Οι Αρμένιοι στην Χίο |
Τεύχος 99 Κουήν Μινασιάν Με πρωτοβουλία της προέδρου της κα. Ελευθερίας Λυκοπάντη η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία «Μούσα Ελληνική», σε συνεργασία με έξι δημοτικά σχολεία της Χίου οργάνωσαν τριήμερες εκδηλώσεις στις23, 24 και 25 Νοεμβρίου 2018, με θέμα «Η Μικρασιατική Καταστροφή και η προσφυγιά μέσα από τα μάτια των παιδιών της Χίου». Στα πλαίσια των εκδηλώσεων αυτών μου ζητήθηκε να μιλήσω στους μαθητές για τους διωγμούς των χριστιανικών πληθυσμών και τις γενοκτονίες στη Μικρά Ασία. Οι εκδηλώσεις ήταν πραγματικά εξαιρετικές, προετοιμασμένες από τους δασκάλους και τους μαθητές με μεγάλο μεράκι. Κατά τη διάρκεια αυτού του τριημέρου άδραξα την ευκαιρία, ώστε παράλληλα να ερευνήσω και την ιστορία των Αρμενίων της Χίου, κάτι που θα ήταν ειλικρινά αδύνατον δίχως την συμβολή και την συνδρομή της κα. Ροδούλας Θέου, φιλολόγου και μέχρι πρότινος προϊσταμένη στα ΓΑΚ -Γενικά Αρχεία του Κράτους- της Χίου. Η κα. Θέου είχε γράψει μάλιστα για το περιοδικό μας το άρθρο «Εργοστάσιο Τρυπάνης Πατήρ & Υιοί» στο τεύχος 93, Απρίλιος- Ιούνιος 2017*. Η παλαιότερη καταγραφή παρουσίας Αρμενίων στο νησί της Χίου,μας πάει 4 αιώνες πίσω. Οι αρχαιολόγοι ερευνούν ένα νεκροταφείο στην περιοχή Τουρλωτή, όπου σώζονται αρμενικές επιτύμβιες στήλες (χατσκάρ-σταυρόπετρες). Μια μάλιστα εξ αυτών, που ήταν σε πολύ καλή κατάσταση και με χρονολογία 1710 εκτίθεται στο Βυζαντινό Μουσείο της Χίου. Επίσης στη «Νέα Μονή» υπάρχει ένα μεγάλο παλιό ξύλινο ρολόι τοίχου με αρμένικα γράμματα. Τέλος, στο Δήμο Χίου υπάρχει το αρχείο «Μητρώο Αρμενίων Προσφυγοπαίδων», καταγραφή του 1930 και τώρα υπεύθυνη των αρχείων είναι η κα. Αναγνώστου. Αυτά τα θέματα είναι υπό διερεύνηση και θα επανέλθουμε σε ότι τα αφορά σε επόμενο τεύχος μας. Δεδομένου ότι η Χίος είναι πολύ κοντά στα μικρασιατικά παράλια, το νησί αυτό έχει γίνει τόπος σωτηρίας για χιλιάδες πρόσφυγες ακόμη κι ως τις μέρες μας (πρόσφυγες από την Συρία). Μετά την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 μαζί με τους Έλληνες έφτασαν στο νησί και εκατοντάδες Αρμένιοι, κάποιοι μάλιστα είχαν ήδη φτάσει από την γενοκτονία του 1915. Οι περισσότεροι Αρμένιοι πρόσφυγες με τον καιρό έφυγαν για την ενδοχώρα και σήμερα έχουν μείνει μόνο 4 οικογένειες. Σας παρουσιάζουμε, λοιπόν, την ιστορία των: Κιοσκεριάν, Πιργιανιάν, Τσιλιγκιριάν και Τοκατλιάν. Οι Κιοσκεριάν Συναντήσαμε τον κ. Σταύρο-Χατσίκ Κιοσκεριάν στο κατάστημα ηλεκτρικών ειδών που διαχειρίζεται με τους γιους του Πέτρο-Μπεντρός και Λάζαρο-Ναζαρέτ, στο κέντρο της Χίου. Ο Χατσίκ έχει άλλα τρία αδέλφια: την Νουρίτσα, τον Μπογός και τον Μπεντρός. Μου διηγήθηκε την ιστορία των δικών του, πώς σώθηκαν δηλαδή ο πατέρας του Ναζαρέτ και η μητέρα του Χαϊγκουή το γένος Λουμπαρικιάν (νιόπαντροι τότε) κατά τον διωγμό των Αρμενίων της Κιλικίας, το 1922:«Ζούσαν σε ένα χωριό κοντά στα Άδανα κι όταν άρχισε ο διωγμός, οι Τούρκοι είχαν πάρει όλους τους άντρες και τους πήγαιναν για τουφέκι. Ο Ναζαρέτ αρχικά πήγαινε μαζί με τα δυο του αδέλφια Ρουπέν και Σαρκίς, αλλά χάθηκαν μες την αναμπουμπούλα. Όταν άρχισαν τις εκτελέσεις, ο Ναζαρέτ με το πρώτο πυροβολισμό πέφτει κάτω από τον φόβο του, τον θεωρούν νεκρό, αλλά δεν είχε πάθει τίποτε και μόλις έφυγαν οι Τούρκοι σηκώθηκε κι άρχισε να τρέχει. Στο μεταξύ ο Ρουπέν κι ο Σαρκίς είχαν σωθεί χάρη στην καλοσύνη ενός νεαρού Τούρκου στρατιώτη, που ακούγοντάς τους να μιλούν τα τουρκικά, τους είπε σιγανά: Μιλάτε σαν κι εμάς, μη ρωτάτε, στρίψτε τώρα και φύγετε. Φτάνουν στην Ταρσό, βρίσκονται όλοι στο λιμάνι, και οι γυναίκες της οικογένειας και μπαίνουν σε ένα καράβι. Αρχικά τους λένε ότι θα τους αφήσουν στην Κύπρο, αλλά τελικά τους κατέβασαν στην Χίο. Ο Ρουπέν έλεγε ότι η Χίος είναι πολύ κοντά στους Τούρκους, καλύτερα να πάνε στην Αθήνα. Πήρε το πλοίο για Πειραιά, βρήκε στην οδό Πειραιώς -τότε ήταν όλο χωράφια και πολύ φθηνά- μια μεγάλη έκταση και θέλησε να την αγοράσει αλλά ο Ναζαρέτ αρνήθηκε να φύγει από το νησί κι έτσι, για να μην χωριστούνε έμειναν όλοι στην Χίο». Το κάστρο-φρούριο της Χίου είναι πολύ μεγάλο και κατοικείτο παλαιότερα από τους Τούρκους. Δεδομένου ότι εκείνοι είχαν φύγει ήδη από το 1912 και τα σπίτια τους ήταν κενά, οι αρχές της Χίου είχαν δώσει την άδεια στους πρόσφυγες να μείνουν εκεί. Ο Ναζαρέτ και ηΧαϊγκουή είχαν εγκατασταθεί στο τζαμί του κάστρου, όπου και γεννήθηκαν τα παιδιά τους. Τελευταίος και βενιαμίν της οικογένειας Κιοσκεριάνπου γεννήθηκε το 1934στο κάστρο είναι ο συνομιλητής μας, ο κ. Χατσίκ. Ο θείος του ο Ρουπέν (Παύλο τον έλεγαν όλοι στο νησί) ήξερε να φτιάχνει αλλαντικά και παστουρμά. Την εποχή εκείνη οι Χιώτες δεν ήξεραν τον παστουρμά και κανείς τους δεν το αγόραζε. «Τώρα όλοι τρελαίνονται, αλλά τότε τον πετούσανε. Ο Ρουπέν ήταν ο πρώτος που έφτιαχνε ανατολίτικα αλλαντικά στην Χίο» μας λέει ο Χατσίκ. «Από όλη την οικογένεια ο μόνος που έκανε απογόνους μετά τον πατέρα μου είμαι εγώ. Τα άλλα μου αδέλφια δεν παντρεύτηκαν, ούτε και οι θείοι μου. Έχω τώρα τέσσερα εγγόνια, δυο αγόρια από τον ένα μου γιο και δυο κορίτσια από τον άλλο. Εγώ δεν έμαθα αρμένικα. Η μεγάλη μου αδελφή, η Νουρίτσα (1923) ήξερε και αρμένικα και τούρκικα και εκείνη θυμόταν περισσότερες λεπτομέρειες από την ιστορία μας, αλλά είναι βαριά άρρωστη και δυστυχώς δεν μπορεί να μιλήσει. Οαδελφός μου Μπεντρός πέθανε πολύ νέος από φυματίωση. Ψάξαμε μήπως βρούμε τους χαμένους μας συγγενείς, ωστόσο άλλους Κιοσκεριάν δεν βρήκαμε, παρά μόνο στη Θεσσαλονίκη, δεν είχαν όμως κάποια σχέση με εμάς» με αυτά τα λόγια τελείωσε την αφήγησή του ο κ. Χατσίκ. Οι Πιργιανιάν Η πολυπληθής και ιδιαίτερα φιλόξενη οικογένεια των Πιργιανιάν μας διηγήθηκαν με μεγάλη συγκίνηση την ιστορία τους. Παρόντες στην συνάντηση ήταν ο καπετάνιος Σουρέν-Σπύρος, η αδελφή του Αργυρώ, οι σύζυγοί τους, τα παιδιά και τα εγγόνια τους. Πατέρας τους ήταν ο Οννίκ(1909-1971), γιος του Σουρέν και της Μακρουή. Ήταν μορφωμένος άνθρωπος, διότι η μητέρα του Μακρουή ήταν δασκάλα και μάλιστα των παιδιών του αγά στο Αντάμπαζαρ, οπότε έπαιρνε και τον μικρό Οννίκ μαζί της κι εκείνος μάθαινε μαζί με τα άλλα παιδιά. Είχε πολλές γνώσεις και ήξερε και πολλές γλώσσες λόγω της μόρφωσης που πήρε από την μητέρα του. Ο πατέρας του εκεί είχε βιοτεχνία παπουτσιών, ήταν πολύ καλή η οικονομική τους κατάσταση, αλλά όλα αυτά δεν έπαιξαν κανένα ρόλο όταν άρχισε η γενοκτονία, αντιθέτως μάλιστα το φιρμάνι έλεγε: όποιος κρύβει αρμένιδες πάει για θάνατο! Διωγμένοι από την γενοκτονία του 1915 φεύγουν από την Νικομήδεια-Αντάμπαζαρ. Από κει είχαν ξεκινήσει 250 Αρμένιοι, κρυφοί φυγάδες των σφαγών και τελικά έφτασαν περπατώντας στο Τσεσμέ μόνο οι 25 από αυτούς. Κατά την διάρκεια αυτής της πορείας έκλειναν τα στόματα των μωρών, για να μην τους εντοπίσουν από τα κλάματα οι τσέτες που τους κυνηγούσαν και δυστυχώς πολλά από τα μωρά πέθαναν από ασφυξία.Έτσι πέθαναν και οι δυο μικρότερες αδελφές του Οννίκ. Το ζευγάρι Σουρέν και Μακρουή έφτασαν τελικά στο Τσεσμέ μόνο με ένα από τα τρία τους παιδιά, τον Οννίκ, 7 χρονών τότε, πέρασαν με βάρκες κατευθείαν στην Χίο κι εγκαταστάθηκαν στο κάστρο. Εκεί, κάμποσα χρόνια αργότερα γεννήθηκε ο Καραμπέτ, μα όταν ήταν μόλις 4 ετών, πεθαίνει η μάνα τους η Μακρουή. Ο Σουρέν προσπαθεί να ξαναστήσει την οικογένεια, ξαναπαντρεύεται, μα πεθαίνει σύντομα κι εκείνος. Η μητριά τους τα παρατάκαι τα δυο αδέλφια μένουν μόνα στον κόσμο. Είχαν ήδη πολιτογραφηθεί έλληνες και Οννίκ κλίθηκε κάποτε στον στρατό. Τότε υπηρετούσαν πολλά χρόνια, οπότε, επειδή δεν είχε πού να αφήσει τον μικρό Καραμπέτ, ζήτησε από τον διοικητή του να τον πάρει στο στρατόπεδο μαζί του. Ο διοικητής δέχτηκε και ο Καραμπέτ έγινε η μασκότ του στρατοπέδου. Όταν απολύθηκε από φαντάρος άρχισε να δουλεύει τσαγκάρης, αλλά μετά από κάποια χρόνια άρχισε ο πόλεμος κι ο Οννίκ, που ήταν ήδη αρραβωνιασμένος με την Δέσποινα (1925-2018), μια 15χρονη ορφανή προσφυγοπούλα με καταγωγή από την Κάτω Παναγιά της Ερυθραίας, αποφάσισε να την παντρευτεί προτού φύγει για το μέτωπο. Πήγε στη πρώτη γραμμή στα αλβανικά βουνά. Στο μεταξύ ο 17χρονος Καραμπέτ είχε μπαρκάρει με μια ανεμότρατα για να βγάζει τα προς το ζειν και κατά τα τέλη του 1940πνίγεταισε μια τρικυμία κοντά στις ακτές της Καβάλας. Όταν ο Οννίκ μαθαίνει για τον θάνατο του μικρού του αδελφού, πάει να σκοτωθεί από τον καημό του. Τον κράτησε στη ζωή η σκέψη της γυναίκας που είχε αφήσει πίσω μόνη κι ορφανή. Ο Οννίκ γύρισε σώος από το μέτωπο και απέκτησε με την Δέσποινα 4 παιδιά, πρώτος ο Σουρέν (1945), μετά η Μακρουή (1947), η Μαρία (1949) και η Αργυρώ (1953). Μετά τον πόλεμο άνοιξε δικό του υποδηματοποιείο και έφτιαχνε κυρίως παντόφλες. Ο πρωτότοκος Σουρέν-Σπύρος, το μόνο που ξέρει στην αρμενική γλώσσα είναι «Γκετσέ Χαϊαστάν» (Ζήτω η Αρμενία). Παντρεύτηκε με την Μοσχούλα Σούλη (μια γυναίκα ομολογουμένως πολύ δραστήρια σε ότι αφορά την ιστορία αρμενίων κι ελλήνων και την μικρασιατική πολιτιστική μας κληρονομιά), απόγονος προσφύγων κι εκείνη, με καταγωγή από την Κάτω Παναγιά και το Μελί. Απέκτησαν μαζί 2 παιδιά. Ο γιος τους Νίκος-Οννίκείναι καθηγητής και η κόρη τους η Δέσποινα είναι ανθυποπλοίαρχος λιμενικού και εργάζεται στην Ακαδημία του Εμπορικού Ναυτικού, η οποία μου είπε: «Ξέρεις πόσες πόρτες μου άνοιξε το Πιριανιάν, που είμαι αρμένισσα δηλαδή; Δεν βίωσα ρατσισμό λόγο του επιθέτου μου, αντίθετα όσοι είχαν καλές γνώσεις ιστορίας με σέβονταν με το παραπάνω». Η Δέσποινα ποτέ δεν ξεχνά τα λόγια του μακαρίτη καθηγητή της Ξενούλη, όταν κάποιος άλλος στη σχολή την αποκάλεσε τουρκόσπορο: «Ανιστόρητε! Πολλοί αυτοκράτορες του Βυζαντίου ήταν Αρμένιοι κι αν δεν γύριζε τότε το Βυζάντιο εναντίων τους χάνοντας έτσι την νοτιοανατολική του άμυνα, τώρα ακόμη θα ήταν ελληνικό». Η Δέσποινα αναφέρθηκε με τα καλύτερα λόγια και επαίνεσε τον μοναδικό αρμένιο σπουδαστή της Ακαδημίας, τον Απραχαμιάν: «ειλικρινά ξεχώριζε για το ήθος του, για τον ευχάριστο και προσιτό του χαρακτήρα». Η Αργυρώ είναι παντρεμένη με τον Γιώργο Μπενά και απέκτησαν 2 παιδιά, τον Νικόλαο, διδάκτορας φυσικής που διαπρέπει στο τμήμα Μετεωρολογίας σε πανεπιστήμιο της Ολλανδίας και την Μαργαρίτα. Η άλλες δυο τους αδελφές παντρεύτηκαν επίσης και η Μακρουή έχει 2 παιδιά, τον Κώστα και την Δέσποινα και η κόρη της Μαρίας λέγεται Μαρκέλα. Ο Σουρέν αποχαιρετώντας μας αναθυμήθηκε: «Όταν φτιάχτηκαν οι προσφυγικές πολυκατοικίες στου Ρέντη από το ίδρυμα Γκιουλμπενκιάν, έφυγαν πολύ Αρμένιοι από την Χίο, γιατί τους έδωσαν διαμερίσματα εκεί. Έτσι κι η οικογένεια του νονού μου, οι Ντοκαγιάν, άφησαν την Χίο, εγκαταστάθηκαν στου Ρέντη και άνοιξαν συνεργείο αυτοκινήτων. Μετά από χρόνια έφυγαν τελικά για τον Καναδά. Μια χούφτα μονάχα μείναμε εδώ…». Οι Τσιλιγκιριάν Ο καθηγητής λυκείου Ααρών-Άρης Τσιλιγκιριάν είναι γιος του Γκιραγκός και της Χαϊγκανούς. Ο Γκιραγκός στην κατοχή μπήκε στην αντίσταση και βρέθηκε εξόριστος στα Σύρματα της Ελ Ντάμπα,ένα στρατόπεδα των Άγγλων στην αιγυπτιακή έρημο. Μετά τα Δεκεμβριανά του 1944 οι Βρετανοί αιχμαλώτισαν χιλιάδες Έλληνες που θεωρούσαν δυνητικά επικίνδυνους αριστερούς, και για να μην έχουν λόγο στις μεταπολεμικές εξελίξεις στην Ελλάδα τους εξόρισαν μυστικά εκεί. Συγκρατούμενός του ήταν και ο γνωστός ηθοποιός Μίμης Φωτόπουλος. Ο Γκιραγκός (1910) ήταν γιος του Ααρών Τσιλιγκιριάν και της Σιρανούς, κόρη του Αρτό και της Σουλτάνα Ντραμεριάν και είχε αδέλφια της τους Χαϊγκαζούν, τον Γκαρός-Γκαραμπέτ και την Μαριάμ (πέθανε 102 χρονών). Η Μαριάμ έχασε τον άντρα της και τα παιδιά της κατά την γενοκτονία, έλεγε πως οι Κούρδοι τους έσφαξαν μπροστά στα μάτια της, η ίδια σώθηκε, όπως και οι υπόλοιποι με το επώνυμο Ντραμεριάν, χάρη σε έναν συγγενή τους, που ήταν δικαστής στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Οι Ντραμεριάν ήταν επιφανής οικογένεια στην Ταρσό, έκαναν εμπόριο με τους Γάλλους, είχαν μεγάλα κτήματα και έφτασαν στην Χίο το 1917. Ο Γκαρός έφυγε με κοντά παντελονάκια από την Χίο, πήγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου έγινε μέγας και τρανός, έστησε εκεί εργοστάσιο υποκαμίσων, άνοιξε μετά κι άλλες επιχειρήσεις, πλούτισε, είχε βίλες στην Πρώτη (νησί στα Πριγκηπόνησα). «Οι δικοί μας είχαν έρθει με λεφτά και λίρες από απέναντι και έδωσαν ότι είχαν στον Γκαρός όταν έφευγε για την Πόλη, με την ελπίδα ότι κάτι θα πετύχει εκεί. Και πράγματι πέτυχε και για πολύ καιρό έστελνε λεφτά από κει στους δικούς μας. Η γυναίκα του η Τακουή μιλούσε άπταιστα τα ελληνικά, γιατί ζούσε στο Πέραν. Ο γιος τους και συνονόματός μου Ααρών μένει στο Κουρτουλούς (Ταταύλα), είναι πολιτικός μηχανικός με τεράστια περιουσία και ακίνητα στην περιοχή Ταξίμ. Η αδελφή του η Ανί, καθηγήτρια γαλλικών, μένει σε μια βίλα στο Σισλί. Γενικά οι Ντραμεριάν είναι επιφανής οικογένεια στην Πόλη ως σήμερα» μας λέει ο συνομιλητής μας Ααρών-ΑρηςΤσιλιγκιριάν (γεν. 1948), πουέχει μια κόρη, την Χαϊγκανούς, η οποία για κάποια χρόνια πήγε στο αρμένικο δημοτικό σχολείο του Φιξ-Νέος Κόσμος, κι έναν γιο, τον Γκιραγκός, οικονομολόγος, που σήμερα ζει στην Κω. Ο Ααρών θυμάται με νοσταλγία τα φοιτητικά του χρόνια στην Αθήνα, όταν σπούδαζε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, όπου είχε συμφοιτητή τον Μπογοσιάν, Μηχανολόγος Μηχανικός. Επίσης, όσο ήταν φοιτητής είχε γνωριστεί με το ζεύγος Αβραάμ και ΆνιΜπεντροσιάν,χορηγοί του Αρμενικού Κυανού Σταυρού, εισαγωγείς ραπτομηχανών με γραφείο στην οδό Ηφαίστου στο Μοναστηράκι. Όσο σπούδαζε παρέδιδε ιδιαίτερα μαθήματα στο γιο τους Γκαραμπέτ. Οι Τοκατλιάν Συζητήσαμε με την Ανεβρίκ Τοκατλιάν, κόρη του Χάικ από την Προύσα (πέθανε 101 ετών στην Χίο) και της Σιρουή, το γένος Μπογιατζιάν από τα Άδανα (ζει ως σήμερα 102 ετών). Η οικογένεια της Σιρουή είχε μεγάλη περιουσία στα Άδανα. «Σε μια μέρα με το άλογο δεν μπορούσες να το γυρίσεις, τόσο μεγάλες εκτάσεις είχαν» θυμάται να της λένε. Πριν τους διωγμούς κάποιοι Τούρκοι προσέγγιζαν τον πατέρα της Σιρουή για να τους πουλήσει κομμάτια της περιουσίας, λέγοντάς του ότι «έτσι κι αλλιώς θα σας διώξουν, πούλα τα μας να σου δώσουμε λεφτά», αλλά εκείνος επειδή είχε δει πολλούς διωγμούς δεν πίστευε ότι αυτός θα ήταν ο τελειωτικός. Η Σιρουή γεννιέται στην πορεία για την Ταρσό κατά τη διάρκεια των διωγμών το 1922. Η μητέρα της τολμάει και πάει για λίγο πίσω στο σπίτι, αλλά εκεί βλέπει τραγικές εικόνες, τους συγγενείς της κρεμασμένους από τους πολυελαίους τους, πολύ αίμα παντού και επιστρέφει στο λιμάνι καταρρακωμένη. Μετά τους διωγμούς του 1922, εγκαθίστανται τελικά στην Καβάλα. Η Σιρουή είχε μια αδελφή, την Αννίκ, που το 1947-48 έφυγε για την Αρμενία μαζί με την μητέρα της. Είχε κι έναν αδελφό με επώνυμο Μπογιατζιάν, που από την Καβάλα έφυγε για την Βουλγαρία. Ο Χάικ από την Χίο έκανε εμπόριο με τα καΐκια στη Καβάλα και έτσι γνώρισε τη Σιρουή, την παντρεύτηκε και την έφερε νύφη στην Χίο. Έφτιαχνε υποδήματα για το βιος του και τα παιδιά του γίνανε ηλεκτρολόγοι αυτοκινήτων. Ο Χάικ Τοκατλιάν, παρά το ότι δεν είχε ελληνική υπηκοότητα, άρα δεν θα υπηρετούσε στο στρατό,πήγε εθελοντής στο μέτωπο της Αλβανίας και μέχρι το τέλος της ζωής του είχε μια σφαίρα που είχε σφηνωθεί στα πλευρά του. Στην Χίο ήταν πολύ δραστήριος με την ποδοσφαιρική ομάδα «Μικρασιατική». Έπαιζε για πολλά χρόνια ποδόσφαιρο** και μάλιστα αργότερα θέλησαν να τον τιμήσουν και να τον βραβεύσουν για την συμβολή του στην ομάδα, αλλά εκείνος αρνήθηκε, έτσι όπως αρνήθηκε και το μετάλλιο ηρωισμού για το Αλβανικό. Είχε έναν αδελφό, τον Αράμ, που μαζί έφτιαχναν παντόφλες και παπούτσια. Ο Αράμ πέθανε 50 ετών. Τότε ο Χάικ έκλεισε τη βιοτεχνία και άρχισε να ασχολείται με τα δέρματα, μια πολύ σκληρή δουλειά στο μικρό βυρσοδεψείο του. Η Ανεβρίκ έχει μια κόρη, την Δωροθέα, μια πολύ δραστήρια νέα, που σπούδασε διοίκηση επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Ήταν παρούσα στην συνάντησή μας, δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για την καταγωγή της και μου αφηγήθηκε ότι όταν ήταν φοιτήτρια γνώρισε τον Οννίκ Χατσικιάν, που την ίδια εποχή σπούδαζε στο Τμήμα Ναυτιλίας και αυτός είναι η μόνη της επαφή με τους Αρμένιους. *Εργοστάσιο Τρυπάνης Πατήρ & Υιοί (armenika.gr) **από την Χίο ήταν και η οικογένεια του γνωστού ποδοσφαιριστή του Ολυμπιακού Κρικόρ-Γρηγόρη Αγανιάν Γρηγόρης Αγανιάν (armenika.gr) |