Ζακ Νταματιάν

«Εάν πρόκειται για μπίρα, τότε Κοτάικ!» Η φράση αυτή παραπέμπει σε διαφημιστικό σλόγκαν της μετασοβιετικής περιόδου.

«Κοτάικ» και «Κιλικία» αποτελούν τις πιο γνωστές ζυθοποιίες στην Αρμενία, η οποία έχει μακραίωνη παράδοση στην παρασκευή μπίρας. Οι ρίζες της μπίρας στη χώρα χάνονται στα βάθη των αιώνων. Η πρώτη γραπτή μαρτυρία σημειώνεται το 401 π.Χ. και προέρχεται από τον Αθηναίο ιστορικό Ξενοφώντα. Στο έργο του «Κύρου Ανάβασις», γράφοντας για τη φιλοξενία που δέχθηκαν στην Αρμενία οι 13.000 Έλληνες οπλίτες κατά την Κάθοδο των Μυρίων, αναφέρει: «Στους κρατήρες αποθήκευαν σιτάρι, κριθάρι, λαχανικά και κρασί από κριθάρι, και είχαν κολλήσει ένα μεγάλο και ένα μικρό καλάμι, οπότε όποιος ήθελε να πιει έπρεπε να πάρει στο στόμα ένα καλάμι και να ρουφήξει το κρασί. Μη όντας νερωμένο, το κρασί ήταν πολύ δυνατό, αλλά για τους ντόπιους αποτελούσε ένα πολύ ευχάριστο ποτό».

Η πρώτη ζυθοποιία στη σύγχρονη εποχή ιδρύεται το 1892 στο Γερεβάν, στην όχθη του ποταμού Χραστάν, με την ονομασία «Ζάνκα». Παρήγε την μπίρα «Πογκ» και λειτούργησε για σχεδόν τρεις δεκαετίες.

Θα χρειαστεί να περάσουν πολλά χρόνια για να ανακάμψει η τοπική παραγωγή. Στο Αλαβερντί, πόλη με έντονο ελληνικό στοιχείο, από το 1947 ξεκινά να δραστηριοποιείται μια τοπική βιοτεχνία, η «Ντραφτ».

Πέντε χρόνια αργότερα εκκινεί τις εργασίες της στην αρμενική πρωτεύουσα η μεγαλύτερη βιομηχανία της χώρας στον εν λόγω τομέα, η «Κιλικία». Από το 1997 περνά σε ιδιωτική πρωτοβουλία. Η εταιρεία έχει τιμηθεί δύο φορές με το επίσημο κρατικό βραβείο ποιότητας παραγόμενων υπηρεσιών. Σε διεθνές επίπεδο, έχει κερδίσει τριάντα δύο χρυσά μετάλλια, τρία ασημένια, δύο χάλκινα, τρία γκραν πρι, έχει λάβει διεθνείς διακρίσεις, ενώ από το 2001 κατέχει και την πιστοποίηση ISO. Η «Κιλικία» παράγει επίσης αναψυκτικά, χυμούς και μεταλλικό νερό, πραγματοποιώντας εξαγωγές σε Ρωσία, ΗΠΑ, Γαλλία, Πολωνία, Μαλαισία, Σιγκαπούρη, Γεωργία, Ελλάδα και αλλού. Τα τελευταία χρόνια, η εταιρία Quality Fruit Wines εισάγει την μπύρα «Κιλικία» στην Ελλάδα.

Το 1970, στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Αρμενίας, στο Γκιουμρί, ιδρύεται η δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγική μονάδα μπίρας στη χώρα. Παράγει τις μπύρες «Γκιουμρί», «Αραράτ» και «Αλεξαντροπόλ». Το 1974, σε συνεργασία με Τσεχοσλοβάκους τεχνοκράτες, θεμελιώνεται το εργοστάσιο «Κοτάικ», στη μεγαλύτερη πόλη της ομώνυμης επαρχίας, στο Αποβιάν. Πρόκειται να εξελιχθεί σε μία από τις κορυφαίες ζυθοποιίες σε ολόκληρη την Ε.Σ.Σ.Δ. Τα πρώτα μετασοβιετικά χρόνια, η ιδιοκτησία της επιχείρησης περνά στον Κακίκ Τζαρουκιάν, ο οποίος κατόπιν προχωρά σε κοινοπραξία με τη γαλλική εταιρεία «Castel Group», η οποία πραγματοποιεί τεράστια επένδυση. Τα προϊόντα «Κοτάικ Γκολντ», «Κοτάικ Τσανί», «Αποβιάν Τσανί» και «Ερεπουνί» έχουν διακριθεί σε διεθνείς εκθέσεις και διατηρούν σταθερό κοινό στην Αρμενία και σε ξένες αγορές. Τα τελευταία χρόνια παράγονται και αναψυκτικά.

Από το 2011, στην πόλη που αποκαλείται και «βόρεια πύλη του Γερεβάν» λειτουργεί και δεύτερο εργοστάσιο μπίρας, το «Κινεβάν». Παράλληλα αναπτύσσονται και άλλες ζυθοποιίες, όπως η «Λάιτνες Σεβάν», με τα προϊόντα «Γκίλερ», «Χαϊάς Γκρουπ» στο Βοσκεβάζ και «Τιλιτσάν» στο ομώνυμο τουριστικό θέρετρο, καθώς και οι βιοτεχνίες «Ακαδημία μπίρας» στο Γερεβάν και «AM Γκρουπ» στο Αρμαβίρ, που παράγει την «Τζάγκερ Αρμίνια» και τη «Ροσκβάς».

Από το 2014, πλάι στη «Λίμνη των Κύκνων», στην περίφημη πλατεία της Όπερας του Γερεβάν, διοργανώνεται το ετήσιο «Φεστιβάλ Μπίρας», αποκλειστικά με Αρμένιους παραγωγούς, όπου συμμετέχουν κορυφαίες μπιραρίες, παμπ και πολυτελή εστιατόρια της πρωτεύουσας. Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων οργανώνονται παιχνίδια και πολιτιστικά δρώμενα, με χορευτικά συγκροτήματα, συναυλίες μουσικών συνόλων αλλά και δημοφιλών ποπ τραγουδιστών. Πρόκειται για μια τουριστική ατραξιόν μέσω της οποίας δίνεται στο κοινό η ευκαιρία να γνωρίσει την πανάρχαια ιστορική πορεία της μπίρας στην Αρμενία, από τα βάθη των αιώνων μέχρι τις μέρες μας.

Πηγές: Wikipedia, h.m.wikipedia.org, multigroup.am, armeniadiscovery.com, yerevan.am.

Tweet

Share