κτο­νι­κή.

1880-’85 - Γρά­φε­ται στη Σχο­λή Κα­λών Tε­χνών του Μο­νά­χου και ο­λο­κλη­ρώ­νει τις σπου­δές του στη ζω­γρα­φι­κή. Πα­ράλ­λη­λα συ­νερ­γά­ζε­ται με διά­φο­ρες ε­φη­με­ρί­δες στέλ­νο­ντας κά­ποιες γε­λοιο­γρα­φί­ες του.

1881 - Στο νη­σί του Α­γί­ου Λα­ζά­ρου στη Βε­νε­τί­α με­λε­τά την τε­χνι­κή της αρ­με­νι­κής μι­νια­τού­ρας.

1885-’87 - Με την ο­μά­δα του κα­θη­γη­τή Βα­λε­ντίν Ζου­κόφ­σκι του πα­νε­πι­στη­μί­ου της Α­γί­ας Πε­τρού­πο­λης ε­ξε­ρεύ­νησαν την Περ­σί­α. Βρί­σκε­ται στην Ταυ­ρί­δα, την Τε­χε­ρά­νη, το Σι­ράζ, το Μα­ζα­ντα­ράν και το Ι­σπα­χάν. Ε­μπνευ­σμέ­νος α­πό τα τα­ξί­δια δη­μιουρ­γεί μια σει­ρά α­πό έρ­γα με θέ­μα­τα που α­φο­ρούν την Α­να­το­λή.

1890-’91 - Στην α­κα­δη­μί­α Κε­βορ­κιάν του Ετσ­μια­τζίν δι­δά­σκει ζω­γρα­φι­κή και ι­στο­ρί­α της τέ­χνης. Συγ­χρό­νως ζω­γρα­φί­ζει τοι­χο­γρα­φί­ες και α­σχο­λεί­ται με τη Μι­κρο­γρα­φί­α.

1892 - Συμ­με­τέ­χει στην κοι­νω­νι­κή και καλ­λι­τε­χνι­κή ζω­ή της Μό­σχας, της Α­γί­ας Πε­τρού­πο­λης, της Τι­φλί­δας και του Μπα­κού. Συ­να­να­στρέ­φε­ται με ε­πι­φα­νείς ζω­γρά­φους και γλύ­πτες της ε­πο­χής του ό­πως τους Ι­λί­α Ρε­πίν, Ά­λεξ Κο­λο­βίν και Αλ. Μα­ντφέ­εβ ε­νώ συμ­με­τέ­χει σε ο­μα­δι­κές εκ­θέ­σεις στη Μό­σχα.

1894 - Με το έρ­γο του «ο Ε­γκα­τα­λειμ­μέ­νος» συμ­με­τέ­χει στην ο­μα­δι­κή έκ­θε­ση των Πε­ρετ­βίζ­νικ. Ε­κεί­νη την ε­πο­χή ε­πι­σκέ­πτε­ται το Α­νί, τη λί­μνη Σε­βάν, τη βι­βλιο­θή­κη με τα χει­ρό­γρα­φα του Ε­τσμια­τζίν και άλ­λα ι­στο­ρι­κά μέ­ρη της Αρ­με­νί­ας.

1890-1900 - Δη­μιουρ­γεί έρ­γα με θέ­μα το ι­στο­ρι­κό πα­ρελ­θόν της Αρ­με­νί­ας ό­πως «Η Σα­μι­ράμ κο­ντά στο νε­κρό σώ­μα του Α­ρά Κε­γε­τσίκ» (1899) και άλ­λα, που α­φο­ρούν πο­λι­τι­κά γε­γο­νό­τα της ε­πο­χής του.

1897-’98 - Τα­ξι­δεύ­ει στη Γαλ­λί­α και την Ι­σπα­νί­α ό­που σχε­διά­ζει αρ­κε­τά έρ­γα ό­πως το «Α­λά­μπρα» και την «Εκ­κλη­σί­α Σεν Ζερ­μέν των Πα­ρι­σί­ων».

1898-1909 - Ει­κο­νο­γρα­φεί Ό­σκαρ Ουά­ιλ­ντ, Ά­λε­ξα­ντερ Πού­σκιν, και άλ­λους διά­ση­μους συγ­γρα­φείς και ποι­η­τές. Δου­λεύ­ει ως σκη­νο­γρά­φος στα πιο φη­μι­σμέ­να θέ­α­τρα και τις ό­πε­ρες της Α­γί­ας Πε­τρού­πο­λης.

1915 - Συ­γκλο­νι­σμέ­νος α­πό τις σφα­γές των συ­μπα­τριω­τών του φεύ­γει για την Τι­φλί­δα και με­τά το Ε­τσμια­τζίν, ό­που σχε­διά­ζει συ­νε­χώς πορ­τρέ­τα με­τα­να­στών και προ­σφύ­γων.

1916 - Με τους Γιε­γι­σέ Τα­τε­βο­σιάν, Μαρ­ντι­ρός Σα­ριάν, Πα­νός Τερ­λε­με­ζιάν και άλ­λους σπου­δαί­ους ζω­γρά­φους ι­δρύ­ουν στην Τι­φλί­δα την έ­νω­ση αρ­με­νί­ων καλ­λι­τε­χνών. Μα­ζί με τον Μ. Σα­ριάν ει­κο­νο­γρα­φούν την «Αρ­με­νι­κή ποι­η­τι­κή συλ­λο­γή» του Βα­λε­ρί Πρου­σώφ.

1917 - Ε­τοι­μά­ζει τα προ­σχέ­δια για τις τοι­χο­γρα­φί­ες του αρ­με­νι­κού Κα­θε­δρι­κού να­ού της Γιάλ­τας αλ­λά δεν κα­τα­φέρ­νει να ο­λο­κλη­ρώ­σει τις ερ­γα­σί­ες.

1921 - Έ­φυ­γε α­πό τη ζω­ή στις 6 Α­πρι­λί­ου, σε η­λι­κί­α 61 ε­τών.

Share
 

Για να εξασφαλίσουμε τη σωστή λειτουργία του ιστότοπου, μερικές φορές τοποθετούμε μικρά αρχεία δεδομένων στον υπολογιστή σας, τα λεγόμενα «cookies». Οι περισσότεροι μεγάλοι ιστότοποι κάνουν το ίδιο. Περισσότερα...

"Δέχομαι"


ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΩΝ


διαφήμιση στο αρμενικά

armenian community

Online Επισκέπτες

Έχουμε 37 επισκέπτες συνδεδεμένους