Iανουάριος – Μάρτιος 2013 τεύχος 76

Άνι Ντεοκμετζιάν

Για­τί ό­μως στην Αρ­με­νί­α; «Οι παπ­πούδες μου έ­λε­γαν ι­στο­ρί­ες και ό­μορ­φα λό­για για την Αρ­με­νί­α. Ή­ταν το κομ­μά­τι που έ­λει­πε α­πό τη ζω­ή μου» λέ­ει με­τα­ξύ άλ­λων η Λά­ρα Α­χα­ρο­νιάν, συ­νι­δρύ­τρια του «women’s recourse center». Ο Ά­λεξ Μιρ­ζαγιάν 28 χρο­νών ζει στην Αρ­με­νί­α 6 χρό­νια: «Οι άν­θρω­ποι γύ­ρω σου έ­χουν τις ί­διες ι­δέ­ες, κά­νουν πα­ρό­μοια πράγ­μα­τα και δου­λεύ­ου­με ό­λοι μαζί για την πραγ­μα­το­ποί­η­ση των στό­χων μας». «Στο Ε­ρε­βάν ει­δι­κά, μπο­ρώ να περ­πα­τή­σω πα­ντού με α­σφά­λεια, θέ­λω να βγαίνω συ­νε­χώς έ­ξω, ε­νώ στο Λος Άντζε­λες με τα α­χα­νή προ­ά­στια εί­ναι πιο εύ­κο­λο να κλει­στείς σε μια μι­κρή φού­σκα», λέ­ει η Α­να­χίτ Γιαγ­τζιάν η ο­ποί­α συμ­με­τέ­χει στο «Birthright Armenia».

Ό­πως προ­α­να­φέρ­θη­κε, ο σπό­ρος του ε­πα­να­πα­τρι­σμού ο­φεί­λε­ται στην ει­κό­να που α­πο­κτά ο νέ­ος για την μα­κρι­νή πα­τρί­δα και εί­ναι συ­νάρ­τη­ση της ι­στο­ρίας των προ­γό­νων, της κουλ­τού­ρας, α­κό­μα και των τα­ξι­διών που έ­χει κά­νει σ’ αυ­τήν. Αυ­τά α­πο­τε­λούν το συ­ναι­σθη­μα­τι­κό κομ­μά­τι, την αι­τί­α. Οι κα­τα­λυ­τικοί παρά­γο­ντες ό­μως εί­ναι οι ερ­γα­σια­κές και οι­κο­νο­μι­κές δυ­να­τό­τη­τες της χώ­ρας.

Πώς συ­νει­σφέ­ρει στην α­νά­πτυξη της Αρ­με­νί­ας ο ε­πα­να­πα­τρι­σμός των νέ­ων; Α­πό την α­νε­ξαρ­τη­σί­α της Αρ­με­νί­ας και με­τά, διάφο­ρες ορ­γα­νώ­σεις και ι­διώ­τες της δια­σπο­ράς, άρ­χι­σαν να ε­πεν­δύ­ουν και να α­νοί­γουν ε­πι­χει­ρή­σεις, προ­σφέρο­ντας νέ­ες θέ­σεις ερ­γα­σί­ας και ευ­και­ρί­ες στην οι­κο­νο­μι­κή α­νά­πτυ­ξη της χώ­ρας. Αυ­τό έδω­σε ώ­θη­ση σε αν­θρώ­πους που ή­θε­λαν να ερ­γα­στούν στην Αρ­με­νί­α, να ε­ξε­λί­ξουν τις οι­κο­νο­μι­κές προ­ο­πτι­κές της χώ­ρας. Πολ­λοί α­πό τους ε­πα­να­πα­τρι­σμέ­νους ζού­σαν σε χώ­ρες με α­νώ­τε­ρο βιο­τι­κό ε­πί­πε­δο. Έ­φε­ραν έ­τσι ενέρ­γεια και εν­θου­σια­σμό, δί­νο­ντας νέ­α πνο­ή και συμ­βάλ­λο­ντας θε­τι­κά σε πολ­λούς το­μείς, α­πό την ε­πι­στή­μη και την οι­κο­νο­μί­α μέ­χρι τα νο­μι­κά δι­καιώ­μα­τα του πλη­θυ­σμού.

Δυ­στυ­χώς, πα­ράλ­λη­λα με το κύ­μα ε­πα­να­πα­τρι­σμού, υ­πάρ­χει έ­να με­γα­λύ­τε­ρο προς το ε­ξω­τε­ρι­κό. Tο Α­να­πτυ­ξια­κό Πρό­γραμ­μα των Η­νω­μέ­νων Ε­θνών ε­κτι­μά ό­τι 1,3 ε­κα­τομ­μύ­ρια Αρ­μέ­νιοι έ­χουν ε­γκα­τα­λεί­ψει τη χώ­ρα α­πό το 1991, προ­κα­λώντας δη­μο­γρα­φι­κή κρί­ση. O κα­θη­γη­τής ι­στορί­ας Στέ­φαν Αρ­του­ριάν, ε­κτε­λε­στι­κός διευ­θυ­ντής του προ­γράμ­μα­τος αρμε­νι­κών σπου­δών στο Πα­νε­πι­στή­μιο «Berkley» της Κα­λι­φόρνιας, ε­κτι­μά ό­τι ο α­ριθ­μός των ε­πα­να­πα­τρι­σμέ­νων α­πό το 1991 και με­τά εί­ναι με­τα­ξύ 5.000 και 10.000 α­τό­μων. Μέ­σω ι­διω­τι­κών πρω­το­βου­λιών, γίνε­ται προ­σπά­θεια να α­ντι­στρα­φεί το ρεύ­μα προ­σελ­κύ­ο­ντας Αρμε­νίους της δια­σπο­ράς. Ο Αρτου­ριάν ι­σχυ­ρί­ζε­ται ό­τι το χα­μη­λό εν­δια­φέ­ρον της διασπο­ράς για την ε­πι­στρο­φή στη χώ­ρα ο­φεί­λε­ται στους ί­διους λό­γους που έ­κα­νε τους ντό­πιους να μετα­να­στεύ­σουν, την έλ­λει­ψη κρά­τους δι­καί­ου, τη δια­φθο­ρά, τις οι­κο­νο­μικές δυ­σκολί­ες και την μι­κρή προ­σφο­ρά θέ­σε­ων ερ­γα­σί­ας.

Ο­μά­δες και ορ­γα­νώ­σεις

Το «Birthright Αrmenia» προ­σφέ­ρει υ­πο­τρο­φί­ες σε μέ­λη της δια­σπο­ράς που ε­πι­θυ­μούν να ερ­γα­στούν για μι­κρό διά­στη­μα ως ε­θε­λο­ντές στην Αρ­με­νί­α. Εί­κο­σι πέ­ντε α­πό τους 550 που συμ­με­τεί­χαν στο πρό­γραμ­μα α­πό την έναρ­ξή του το 2003, ε­γκα­τα­στά­θη­καν μό­νι­μα στην Αρ­με­νί­α, σύμ­φω­να με τον ε­κτε­λε­στι­κό διευ­θυ­ντή του ορ­γα­νι­σμού, Σε­βάν Καμπα­κιάν.

Η «Αrmenia 3500 Project» προ­σπα­θεί να πεί­σει 3.500 Αρ­με­νί­ους της Δύ­σης να ε­γκα­τα­στα­θούν εί­τε στην Αρ­με­νί­α, εί­τε στο Να­γκόρ­νο-Κα­ρα­μπάχ, μέ­σα στα ε­πό­με­να τρί­α χρό­νια. Για ε­κεί­νους που ε­πι­λέ­γουν το Κα­ραμπάχ θα τους πα­ρέ­χε­ται δω­ρε­άν σπί­τι ως ένα ε­πι­πλέ­ον κί­νη­τρο.

Το πρό­γραμ­μα εφαρ­μό­ζεται α­πό μια ο­μά­δα 30 ε­πα­να­πα­τρι­σμέ­νων α­τό­μων. Το κί­νη­μα «Tebi yerkir» δη­μιουρ­γή­θη­κε α­πό το σύλ­λο­γο φοι­τη­τών «Shant» του Τα­σνα­κτσου­τιούν, με στό­χο την εν­θάρ­ρυν­ση Αρμε­νί­ων της δια­σπο­ράς να τα­ξι­δέ­ψουν, να υ­πο­στη­ρί­ξουν, να συν­δε­θούν και τε­λι­κά να ε­πα­νε­γκα­τά­στα­θουν στην πα­τρί­δα, μέ­σω δια­φό­ρων δρα­στη­ριο­τή­των, εκ­δη­λώ­σε­ων και πρω­το­βου­λιών. Το «Repat Armenia» έ­χει ως στό­χο να εν­θαρ­ρύνει και να κα­θο­δη­γή­σει όσους θέ­λουν να ζή­σουν μό­νι­μα στην Αρ­με­νί­α ε­νη­με­ρώ­νο­ντάς τους πά­νω σε πρα­κτι­κά θέ­μα­τα της κα­θη­με­ρι­νό­τη­τας.

Για περισσότερες πληροφορίες:

www.birthrightarmenia.org

www.repatarmenia.org

www.youtube.com Tebi Yergir: Making Repatriation a Reality

www.armenia3500.wordpress.com

Δύ­ο νέ­οι της πα­ροι­κί­ας μας ε­γκα­τε­στη­μέ­νοι πλέ­ον μό­νι­μα στην

Αρ­με­νί­α, μας δι­η­γού­νται τις ε­μπει­ρί­ες τους.

Χο­βίκ Κα­σα­πί­αν

Σπου­δά­ζω στην Κρα­τι­κή Α­κα­δη­μί­α κα­λών τεχνών του Ε­ρε­βάν. Δια­τη­ρού­σα 12 χρό­νια ερ­γα­στή­ριο χρυ­σο­χο­ΐ­ας στη Θεσ­σα­λο­νίκη και με α­φορ­μή την κρί­ση στην Ελ­λά­δα α­πο­φά­σι­σα να πά­ω στην Αρ­με­νί­α και να εκ­με­ταλ­λευ­τώ θε­τι­κά την πε­ρί­ο­δο αυ­τή μα­θαί­νο­ντας γλυ­πτι­κή. Θα μπο­ρού­σα να σπου­δά­σω το ί­διο α­ντι­κεί­με­νο και στην Ελ­λάδα αλ­λά πά­ντα ή­θε­λα να πά­ω στην Αρ­με­νί­α ως ε­μπει­ρί­α ζω­ής. Σί­γου­ρα τα πα­τριωτι­κά αι­σθή­μα­τα παί­ζουν με­γά­λο ρό­λο σε τέ­τοιου εί­δους α­πο­φά­σεις.

Η ζω­ή στην Αρ­με­νί­α για κά­ποιον που έ­χει πά­ντα τη δυ­να­τό­τη­τα ε­πι­στρο­φής εί­ναι πολύ πιο εύ­κο­λη σε σύ­γκρι­ση με κά­ποιον γη­γε­νή που θε­ω­ρεί δι­καί­ως ό­τι έ­χει εγκλω­βι­στεί σε μια χώ­ρα που τον πι­κραί­νει και τον πνί­γει διαρ­κώς.

Η Αρ­με­νί­α δεν εί­ναι σί­γου­ρα η «ρο­μα­ντι­κή ι­δε­ο­λο­γι­κή Ι­θά­κη» ό­πως θα θέ­λα­με να πι­στεύ­ου­με. Οι ντό­πιοι και ι­διαί­τε­ρα οι ε­παρ­χιώ­τες βρί­σκο­νται σε δει­νή οι­κο­νομι­κή θέ­ση, με κοι­νω­νι­κά α­διέ­ξο­δα και έ­να πο­λι­τι­κό κα­τε­στημέ­νο λί­γο πο­λύ φε­ου­δαρ­χι­κό. Να α­να­φέ­ρω ό­τι α­νη­συ­χώ για τις τε­λευ­ταί­ες προ­ε­δρι­κές ε­ξε­λί­ξεις με­τά τις ε­κλο­γές της 18/2/13. Υ­πάρ­χει με­γά­λη α­γα­νά­κτη­ση λό­γω των κρου­σμά­των καλ­πο­νο­θεί­ας, ι­διαί­τε­ρα στην ε­παρ­χί­α, εις βά­ρος της υ­πο­ψη­φιό­τη­τας του Ρα­φί Χο­βα­νε­σιάν, ό­πως και μια γε­νι­κό­τε­ρη δυ­σα­ρέσκεια α­πό την αυ­θαι­ρε­σί­α και τη συσ­σώ­ρευ­ση πλού­του στα χέ­ρια με­ρι­κών αν­θρώ­πων οι ο­ποί­οι πι­στεύ­ουν ό­τι η χώ­ρα εί­ναι το προ­σω­πι­κό τους τσι­φλι­κά­το.

Α­λίς Α­μπρο­γιάν

Η από­φα­σή μου να ε­γκα­τα­στα­θώ στην Αρ­με­νί­α ήρ­θε φυ­σι­κά και σχε­δόν μοι­ραί­α. Η δια­φο­ρά με άλ­λους προ­ο­ρι­σμούς εί­ναι ό­τι με την Αρ­με­νί­α έ­χου­με συ­ναι­σθημα­τι­κούς δε­σμούς. Μέ­χρι σή­με­ρα, σχε­δόν ε­νά­μι­ση χρό­νο με­τά, δεν έ­χω νιώ­σει την αλ­λα­γή του τό­που δια­μο­νής. Α­πλά έ­φυ­γα α­πό τη μια πα­τρί­δα και ήρ­θα στην άλλη. Η κα­θη­με­ρι­νό­τη­τα εί­ναι σχε­δόν ό­πως σε κά­θε άλ­λη χώ­ρα, σκλη­ρή για τους πολ­λούς κι α­δύ­να­μους, ευ­νο­ϊ­κή για τους λί­γους και δυ­να­τούς. Δυ­στυ­χώς είναι α­λή­θεια ό­τι χω­ρίς τα εμ­βά­σμα­τα α­πό το ε­ξω­τε­ρι­κό πο­λύς κό­σμος δεν θα μπο­ρού­σε καν να ε­ξα­σφα­λί­σει τα προς το ζην. Οι συ­ναι­σθη­μα­τι­κοί δε­σμοί δεν αρκούν για να δη­μιουρ­γή­σει κα­νείς και να υ­πάρ­ξει με α­ξιο­πρέ­πεια. Η πο­λι­τι­στι­κή ζω­ή ε­πί­σης εί­ναι κά­πως προ­βλη­μα­τι­κή. Ο κό­σμος ό­μως βρί­σκει διέ­ξοδο στα στέ­κια, τα ε­στια­τό­ρια και τις κα­φετέ­ριες. Τε­λευ­ταί­α, η νε­ο­λαί­α έ­χει ευαι­σθη­το­ποι­η­θεί σε θέ­ματα προ­στα­σί­ας του πε­ρι­βάλ­λο­ντος αλ­λά και σε κοι­νω­νι­κά ζη­τή­μα­τα. Α­κό­μα, οι νέ­οι κατά­φε­ραν να τρα­βή­ξουν την προ­σο­χή των ξέ­νων πα­ρα­τη­ρη­τών στις προ­ε­δρι­κές εκλο­γές, κα­ταγ­γέλ­λο­ντας τη νο­θεί­α και την τρο­μο­κρά­τη­ση των ψη­φο­φό­ρων. Η δια­σπο­ρά ο­φεί­λει να ε­μπλα­κεί πιο ε­νερ­γά στην Αρ­με­νί­α, με σκο­πό ν’ αλ­λά­ξει σι­γά-σι­γά αυ­τήν την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, διό­τι τα «κε­νά της κουλ­τού­ρας» δεν κα­λύ­πτο­νται με ε­πι­τα­γές και δω­ρε­ές. Μέ­νει ν’ α­ντι­λη­φθού­με τις ευ­θύ­νες μας και περ­νώ­ντας στην πρά­ξη ν’α­πα­ντή­σου­με με γεν­ναιό­τη­τα σ’ αυ­τήν την πρό­κλη­ση.

Tweet

Share