15 xρόνια αδιάλειπτης παρουσίας |
(σκέψεις και προβληματισμοί)
Σαρκίς Αγαμπατιάν
Αρχές του ’98, μου ζητήθηκε να γράψω ένα κείμενο για το καινούργιο ελληνόγλωσσο περιοδικό αρμενικού ενδιαφέροντος που επρόκειτο να κυκλοφορήσει σύντομα. Πρώτες σκέψεις: εγχείρημα τολμηρό, μέλλον αβέβαιο! Ποιοι θα στελέχωναν το έντυπο, πώς θα εξασφαλίζονταν οι πόροι και τι απήχηση θα είχε; Τελικά, όταν κυκλοφόρησε το πρώτο τεύχος οι περισσότεροι το υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό, αλλά υπήρχαν και ορισμένοι που αμφέβαλαν για την επιτυχία του. Κάθε αρχή και δύσκολη Με τον καιρό δόθηκαν λύσεις στα βασικότερα προβλήματα, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και μέχρι σήμερα, ελλείψεις, ατέλειες και μικρά λάθη. Θα πρέπει όμως να λάβουμε υπόψη ότι οι συνεργάτες των ΑΡΜΕΝΙΚΩΝ είναι κατά κύριο λόγο ερασιτέχνες και ξεκλέβουν απ’ τον ελεύθερο χρόνο τους για να συνεισφέρουν εθελοντικά στην ύλη και διαμόρφωση του περιοδικού. Ο «εξοπλισμός» που διαθέτουν είναι η παιδεία και η αγάπη τους για την Αρμενία και τον αρμενισμό, και η ανταμοιβή τους η συνεισφορά τους στο χαϊαμπαχμπανούμ (διατήρηση της αρμενικής συνείδησης). Στην πορεία το περιοδικό ΑΡΜΕΝΙΚΑ βρήκε το ρυθμό του, μάλιστα απέκτησε και νομική υπόσταση: σύλλογος μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα «Αζανταμάρντ» (Απελευθερωτικός Αγώνας), προς τιμήν της ομώνυμης ιστορικής εφημερίδας της Κωνσταντινούπολης. Σταδιακά νέοι συνεργάτες άρχισαν να στηρίζουν την ενδιαφέρουσα αυτή προσπάθεια και κάπως έτσι τα ΑΡΜΕΝΙΚΑ έγινε ένας φάρος ενημέρωσης για την αρμενική παροικία και τους Έλληνες φίλους. Από την εφηβεία στην ενηλικίωση Όταν κάποτε σε μια συζήτηση ένας φίλος αναφέρθηκε στο περιοδικό, επισήμανε ότι είναι μεν αξιόλογο αισθητικά και από άποψη θεματολογίας, έχει όμως ένα βασικό μειονέκτημα. Είναι «άχρωμο». Δηλαδή δεν έχει άποψη, ωραιοποιεί τις καταστάσεις και δεν ασκεί κριτική. Επειδή όμως εχθρός του καλού είναι το καλύτερο, τα ΑΡΜΕΝΙΚΑ έδωσαν απάντηση στον παραπάνω προβληματισμό αρχίζοντας με τον καιρό να αγγίζουν και πιο τολμηρά θέματα. Έτσι θέματα όπως οι αυτοκτονίες στον στρατό σε περίοδο ειρήνης, η κατάχρηση εξουσίας, η ολιγαρχία που απομυζεί τον πλούτο της χώρας, το μεταναστευτικό κύμα, αλλά και άρθρα που αναδείκνυαν ακτιβιστικά κινήματα και απλούς ανθρώπους που αγωνίζονται για μια καλύτερη και πιο δίκαιη Αρμενία άρχισαν να έχουν σταθερή παρουσία στην ύλη του περιοδικού. Ορισμένοι δυσφόρησαν. Το παράπονό τους ήταν ότι γράφονταν ειδήσεις και σχόλια που «δυσφημούν» την Αρμενία. Γραπτός διάλογος δεν υπήρξε, παρά μόνο αποσπασματικές συζητήσεις κατ’ ιδίαν. Το σκεπτικό πίσω από τη δυσφορία ήταν ότι όλα αυτά δεν πρέπει να γράφονται, διότι η Αρμενία κινδυνεύει. ότι οι Αρμένιοι της διασποράς έχουν υποχρέωση να βοηθούν την πατρίδα. ότι δεν έχουν δικαίωμα ν’ ασκούν κριτική εφόσον δεν είναι πολίτες αυτής της χώρας. ότι είναι εύκολο να μιλάς όταν είσαι απ’ έξω κ.λπ. Η απάντηση πάντως σε αυτές τις σκέψεις είναι η ρήση του μεγάλου διαφωτιστή Βολταίρου: «Διαφωνώ γι’ αυτό που λες, αλλά θα αγωνιστώ με κάθε μέσο για το δικαίωμά σου να το λες». Εδώ, θα άξιζε ν’ αναφέρουμε τις δηλώσεις ενός Τούρκου δημοσιογράφου, του Τεμέλ Ντεμιρέρ, ο οποίος καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκιση επειδή υποστήριξε ότι στην Τουρκία διεπράχθη γενοκτονία : «Η ελευθερία της σκέψης είναι αδιαπραγμάτευτη. Καθήκον κάθε δημοσιογράφου είναι να γράφει την αλήθεια, να γράφει αυτά που συμβαίνουν, να ενημερώνει τον αναγνώστη του για την αλήθεια. Οι δημοσιογράφοι είναι η συνείδηση των ανθρώπων. Φιμώνοντας ή εξοντώνοντάς τους η Τουρκία σκοτώνει τη δική της συνείδηση». Καθώς και τα λόγια της γνωστής Αρμένισσας ακτιβίστριας Μαριάμ Σουχουντιάν : «Η μάχη είναι από μόνη της μια νίκη, ο άνθρωπος που μάχεται, ποτέ δεν ηττάται. Εφόσον υπάρχει κάποιος που πιστεύει και κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί για ν’ αλλάξει τη χώρα του, τότε τίποτα δεν έχει χαθεί». Τα χρόνια πέρασαν, το περιοδικό βελτιώθηκε θεαματικά και κυρίως αισθητικά, έγινε εξ ολοκλήρου έγχρωμο, ο αριθμός των σελίδων αυξήθηκε, οι διαφημίσεις και οι δωρεές κάλυπταν τα έξοδα, οι συνδρομητές είχαν αυξηθεί! Δυστυχώς, πριν από τρία χρόνια ο εφιάλτης της οικονομικής κρίσης χτύπησε και τα ΑΡΜΕΝΙΚΑ. Τα ταχυδρομικά τέλη δεκαπλασιάστηκαν, οι δωρεές και οι διαφημίσεις μειώθηκαν δραματικά. Υπήρχαν τρεις επιλογές: ή να μειωθούν οι σελίδες του περιοδικού και να επιστρέψει στο αρχικό μαυρόασπρο σχήμα ή να πάψει να κυκλοφορεί ή να συνεχιστεί η έκδοσή του με την καταβολή ενός μικρού τιμήματος από τους συνδρομητές ώστε να καλυφθεί ένα μέρος των εξόδων. Προτιμήθηκε η τρίτη και ίσως… δυσκολότερη λύση. Δύο από τα βασικά γνωρίσματα που χαρακτηρίζουν τους Αρμένιους είναι το πείσμα και η θέληση, γι’ αυτό άλλωστε και επιβίωσαν επί τρεις χιλιάδες χρόνια, ενώ άλλοι λαοί εξαφανίστηκαν. Έτσι λοιπόν, η προσπάθεια συνεχίζεται με το φανατικό αναγνωστικό κοινό να ανταποκρίνεται θετικά και να αποδεικνύεται ένας φερέγγυος αρωγός στη συλλογική προσπάθεια που λέγεται ΑΡΜΕΝΙΚΑ. Όσο το επιτρέπουν οι δυνάμεις μας λοιπόν, ας ατενίζουμε το μέλλον με θετικούς προβληματισμούς και αισιόδοξη καρδιά ευελπιστώντας ότι το ταξίδι μας έχει προορισμό, αλλά δεν έχει… τέλος. |