Μάικ Τσιλιγκιριάν
«Aρμενικά» Απρίλιος - Ιούνιος 2014. Τεύχος 81
Μια επίσκεψη στην πόλη Σουσί θα μας εκπλήξει ευχάριστα. Η καθημερινότητα των πολιτών έχει μπει σε κανονικούς ρυθμούς. Νέες υποδομές, αναπαλαιώσεις κτιρίων, μικρές και μεγάλες εργασίες σχεδόν σε όλη την πόλη. Εάν συνεχιστούν τα έργα με αυτούς τους ρυθμούς πολύ σύντομα το Σουσί δεν θα θυμίζει σε τίποτα την κατεστραμμένη και ερειπωμένη πόλη του 1992.
Η αρμενική αυτή πόλη που είναι χτισμένη ουσιαστικά πάνω σε ένα τεράστιο βραχώδες βουνό 10 χιλ. από την πρωτεύουσα Στεπαναγκέρτ, έχει διαδραματίσει πολύ σημαντικό ρόλο στην ιστορία και την αναγέννηση του αρμενικού λαού. Το Σουσί υπήρξε το δεύτερο μεγαλύτερο κέντρο πολιτισμού μετά την Τιφλίδα για τους Αρμένιους του Καυκάσου κατά το 18ο και 19ο αιώνα. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε ότι από το 1882 εκδόθηκαν στα αρμενικά τυπογραφεία της πόλης, δεκαπέντε διαφορετικές αρμενικές εφημερίδες και πλήθος βιβλίων. Μεγάλες προσωπικότητες, στρατιωτικοί, επιστήμονες, καλλιτέχνες και επαναστάτες οι οποίοι διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην ιστορία μας, κατάγονταν από αυτή την ιστορική πόλη. Το Σουσί ήταν κέντρο πολεμικών συγκρούσεων στις αρχές του 20ού αιώνα και οι Αρμένιοι έχουν υποστεί αρκετές φορές διώξεις, σφαγές και προσφυγιά από τους Τούρκους και τους Τατάρους. Ορόσημο για τη νίκη στο Αρτσάχ ήταν η απελευθέρωση του Σουσί από τους Αζέρους το Μάιο του 1992. Μια νίκη που γέννησε εθνική υπερηφάνεια και προσδοκίες για ένα καλύτερο μέλλον στους Αρμενίους της περιοχής. Το ίδιο συναίσθημα ανάτασης αισθάνεται όποιος επισκεφθεί σήμερα την πολύπαθη πόλη. Ο πληθυσμός έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Γίνονται έργα σε εκκλησίες, δρόμους, κρατικά κτίρια και σχολεία. Το κεντρικό σχολείο του Σουσί είναι ένα κόσμημα που θα το ζήλευαν και οι πιο αναπτυγμένες χώρες. Η εκκλησία Σουρπ Γαζαντσετσότς επίσης έχει αποκατασταθεί από τις ζημιές των βομβαρδισμών κατά τη διάρκεια του πολέμου. Από τον Οκτώβριο του 2012 το Υπουργείο Πολιτισμού και Νεολαίας του Αρτσάχ στεγάζεται στο Σουσί, σ’ ένα αναπαλαιωμένο κτίριο 100 ετών που είναι τμήμα του παρθεναγωγείου «Σχολείο Θηλέων Μαριαμιάτς». Ένα κτίριο με άρτια αισθητική και χωρίς τις υπερβολές και τις κιτς παρεμβάσεις που πολλές φορές βλέπουμε στο Ερεβάν και σε άλλες πόλεις της Αρμενίας. Αυτό που προκαλεί το μεγαλύτερο θαυμασμό είναι το νέο Μουσείο Τέχνης στην κεντρική πλατεία της πόλης και το οποίο εγκαινιάστηκε πριν από ένα χρόνο περίπου. Το μουσείο αυτό είναι πραγματικά κάτι ξεχωριστό και προσεγμένο μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια. Εξωτερικά δένει αρμονικά με τα υπόλοιπα παραδοσιακά κτίρια και εσωτερικά η αρχιτεκτονική του δομή δίνει την αίσθηση ότι μπαίνεις σε έναν ιερό χώρο. Με τη βοήθεια του φυσικού φωτισμού και με την κεντρική αίθουσα να μοιάζει με το εσωτερικό αρμενικής εκκλησίας. Τα τετρακόσια περίπου έργα που φιλοξενεί είναι δωρεές από συλλέκτες και καλλιτέχνες. Η ιδέα και υλοποίηση όσον αφορά τη συλλογή των έργων ήταν του καθηγητή Κρικόρ Καπριελιάν. Το μουσείο περιλαμβάνει έργα σπουδαίων καλλιτεχνών, όπως των Σαριάν, Αγκόπ Αγκοπιάν, Ζανσέμ, Καρζού, Μινάς, Γκουζνέτζοφ, Γιούρι Αγκοπιάν και άλλων. Στον εξωτερικό προαύλιο χώρο του μουσείου έχουν τοποθετηθεί έργα σύγχρονων ιταλών γλυπτών οι οποίοι τα καλοκαίρια επισκέπτονται το χώρο για να ολοκληρώσουν ο κάθε ένας το έργο του. Η παράδοση της πόλης Σουσί ως κέντρο πολιτισμού του αρμενικού έθνους φαίνεται ότι θα συνεχιστεί και στο μέλλον. Τίποτα δεν είναι τυχαίο, οι κάτοικοι αυτής της πόλης έχουν την επίγνωση της ιστορικής τους ευθύνης και προσπαθούν για το καλύτερο δυνατό, χωρίς παράπονα και μιζέρια, ενώ δηλώνουν ευχαριστημένοι και αισιόδοξοι για το μέλλον, παρά τις τεράστιες οικονομικές τους δυσκολίες.
|