Όλιβερ Μπόλντουην : Ο ΛΟΡΕΝΣ ΟΛΙΒΙΕ ΤΗΣ ΑΡΜΕΝΙΑΣ Εκτύπωση E-mail


Νουνιά Γεραμιάν

Απρίλιος-Ιούνιος 2012 Τεύχος 73


Έ­νας Βρε­τα­νός στον Καύ­κα­σο, έ­νας Άγ­γλος α­νά­με­σα στους Αρ­με­νί­ους, ένας α­ρι­στο­κρα­τι­κός γό­νος α­νά­με­σα στους Τα­σνάκ,

έ­νας ξε­χα­σμέ­νος φί­λος του Καυ­κά­σου και των Αρ­με­νί­ων.

Ε­πι­στρέ­φου­με νο­ε­ρά στην, ό­χι και τό­σο γνω­στή, δια­δρο­μή του

Ό­λι­βερ Μπόλ­ντου­ην (1899-1958).

 

Ως γνω­στόν, υ­πήρ­ξε ο Λό­ρεν­ς της Α­ρα­βί­ας, αλ­λά και ο Ό­λι­βερ της Αρ­με­νίας. Ή­ταν Βρε­τα­νός ό­πως και ο Λό­ρεν­ς! Α­ξιω­μα­τι­κός του αυ­το­κρα­το­ρι­κού στρα­τού, ό­πως και ο Λό­ρεν­ς! Πρά­κτο­ρας πλη­ρο­φο­ριών στην υ­πη­ρε­σί­α της Αυ­τής Με­γα­λειό­τητος, ό­πως και ο Λόρεν­ς! Υ­πη­ρέ­τη­σε στην Α­να­το­λή καθ’ ό­λη τη διάρ­κεια του Α΄ Πα­γκο­σμί­ου Πο­λέ­μου, ό­πως και ο Λό­ρεν­ς! Ο­μο­φυ­λό­φι­λος, ό­πως και ο Λό­ρεν­ς! Γνώ­ρι­ζε κα­λά τους Τούρ­κους, ό­πως και ο Λό­ρεν­ς! Έ­γρα­ψε τα α­πο­μνη­μο­νεύ­μα­τά του, ό­πως και ο Λό­ρεν­ς! Άλ­λα­ξε πολ­λές φο­ρές ταυ­τό­τη­τα, ό­πως και ο Λό­ρεν­ς! Ή­ταν δη­μο­σιο­γρά­φος, ό­πως και ο Λό­ρεν­ς! Το ό­νο­μά του:

Ο­ΛΙ­ΒΕΡ ΜΠΟΛ­ΝΤΟΥ­ΗΝ! 

 

Κα­τα­γό­με­νος α­πό α­ρι­στο­κρα­τι­κή οι­κογέ­νεια ο Ό­λι­βερ υ­πη­ρέ­τησε το Αρ­με­νι­κό Ζή­τημα ό­πως ο Λό­ρεν­ς υ­πη­ρέ­τη­σε τους Ά­ρα­βες. Γεν­νη­μέ­νος την 1η Μαρ­τί­ου του 1899 στο Σαι­ντ Έρ­μιν­ς Μέν­σιονς, στα βο­ρειο­δυ­τι­κά του Λον­δί­νου ή­ταν το πρώ­το α­πό τα ο­κτώ α­γό­ρια της οι­κογέ­νειας, εκ των ο­ποί­ων τα δύ­ο γεν­νή­θη­καν νε­κρά.

Οι γο­νείς του Στάν­λε­ϋ και Λού­ση (Σί­συ) Ρί­ντσντε­ϊλ ε­γκα­τα­στά­θη­καν στο Mπιού­ντλε­η, του Γουορ­κε­στερ­σά­ιρ στη δυ­τι­κή πε­ριο­χή Μί­ντλα­ντς στην Αγ­γλί­α.

Η οι­κο­γέ­νεια δρα­στη­ριο­ποι­ή­θη­κε στο χώ­ρο της βιο­μη­χα­νί­ας και κα­τά­φε­ρε να α­πο­κτή­σει πε­ριου­σί­α. Ο παπ­πούς Άλ­φρε­ντ διοι­κού­σε τη βρε­τα­νι­κή σι­δη­ρο­δρο­μι­κή ε­ται­ρεί­α, ε­νώ συ­να­να­στρε­φό­με­νοι με την Αυ­λή της Αγ­γλί­ας, οι Μπόλ­ντου­ην εί­χαν συγ­γε­νι­κούς δε­σμούς με τους Κί­πλιν­γκ.

Ω­στό­σο, ο Ό­λι­βερ ε­πη­ρε­ά­στη­κε πο­λύ α­πό το θά­να­το του ε­ξα­δέλ­φου του Τζον, ο ο­ποί­ος σκο­τώ­θη­κε στο μέ­τω­πο του πο­λέ­μου το Σε­πτέμ­βριο του 1915. Οι σχέ­σεις του με τον πα­τέ­ρα του Στάν­λε­ϋ ή­ταν δύ­σκο­λες, δια­κα­τέ­χο­νταν μεν α­πό σε­βα­σμό, αλ­λά υ­πήρ­ξε μια αυ­στη­ρό­τη­τα και μια τρα­χύ­τη­τα σύμ­φω­να με τα βρε­τα­νι­κά κοι­νω­νι­κά πρό­τυ­πα των νο­σταλ­γών της βι­κτω­ρια­νής ε­πο­χής. Ο Στάν­λε­ϋ, συ­ντηρη­τι­κός βου­λευ­τής της Βου­λής των Κοι­νο­τή­των ή­ταν ω­στό­σο α­νοι­χτό­μυα­λος. «Θα μπο­ρού­σε κάλ­λι­στα να γί­νει έ­νας έ­ξο­χος Πρω­θυ­πουρ­γός των Ερ­γα­τι­κών», θα έ­λε­γε αρ­γό­τε­ρα ο Ό­λι­βερ, ό­ντας πλέ­ον και ο ί­διος μέ­λος του κόμ­μα­τος των Ερ­γα­τι­κών.­

 

Στρατιώτης στη Γαλ­λί­α κατάσκοπος στην Α­να­το­λή


Ο Ό­λι­βερ ή­ταν ε­πί­σης πα­θια­σμέ­νος με το θέ­α­τρο. Α­πο­μνη­μό­νευε και απήγ­γει­λε Σαίξ­πηρ, κα­θώς στα κεί­με­να του πα­τέ­ρα της βρε­τα­νι­κής λο­γο­τε­χνί­ας έ­βρι­σκε έ­μπνευ­ση, η ο­ποί­α τον γλύ­τω­σε α­πό την τρέ­λα στην Αρ­με­νί­α.

Ει­σήλ­θε στο Ε­ΤΟΝ1, το ο­ποί­ο ε­γκα­τε­λει­ψε σύ­ντο­μα λό­γω της α­νυ­πό­τα­κτης ι­διο­συ­γκρα­σί­ας του.

Το Μά­ιο του 1916 ει­σήλ­θε στο στρα­τό, στο τάγ­μα των δό­κι­μων α­ξιω­μα­τι­κών στο Κέ­ι­μπρι­τζ. Αρ­γό­τε­ρα, κα­τε­τά­γη στο πε­ρί­φη­μο σώ­μα της Ιρ­λαν­δι­κής φρου­ράς με το βαθ­μό του έ­φε­δρου υ­πο­λο­χα­γού έ­ως το Μά­ιο του 1918. Έ­να μή­να αρ­γό­τε­ρα, ά­φη­σε ε­πι­τέ­λους την Αγ­γλί­α για το μέ­τω­πο της Γαλ­λί­ας στην Μπερ­λ ο Μπουά, Πα ντε Κα­λέ, α­κο­λούθως κα­τά μή­κος της γερ­μα­νι­κής γραμ­μής Χί­ντεν­μπουρ­γκ, η ο­ποί­α τε­λι­κά υ­ποχώ­ρη­σε τη νύ­κτα της 8ης προς την 9η Ο­κτωβρί­ου 1918, με­ρι­κές ε­βδο­μά­δες πριν την α­να­κω­χή της 11ης Νο­εμ­βρίου 1918.

Έ­λα­βε το βαθ­μό του ταγ­μα­τάρ­χη και ε­πέ­στρε­ψε στην Αγ­γλί­α στις 2 Νο­εμ­βρί­ου 1918, προ­τού ξα­να­φύ­γει για το μέ­τω­πο στο Σαρ­λε­ρουά, ό­που και έ­γι­νε μάρ­τυ­ρας των α­ντι­πα­ρα­θέ­σε­ων με­τα­ξύ των γερ­μα­νι­κών στρα­τευ­μά­των και των α­κρο­α­ριστε­ρών Σπαρ­τα­κι­στών.

Ει­σήλ­θε στις βρε­τα­νι­κές μυ­στι­κές υ­πη­ρε­σί­ες ό­που και έ­μει­νε έ­ως το κα­λο­καί­ρι του 1920, πριν α­να­χω­ρή­σει για την Αλ­γε­ρί­α. Έ­λα­βε ά­νω­θεν ε­ντο­λή να πά­ει ως κα­τά­σκο­πος στη Ρω­σί­α των Μπολ­σε­βί­κων.

Τον Αύ­γου­στο του 1920 πή­ρε το πλοί­ο έ­ως τη Μάλ­τα και α­πο­βι­βά­στη­κε στην Α­λε­ξάνδρεια της Αι­γύ­πτου. Η «αρ­με­νι­κή» πε­ρι­πέ­τειά του, άρ­χι­ζε στη γη των Φα­ρα­ώ!!

 

Α­πο­στο­λή στο Ε­ρε­βάν


Στο Σα­βό­ι Παλ­λάς, ένα κομ­ψό ξε­νο­δο­χεί­ο, ήλ­θε σε ε­πα­φή με τον Α­λε­ξά­ντρ Χατι­σιάν, τέ­ως Πρω­θυ­πουρ­γό της Αρ­με­νι­κής Δη­μο­κρα­τί­ας, ο ο­ποί­ος ε­πι­στρέ­φοντας α­πό μια πε­ριο­δεί­α στη Δύ­ση προ­κει­μέ­νου να λά­βει πι­στώ­σεις υ­πέρ της Αρμε­νί­ας, στα­μά­τη­σε στην Αί­γυ­πτο προ­τού ε­πι­στρέ­ψει στην α­να­γεν­νη­μέ­νη Αρμε­νί­α.

Κα­τά την α­να­χώ­ρη­σή του, η ά­νε­ση των τρόπων του νε­α­ρού Μπόλ­ντου­ην τον πά­γω­σαν και τον εξέπληξαν. «Διά­βα­σα στον Τύ­πο ό­τι στην Αρ­με­νί­α γί­νο­νται μά­χες και ό­τι οι Αρ­μέ­νιοι βάλ­λο­νται α­νη­λε­ώς» του α­πευ­θύν­θη­κε στα γαλ­λι­κά ο «αυ­θά­δης» νέ­ος με την προ­σθή­κη: «Θα ή­θε­λα να βρί­σκο­μαι ε­κεί ό­που υ­πάρ­χει πό­λε­μος και πε­ρι­πέ­τεια και να συ­μπα­ρα­στα­θώ στο πλευ­ρό των συ­μπα­τριω­τών σας».

Α­ντι­μέ­τω­πος με τη δυ­σπι­στί­α του Αρ­μέ­νιου η­γέ­τη, ο Ό­λι­βερ ε­πα­νήλ­θε την επο­μέ­νη ε­φο­δια­σμέ­νος αυ­τή τη φο­ρά με έ­να πι­στο­ποι­η­τι­κό υ­πο­γε­γραμ­μέ­νο α­πό το λόρ­δο Α­λεν­μπά­ι, τον υ­ψη­λό­βαθ­μο Βρε­τα­νό Κυ­βερ­νη­τι­κό Ε­πί­τρο­πο στην Αίγυ­πτο. Του α­πέ­δει­ξε, ε­πί­σης, ό­τι εί­ναι ο γιος του Βρε­τα­νού υ­πουρ­γού Οι­κο­νομι­κών, Στάν­λε­ϋ Μπόλ­ντου­ην.

Ο Χα­τι­σιάν άλ­λα­ξε στά­ση και του πρό­τει­νε να τον ξα­να­συ­να­ντή­σει στο ξε­νοδο­χεί­ο «Το­κα­τλιάν» της Κων­στα­ντι­νου­πό­λε­ως με σκο­πό να ει­σέλ­θουν μα­ζί στην Αρ­με­νί­α, τα­ξι­δεύ­ο­ντας με το πλοί­ο έ­ως το λι­μά­νι του Μπα­τούμ της Γε­ωρ­γίας. Φθά­νο­ντας στην Αρ­με­νί­α το Σε­πτέμ­βριο του 1920, ο Μπόλ­ντου­ην α­πο­γο­η­τεύ­θηκε γρή­γο­ρα: χά­ος, πό­λε­μος, λι­μός. Η ει­κό­να της χώ­ρας ή­ταν ε­ξί­σου σκο­τει­νή όπως οι κά­κι­στες συν­θή­κες του Βερ­ντέν2, σαν να μην εί­χε λήξει ο πό­λε­μος ε­δώ στον Καύ­κα­σο. «Ε­πέ­στρε­ψε σπί­τι σου, μην συ­νε­χί­ζεις!!», τον πα­ρό­τρυ­νε μια ε­σω­τε­ρι­κή φω­νή.

Σκέ­φθη­κε ό­μως, ό­τι πι­θα­νώς η συ­νά­ντη­σή του με τον Χα­τι­σιάν να ή­ταν προ­μελε­τη­μέ­νη α­πό το βρε­τα­νι­κό ε­πι­τε­λεί­ο. Ο Ό­λι­βερ έ­χο­ντας ως α­πο­στο­λή να κά­νει τα πά­ντα ώ­στε να έλ­θει σε ε­πα­φή με την αρ­με­νι­κή Κυ­βέρ­νη­ση και να τη βο­η­θήσει, ε­νι­σχύ­ο­ντας την κα­τα­σκό­πευ­ση της α­νό­δου του κομ­μου­νι­σμού στον Καύκα­σο, ό­φει­λε να μεί­νει.

Την ε­πο­χή αυ­τή, οι Βρε­τα­νοί -νι­κη­τές του πο­λέ­μου- κυ­ριαρ­χού­σαν λί­γο έ­ως πο­λύ στις τρεις Δη­μο­κρα­τί­ες του Καυ­κά­σου και ο εμ­φύ­λιος πό­λε­μος μαι­νό­ταν πά­ντα στη Ρω­σί­α.

Στο Ε­ρε­βάν βρι­σκό­ταν ο συ­νταγ­μα­τάρ­χης Χά­σκελ, ε­πι­κε­φα­λής της βρε­τα­νι­κής α­πο­στο­λής για λο­γα­ρια­σμό των συμ­μά­χων. Με απόφαση του τό­τε υ­πουρ­γού Α­μύ­νης, Ρου­πέν Ντερ Μι­να­σιάν, ο Ό­λι­βερ διο­ρί­στη­κε εκ­παι­δευ­τής στο πε­ζι­κό με το βαθ­μό του συνταγ­μα­τάρ­χη και συ­νερ­γά­στη­κε με τον Α­σότ Τσαχα­του­νί.

 

Σύν­δε­ση με την Αρ­με­νι­κή Ε­πα­να­στα­τι­κή Ομοσπονδία


Καθ’ ό­λη τη διάρ­κεια του φθι­νο­πώ­ρου, ο Ό­λι­βερ Μπόλ­ντου­ην ή­ταν μάρτυ­ρας των αρ­με­νι­κών ητ­τών έ­να­ντι της κε­μα­λι­κής Τουρ­κί­ας, των ερ­γα­σιών ανοίγ­μα­τος υ­πο­γεί­ων στο­ών των Μπολ­σε­βί­κων για την ε­πι­κοι­νω­νί­α των ο­χυ­ρωμά­των με τον ε­ξα­σθε­νι­σμέ­νο και α­πο­θαρ­ρη­μέ­νο αρ­με­νι­κό στρα­τό, το ξε­κα­θά­ρισμα των αρ­με­νο­-α­ζε­ρι­κών λο­γα­ρια­σμών στην πε­ριο­χή και την ε­γκα­τά­λει­ψη της Αρ­με­νί­ας εκ μέ­ρους των Συμ­μά­χων, πα­ρά το γε­γο­νός ό­τι εί­χαν υ­πο­γρά­ψει τη Συν­θή­κη των Σε­βρών τρεις μή­νες νω­ρί­τε­ρα.

Ε­πί­σης, ό­ταν η Αρ­με­νί­α σο­βιε­το­ποι­ή­θη­κε στις 2 Δε­κεμ­βρί­ου 1920, α­πο­φάσι­σε να πα­ρα­μεί­νει στο Ε­ρε­βάν. Στην Αρ­με­νί­α ε­κεί­νη την πε­ρί­ο­δο είχαν παραμείνει μόνο πέ­ντε ξέ­νοι, α­νά­με­σα στους ο­ποί­ους ο συ­νταγ­μα­τάρ­χης Μπόλ­ντου­ην. Πα­ρά τις δε­σμεύ­σεις της Μό­σχας, οι συλ­λή­ψεις και οι φυ­λα­κί­σεις των α­ντι­φρο­νού­ντων στο σο­βιε­τι­κό κα­θε­στώς άρ­χι­σαν στις 6 Δε­κεμ­βρί­ου. Στις 8 Δε­κεμ­βρί­ου ήρ­θε η σει­ρά του. Βρέ­θη­κε στη φυ­λα­κή α­νά­με­σα σε πολ­λούς μα­χητές τα­σνάκ. Πα­ρα­κο­λου­θού­σε α­δύ­να­μος την ε­φαρ­μο­ζό­με­νη πλή­ρη βα­ναυ­σό­τητα της αρ­με­νι­κής Τσέ­κα3 του αρ­με­νι­κού Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμμα­τος, η ο­ποί­α κα­θαί­ρε­σε τους τασ­νάκ ως α­ντί­ποι­να για την εκ­κα­θά­ρι­ση των κομ­μου­νι­στών κα­τά τη διάρ­κεια των α­να­τα­ρα­χών της 1ης Μα­ΐ­ου του 1920, οι ο­ποί­ες κα­τε­στά­λη­σαν α­πό τις μο­νά­δες του τα­κτι­κού στρα­τού των Αρ­με­νί­ων της Τουρ­κί­ας, ο­δη­γού­με­νες α­πό τον στρα­τη­γό Σε­μπούχ.

Ε­ντυ­πω­σια­σμέ­νος ο Ό­λι­βερ δη­μο­σί­ευ­σε σε μια ε­φη­με­ρί­δα κεί­με­νο σχετι­κά με τη γεν­ναί­α α­ντί­στα­ση και το κου­ρά­γιο των τα­σνάκ, οι ο­ποί­οι πα­ρά τα βα­σα­νι­στή­ρια δεν ο­μο­λο­γού­σαν και συ­νέ­χι­ζαν να α­ψη­φούν το κα­θε­στώς. Ο Ό­λιβερ μυ­ή­θη­κε στη φυ­λα­κή και προ­σχώ­ρη­σε στο κόμ­μα δί­νο­ντας τον όρ­κο των τασ­νάκ. Αρ­γό­τε­ρα άλ­λω­στε θα α­φιέ­ρω­νε σε αυτό, το βι­βλί­ο του «Konyetz», το ο­ποί­ο δη­μο­σί­ευ­σε το 1924 με το ψευ­δώ­νυ­μο Μάρ­τιν Χού­σιν­γκτρι και υ­πό­τι­τλο: «Στο Τα­σνα­κτσου­τιούν της Δευ­τέ­ρας Διε­θνούς, με με­γά­λο θαυ­μα­σμό και ευ­χα­ρι­στί­ες για τις 18 Φε­βρουα­ρίου 1921».

Πέ­ρα­σε τα Χρι­στού­γεν­να του 1920 στη φυ­λα­κή και α­πο­φυ­λα­κί­σθη­κε στις 12 Ια­νουα­ρί­ου 1921, αλλά πα­ρέ­μει­νε ε­λεύ­θε­ρος υ­πό ό­ρους στο Ε­ρε­βάν, ε­νώ του απα­γό­ρευ­σαν την έ­ξο­δό του α­πό τη χώ­ρα. Έ­τσι, του δό­θη­κε η ευ­και­ρί­α να πλημ­μυρί­σει α­πό χα­ρά για την ε­ξέ­γερ­ση της 18ης Φε­βρουα­ρί­ου 1921. Πα­ντού ά­κου­γε τις κραυ­γές «Αρμενία, Αρμενία» αλ­λά α­κο­λουθώ­ντας τη συμ­βου­λή του Σι­μόν Βρα­τσιάν, του προ­έ­δρου της Ε­πι­τρο­πής Κοι­νής Σω­τη­ρί­ας, ε­γκα­τέ­λει­ψε την Αρ­με­νί­α με κα­τεύ­θυν­ση την Τουρ­κί­α, συ­νο­δευό­μενος α­πό έ­ναν ο­δη­γό τα­σνάκ, ο ο­ποί­ος κα­τα­γό­ταν α­πό την Τουρ­κί­α και ή­ταν ε­φοδια­σμέ­νος με πλα­στά έγ­γρα­φα.

Κα­τά τη δια­φυ­γή του συ­νε­λή­φθη εκ νέ­ου α­πό τους Τούρ­κους κο­ντά στο Καρ­ς. Οι Τούρ­κοι στρα­τιω­τι­κοί τον κα­τη­γό­ρη­σαν ως κα­τά­σκο­πο των Βρε­τα­νών αλ­λά πα­ρά τις σκλη­ρές συν­θή­κες φυ­λα­κί­σε­ώς του δεν εί­πε τί­πο­τα σχε­τι­κά με τις δρα­στη­ριό­τη­τές του.

Με­τά α­πό τε­τρά­μη­νη κά­θειρ­ξη ε­πα­νέ­κτη­σε την ε­λευ­θε­ρί­α του χά­ρη στη με­σολά­βη­ση του εκ­προ­σώ­που της Near East Relief.

Ε­πέ­στρε­ψε στο Λον­δί­νο τον Ιού­νιο του 1921, αλ­λά ε­ξα­κο­λου­θού­σε να βο­η­θά την Αρμε­νί­α. Έ­γι­νε τα­μί­ας της ε­πι­τρο­πής των Τα­σνάκ του Λον­δί­νου και συν­δέ­θη­κε φι­λι­κά με τον Ζι­ρά­ιρ Μι­σα­κιάν, ι­θύ­νο­ντα των τα­σνάκ στην αγ­γλι­κή πρω­τεύ­ου­σα έως την ε­παύ­ριον του Δευ­τέ­ρου Πα­γκο­σμί­ου πο­λέ­μου. Ο Ό­λι­βερ με­τέ­βη στη συν­διά­σκε­ψη της Λο­ζά­νης στο πλευ­ρό της αρ­με­νι­κής α­ντι­προ­σω­πεί­ας. Αυ­τό δεν ά­ρε­σε πο­λύ στους Άγ­γλους. Εί­χαν άλ­λωστε ή­δη μια κα­κή α­νά­μνη­ση α­πό την πα­ρου­σί­α του Λό­ρεν­ς της Α­ρα­βί­ας στην αρα­βι­κή α­ντι­προ­σω­πεί­α υ­πό την η­γε­σί­α του πρί­γκη­πος Φε­ϊ­ζάλ, στη συν­διά­σκεψη ει­ρή­νης στο Πα­ρί­σι το 1919. Αλ­λά ο Ό­λι­βερ τα α­ψή­φη­σε ό­λα, δια­πραγ­μα­τεύ­θη­κε για λο­γα­ρια­σμό των Αρ­με­νί­ων, πη­γαι­νο­ερ­χό­ταν με­τα­ξύ της φι­λο­τουρ­κι­κής βρε­τα­νι­κής α­ντι­προ­σω­πεί­ας -στην ο­ποί­α πά­ντως συ­γκα­τα­λέ­γο­ντο οι φί­λοι του- και της αρ­με­νι­κής α­ντι­προ­σω­πεί­ας, στην ο­ποί­α α­πα­γο­ρεύ­θη­κε η εί­σο­δος στη συν­διά­σκε­ψη εξ’ αι­τί­ας του «ό­χι» των μό­λις α­νερ­χο­μέ­νων στην ε­ξου­σία Κε­μα­λι­στών.

Οι δι­πλω­μα­τι­κές διερ­γα­σί­ες τε­λεί­ω­σαν την ά­νοι­ξη του 1923 και με­ρι­κές η­μέ­ρες με­τά την υ­πο­γρα­φή της Συν­θή­κης της Λο­ζά­νης (24 Ιου­λί­ου 1923), ο Στάν­λε­ϋ Μπόλ­ντου­ην ε­χρί­σθη Πρω­θυ­πουρ­γός της Αγ­γλί­ας.

Ή­ταν πο­λύ αρ­γά για την Αρ­με­νί­α, ο κύ­βος εί­χε πλέ­ον ρι­φθεί!!

Α­πο­γο­η­τευ­μέ­νος ο Ό­λι­βερ κα­τέ­γρα­ψε και δι­η­γή­θη­κε την πε­ρι­πέ­τειά του στην Αρ­με­νί­α στο τι­τλο­φο­ρού­με­νο βι­βλί­ο του: «Έ­ξι φυ­λα­κές και δύ­ο Ε­πα­να­στά­σεις - 1925».

Κα­τό­πιν ε­ξε­λέ­γη βου­λευ­τής των Ερ­γα­τι­κών στη Βου­λή των Κοι­νο­τή­των το 1929. Ε­γκα­τα­στά­θη­κε με το φί­λο του Τζώ­νυ Μπόιλ στην Οξ­φορ­ντσά­ιρ και δού­λευε ως δη­μο­σιο­γρά­φος στην Ντέ­ι­λι Τέ­λε­γκραφ. Δρα­στη­ριο­ποι­ή­θη­κε προς ό­φε­λος των λο­γο­τε­χνι­κών και κοι­νω­νι­κών έρ­γων, αγω­νί­σθη­κε ε­να­ντί­ον του φα­σι­σμού και υ­πο­στή­ρι­ξε τα δι­καιώ­μα­τα των γυ­ναικών. Ε­πει­δή ο κίν­δυ­νος του φα­σι­σμού αυ­ξα­νό­ταν στην Ευ­ρώ­πη ε­τέ­θη εκ νέ­ου στην υ­πη­ρε­σί­α του βρε­τα­νι­κού στρα­τού, ό­ταν ξέ­σπα­σε ο Δεύ­τε­ρος Πα­γκό­σμιος Πό­λε­μος.

Α­πε­σπά­σθη στην Αί­γυ­πτο και την Αι­θιο­πί­α, α­νέ­λα­βε τα πε­ρι­φε­ρεια­κά σχέ­δια των Συμ­μά­χων έ­να­ντι του Βε­ρο­λί­νου και της Μό­σχας -τους συ­νυ­πο­γρά­ψα­ντες το γερ­μα­νο­-σο­βιε­τι­κό σύμ­φω­νο- βά­σει των ο­ποί­ων θα χτυ­πού­σαν τις πε­τρε­λαιο­πη­γές του Μπα­κού για να ε­μπο­δί­σουν τους Γερ­μα­νούς να εκ­με­ταλ­λευ­τούν το πε­τρέ­λαιο της Κα­σπί­ας των σο­βιε­τι­κών συμ­μά­χων τους.

Τότε ήρ­θε σε ε­πα­φή με τον Ζι­ρά­ιρ Μι­σα­κιάν για να προ­τεί­νει στην Αρ­με­νι­κή Ε­πα­να­στα­τι­κή Ο­μο­σπον­δί­α να συμ­με­τά­σχει στη στρα­τιω­τι­κή ε­πι­χεί­ρη­ση, αλ­λά αυ­τό α­παι­τού­σε τη συ­νερ­γα­σί­α των τα­σνάκ με την Τουρ­κί­α -α­ναμ­φί­βο­λα κομ­βι­κή χώ­ρα για τις ε­πί­γειες ε­πι­θε­τι­κές επι­χει­ρή­σεις- πράγ­μα το ο­ποί­ο θα ε­πέ­τρε­πε στους Συμ­μά­χους να βγά­λουν την Τουρ­κί­α α­πό την ου­δε­τε­ρό­τη­τά της.

Ό­ταν ε­λέ­χθη το «ό­χι» της Α.Ε.Ο. α­πό το στό­μα του Ζι­ρά­ιρ Μι­σα­κιάν, οι σύμ­μα­χοι εί­χαν προ πολ­λού τακτο­ποι­ή­σει αυ­τά τα πε­ρι­φε­ρεια­κά σχέ­δια. Με­τά τον πό­λε­μο, ο Ό­λι­βερ δεν ασχολήθηκε πλέον με το Αρ­με­νι­κό Ζή­τη­μα. Α­νέ­λα­βε γε­νι­κός κυ­βερ­νή­της των νή­σων Λί­γουορ­ντ το 1948, α­φού ε­πα­να­κα­τέ­βα­λε τη θέ­ση του στη Βου­λή των Κοι­νο­τή­των και με το θά­να­το του πα­τέ­ρα του ε­ντά­χθη­κε στη Βου­λή των Λόρ­δων.

Δέ­κα χρό­νια αρ­γό­τε­ρα, την 1η Αυ­γού­στου του 1958, ο Ό­λι­βερ Μπόλ­ντου­ην έ­σβη­σε στο νο­σο­κο­μεί­ο Μάιλ Ε­ντ στο Στέ­πνε­ϊ σε η­λι­κί­α 59 ε­τών, λό­γω χρό­νιας γα­στρί­τι­δας.

 

1899-2012. Πέ­ρα­σαν 113 χρό­νια α­πό τό­τε που ο μι­κρός Ό­λι­βερ ήρ­θε στον κό­σμο α­νί­κα­νος να φα­ντα­σθεί ό­τι το πε­πρω­μέ­νο του θα δια­σταυ­ρω­νό­ταν με αυ­τό των Αρ­με­νί­ων, στους ο­ποί­ους α­πο­μέ­νει πλέ­ον να δια­τη­ρή­σουν τη μνή­μη του ...«Λό­ρεν­ς της Αρ­με­νί­ας».

 

Ση­μειώ­σεις:

1) Κο­λέ­γιο Ε­ΤΟΝ: Α­νε­ξάρ­τη­το βρε­τα­νι­κό σχο­λεί­ο αρ­ρέ­νων η­λι­κί­ας 13 έ­ως 18 ε­τών. Ι­δρύ­θη­κε το 1440 α­πό το βα­σι­λιά Ερ­ρί­κο τον VI.

2) Βέρ­ντεν: πό­λη της Γαλ­λί­ας, θέ­α­τρο πο­λύ­νε­κρων μα­χών το 1916 με­τα­ξύ Γάλλων και Γερ­μα­νών.

3) ΤΣΕ­ΚΑ: εί­ναι η πο­λι­τι­κή α­στυ­νο­μί­α η ο­ποί­α δη­μιουρ­γή­θη­κε στις 7 Δε­κεμ­βρί­ου 1917 υ­πό την αρ­χη­γί­α του Felix Dzerjinski για να κα­τα­πο­λε­μή­σει τους ε­χθρούς του νέ­ου κα­θε­στώ­τος των μπολ­σε­βί­κων. Η ορ­γά­νω­σή του ε­πι­κε­ντρώ­θη­κε και ό­φει­λε να βο­η­θά τα το­πικά σο­βιέτ. Το Φε­βρουά­ριο του 1922 α­ντι­κα­τα­στά­θη­κε α­πό την Guepeou.

Πη­γή: Nouvelles d’ Armenie.

Share
 

Για να εξασφαλίσουμε τη σωστή λειτουργία του ιστότοπου, μερικές φορές τοποθετούμε μικρά αρχεία δεδομένων στον υπολογιστή σας, τα λεγόμενα «cookies». Οι περισσότεροι μεγάλοι ιστότοποι κάνουν το ίδιο. Περισσότερα...

"Δέχομαι"


ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΩΝ


διαφήμιση στο αρμενικά

armenian community

Online Επισκέπτες

Έχουμε 27 επισκέπτες συνδεδεμένους