Ήρα Tζούρου Ιούλιος- Οκτώβριος 2017, τεύχος 94
Ο Ντιράν Ιντζιτζί γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1927. Πήρε το απολυτήριό του από τη σχολή Μχιταριάν και συνέχισε την εκπαίδευσή του στο Paris Conservatoiredes Artset Metiers στη Γαλλία. Για αρκετά χρόνια σχεδίαζε και κατασκεύαζε τσάντες. Ύστερα από εκτεταμένη έρευνα και χάρη στην ικανότητα και το μεράκι του στις τέχνες, ανέπτυξε την τεχνική της μικρογλυπτικής, φτιάχνοντας αντίγραφα των ιστορικών αρμενικών εκκλησιών και των χατσκάρ (σταυρόπερες). Έτσι, έγινε ο πρωτοπόρος μιας τέχνης που συνεχίζουν μέχρι σήμερα νεότεροι καλλιτέχνες στην Αρμενία. Τα ερείπια των αρμενικών μνημείων και ναών -τα περισσότερα κατεστραμμένα και λεηλατημένα στα εδάφη της σημερινής Τουρκίας- στέκονται σήμερα σιωπηλοί μάρτυρες της ένδοξης αρμενικής ιστορίας. Ο Ιντζιτζί αφιέρωσε πολύ χρόνο στην έρευνα και στη μελέτη της αρχιτεκτονικής και της τυπολογίας των αρμενικών ναών. Η καλλιτεχνική του συλλογή επικεντρώθηκε στα θρησκευτικά οικοδομήματα του 4ου και 11ου αιώνα του χριστιανικού πολιτισμού. Πολλά από τα έργα του αποτυπώνουν ναούς και μονές που σήμερα έχουν καταστραφεί ολοσχερώς. Οι μινιατούρες του είναι σχολαστικά φτιαγμένες με όλες τις λεπτομέρειες και αντικατοπτρίζουν τους χώρους λατρείας του μεσαίωνα. Η αγάπη του για την ιστορική κληρονομιά έδωσε ψυχή και ζωντάνια στα γλυπτά του, που λειτούργησαν ως παρακαταθήκη για τη νέα γενιά καλλιτεχνών. Τα έργα του μας φανερώνουν την αγάπη του προς την ιστορία του έθνους και τον σεβασμό του προς την πολιτιστική και θρησκευτική κληρονομιά, ιδιαίτερα αυτής που βεβηλώθηκε και λεηλατήθηκε. Ο καλλιτέχνης είχε στο ενεργητικό του αρκετές συλλογικές και ατομικές εκθέσεις στην Κωνσταντινούπολη και σε άλλες Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Είναι γνωστός και ως ερασιτέχνης ζωγράφος. Ως ενεργό μέλος στις θεατρικές ομάδες των αποφοίτων του Μχιταριάν και του μουσικοχορευτικού συλλόγου «Ταλάρ», είχε αναλάβει τη διακόσμηση των σκηνικών σε δεκάδες έργα. Για αρκετά χρόνια, σύλλογοι της διασποράς και σχολεία της Πόλης εξέδιδαν ευχετήριες κάρτες γιορτών και ημερολόγια αποτυπώνοντας τις μακέτες του Ιντζιτζί. Ο Ντιράν Ιντζιτζί απεβίωσε το 2016 και θάφτηκε στο αρμενικό κοιμητήριο του Σισλί της Κωνσταντινούπολης. Μετά από πρωτοβουλία του δημοσιογράφου Σεβάν Ατάογλου, 21 έργα του καλλιτέχνη εκτίθενται από φέτος στην ηλεκτρονική διεύθυνση diranincici.com με πληροφορίες σε 3 γλώσσες, αρμενικά, αγγλικά και τουρκικά. Η παρουσίαση του ιστότοπου έγινε φέτος, στις 20 Μαΐου, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Σουρπ Αγκόπ Κωνσταντινούπολης. Ο αρχιτέκτονας και μέλος του Αρμενικού Εθνικού Αρχιτεκτονικού Μουσείου Ασόντ Χαϊγκαζούν, που προσέφερε επιστημονική υποστήριξη στο εγχείρημα, αναφέρει στην παρουσίαση, πως κανένα μουσείο δε διαθέτει παρόμοια θεματική συλλογή που να αφορά τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
Σας παρουσιάζουμε μερικά από τα έργα του καλλιτέχνη:
Ιερός ναός του Σουρπ Σαρκίς Ντιγκόρ - Καρς Σύμφωνα με την επιγραφή της εκκλησίας χρονολογείται στο τέλος του 5ου αιώνα από τον Σαχάκ Γκαμσαραγκάν. Στις αρχές του αιώνα έπεσε ο θόλος, ενώ μετά το 1920 καταστράφηκε ολοσχερώς. Οι ντόπιοι χωρικοί χρησιμοποίησαν τους τοίχους του ναού ως οικοδομικό υλικό. Ιερός Ναός Σουρπ Πιργκίτς - Ανί Ο ναός χρονολογείται στο έτος 1036. Χαρακτηρίζεται από ένα μοναδικό, δικό του αρχιτεκτονικό στιλ. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι περιλαμβάνει πολλές κόγχες. Μεγάλο μέρος της εκκλησίας κατέρρευσε το 1958, σήμερα είναι μισογκρεμισμένος και χωρισμένος σε δύο μέρη. Χαϊραβάνκ Σεβάν – Αρμενία Ιδρύθηκε τον 9ο με 10ο αιώνα. Ο τρόπος κατασκευής είναι παρόμοιος με αυτόν της εκκλησίας του νησιού Σεβάν. Οι εξωτερικοί τοίχοι είναι άνισα χτισμένοι, με πέτρες στο εσωτερικό, όπου υπάρχουν θρησκευτικά μοτίβα. Η εκκλησία είναι επισκέψιμη και ανοιχτή για θρησκευτικές λειτουργίες. Σουρπ Αρακελότζ - Καρς Χτίστηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ι. Απάς Πακραντουνί (928-953), του ιδρυτή της αυτοκρατορίας Βανάντ. Έχει ομοιότητες με τον ναό του Σουρπ Χοβαννές Μασνταρά. Περιλαμβάνει τέσσερις ημικυκλικούς θόλους, ενώ η φόρμα του είναι τετράγωνη. Σε κάθε πλευρά των θόλων απεικονίζονται ανάγλυφα οι δώδεκα απόστολοι. Η μακέτα-μινιατούρα του καλλιτέχνη παρουσιάζει την εκκλησία στη μορφή που είχε πριν το έτος 1878. Στις μέρες μας ο ναός είναι σε καλή κατάσταση. Σουρπ Χατς Αχταμάρ - Βαν Η εκκλησία αυτή, χτισμένη μεταξύ 915 και 921, συμπεριλαμβάνεται στα αριστουργήματα της ιστορικής αρχιτεκτονικής σχολής του Βασπουρακάν. Χτίστηκε, με διαταγή του βασιλιά Κακίγκ Αρντζρουνί, από τον αρχιτέκτονα και ζωγράφο Μανουέλ και αποτελεί καινοτομία στην αρμενική αρχιτεκτονική τέχνη. Η εκκλησία είναι επισκέψιμη, ενώ ορισμένες μέρες του χρόνου τελείται λειτουργία.
|