Δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα,
προσμένουμε, ίσως, κάποιο θάμα!

Κώστας Βάρναλης

Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια, λέει ο σοφός λαός. Όντως, από λόγια έχουμε χορτάσει. Κι όμως, υπάρχουν σοβαρά ζητήματα που πρέπει να ειπωθούν. Για να μη μακρηγορούμε με εισαγωγές:

Πρώτον. Μπροστά στα μάτια δέκα εκατομμυρίων Αρμενίων ανά τον κόσμο —για να μην αναφερθούμε στη λεγόμενη διεθνή κοινότητα—, εδώ και εννέα μήνες εξελίσσεται στο Αρτσάχ μια εθνική τραγωδία που όμοιά της δεν έχει υπάρξει τα τελευταία εκατό χρόνια. Και μόνο η Γενοκτονία του περασμένου αιώνα θα έπρεπε να αποτελεί ένα μάθημα. Αλλά φαίνεται ότι το πάθημα δεν έγινε μάθημα…

Λόγω της εγκληματικής πολιορκίας, η απελπιστική ανθρωπιστική κατάσταση του αυτόχθονα λαού του Αρτσάχ —στην οποία έχουνπεριέλθει πάνω από εκατό χιλιάδες συνάνθρωποι συμπατριώτες μας— είναι αποτέλεσμα της πολιτικής που εφαρμόζουν το Αζερμπαϊτζάν (πάντα με την πλήρη υποστήριξη της Τουρκίας), η κυβέρνηση της Αρμενίας και οι διεθνείς παράγοντες.

Δεύτερον. Το Αζερμπαϊτζάν έχει πολιορκήσει το Αρτσάχ, έχει καταλάβει εδάφη της Αρμενίας, δεν επιστρέφει τους αιχμαλώτους, απάγει και αιχμαλωτίζει ανθρώπους από τα εδάφη της Αρμενίας και του Αρτσάχ, ανοίγει πυρ συνεχώς προς την κατεύθυνση των παραμεθόριων περιοχών προκαλώντας συχνά θύματα, θεωρεί ολόκληρη την Αρμενία ως το «δυτικό Αζερμπαϊτζάν»… Τι άλλο να πούμε;

Και παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση της Αρμενίας παραμένει προσκολλημένη στη λεγόμενη «διαδικασία ειρήνης» με το ανοικτά και απροκάλυπτα εχθρικό καθεστώς του Αζερμπαϊτζάν. Ακόμη και ένα μικρό παιδί μπορεί να διαπιστώσει ότι πρόκειται για υπέρτατη πολιτική ανικανότητα ή για δωσιλογισμό. Σε κάθε περίπτωση, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Με αυτή την πολιτική, η Αρμενία και το Αρτσάχ οδεύουν προς την απόλυτη καταστροφή.

Τρίτον. Αζέροι υπήκοοι επισκέπτονται ελεύθερα την Αρμενία και αγοράζουν ακίνητα, παρά το γεγονός ότι απαγορεύεται να εισέλθουν στο Αζερμπαϊτζάν όχι μόνο Αρμένιοι πολίτες αλλά και άτομα αρμενικής καταγωγής από άλλες χώρες, καθώς και ξένοι με φιλοαρμενικές θέσεις. Είναι ενδεικτικό πως η είσοδος πολλών ατόμων που είναι personanongrata στο Αζερμπαϊτζάν λόγω της υπεράσπισης του δικαιώματος του Αρτσάχ στην αυτοδιάθεση, έχουν απαγόρευση εισόδου και στην Αρμενία. Τυχαίο; Δεν νομίζουμε. Τέλος, αποτελεί επαίσχυντη πράξη από την κυβέρνηση η ύπαρξη «μαύρης λίστας» με απαγόρευση εισόδου και για Αρμένιους της διασποράς.

Τέταρτον. Τον περασμένο δεκαπενταύγουστο, στον Ιερό Ναό της Παναγίας στον Λίβανο,καυτηριάζοντας την παθητική στάση του λαού της Αρμενίας, ο Καθολικός Αράμ Α΄ δήλωσε: «Τι περιμένετε για να βγείτε στους δρόμους και να απαιτήσετε δικαιοσύνη;». Η αδιαφορία της πλειονότηταςτου πληθυσμού στους δρόμους του Γερεβάν, που γιορτάζει, σαν να μην τρέχει τίποτα, σε φεστιβάλ μπίρας και συναυλίες ραπ μουσικής, συνιστά μια αντιφατική εικόνα της πραγματικότητας που βιώνει ο λαός του Αρτσάχ. Στη διαστρέβλωση της πραγματικότητας και την απώλεια επίγνωσης του κινδύνου της εθνικής τραγωδίας που ελλοχεύει έχει συμβάλει η μεθοδευμένη πολιτική της κυβέρνησης Πασινιάν, που επιδιώκει να παρουσιάζει την κατάσταση ομαλή, προσπαθώντας, ψευδώς, να παρουσιάσει τις εξελίξεις φυσιολογικές μέσα στα πλαίσια των μεταπολεμικών διεργασιών.

Πέμπτον.Στις κρίσιμες στιγμές που αντιμετωπίζουν η Αρμενία και το Αρτσάχ είναι φανερή η απουσία ενιαίας στάσης εκ μέρους της αντιπολίτευσης και της πνευματικής ελίτ της Αρμενίας, που περιορίζονται σε δηλώσεις στα κοινωνικά δίκτυα.Ούτε καν για τις δημοτικές εκλογές του Γερεβάν δεν κατάφεραν να ενωθούν και να παρουσιάσουν έναν ενιαίο υποψήφιο δήμαρχο της πρωτεύουσας. Τελικά, υποστήριξαν τον υποψήφιο του κινήματος «Μητέρα Αρμενία», τον πρώην βουλευτή Αντρανίκ Τεβανιάν, το μοναδικό αντιπολιτευόμενο πρόσωπο έναντι των υπόλοιπων φιλοκυβερνητικών υποψηφίων. Οι εκλογές στον δήμο του Γερεβάν στις 17 Σεπτεμβρίου θα δείξουν κατά πόσο η αντιπολίτευση κερδίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών.

Έκτον. Οι άσκοπες κινήσεις της κυβέρνησης του Αρτσάχ, και ιδίως του Προέδρου του, δεν αφήνουν περιθώρια ελπίδας. Ο αποκλεισμός του διαδρόμου του Λατσίν —που ενώνει το Αρτσάχ με την Αρμενία— και η αζερική πρόταση για εφοδιασμό του Αρτσάχ μέσω του διαδρόμου που έρχεται από το Αζερμπαϊτζάν σημαίνουν την αρχή του τέλος.

Τρία είναι τα πιθανά σενάρια: α) να ανοίξει το Μπακού τον διάδρομο του Λατσίν μόνο για να διαφύγουν προς την Αρμενία οι κάτοικοι του Αρτσάχ, επιτυγχάνοντας έτσι την απομάκρυνση του ντόπιου πληθυσμού από την περιοχή, β) να επιμείνουν οι Αρμένιοι του Αρτσάχ στην παραμονή τους στις πατρογονικές εστίες, με τον κίνδυνο να αποτελέσουν θύματα μιας επόμενης γενοκτονίας, γ) να δεχτούν οι Αρμένιοι του Αρτσάχ την ενσωμάτωσή τους στο Αζερμπαϊτζάν, χωρίς καμία εγγύηση για την ακεραιότητά τους και διατρέχοντας τον άμεσο κίνδυνο αφομοίωσης κάτω από τον αζερικό ζυγό. Και οι τρεις είναι εξίσου καταστροφικές εξελίξεις.

Έβδομον. Η Διασπορά έχει μείνει «άοπλη» από τότε που ο Πασινιάν αναγνώρισε το Αρτσάχ ως μέρος του Αζερμπαϊτζάν. Όταν οι εκπρόσωποι των αρμενικών κοινοτήτων σε όλο τον κόσμο συνομιλούν με τους πολιτικούς ιθύνοντες και αξιωματούχους, εκείνοι   επιχειρηματολογώντας αναφέρουν πως: «Ο πρωθυπουργός σας θέλει ειρήνη, έχει ήδη αναγνωρίσει το Αρτσάχ ως έδαφος του Αζερμπαϊτζάν, γιατί μας ζητάτε κάτι που εμπίπτει στις εσωτερικές υποθέσεις ενός κράτους;».

Οι θέσεις της Διασποράς έχουν αποδυναμωθεί πολύ εξαιτίας και της πολιτικής του Πασινιάν σε σχέση με την Τουρκία. Το ζήτημα της Γενοκτονίας έχει πάψει να βρίσκεται στην ατζέντα της εξωτερικής πολιτικής. Πρόσφατα, στις ΗΠΑ, ακόμη και ο πρόξενος της Τουρκίας στο Λος Άντζελες έγραψε μια επιστολή στους βουλευτές της πολιτείας της Καλιφόρνια λέγοντας ότι εξαπατώνται συνεχώς από την τοπική αρμενική κοινότητα, καθώς ο Πασινιάν πήγε στην Άγκυρα και παρευρέθηκε στην τελετή ορκωμοσίας του Ερντογάν, συνεπώς η Αρμενία επιθυμεί ιδιαιτέρως να έχει στενούς δεσμούς με την Τουρκία…

Όγδοον. Η Σύνοδος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ δημιούργησε φρούδες ελπίδες πως θα γίνει το θαύμα καιοι παγκόσμιες δυνάμεις θα πάρουν κάποια μέτρα ή έστω μια ξεκάθαρη θέση, δεδομένης της απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου του ΟΗΕ τον περασμένο Φεβρουάριο, σύμφωνα με την οποία διέταξε το Αζερμπαϊτζάν να τερματίσει τον αποκλεισμό του διαδρόμου του Λατσίν.

Ωστόσο, θαύμα δεν συνέβη. Υπήρξαν διάφορες ομιλίες, πολλές από αυτές φαινομενικά ευνοϊκές, αλλά καμία απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας δεν εγκρίθηκε, για έναν πολύ απλό λόγο: από τη στιγμή που η κυβέρνηση της Αρμενίας αναγνώρισε, έστω και προφορικά, το Αρτσάχ ως μέρος του Αζερμπαϊτζάν και αρνήθηκε να υπερασπιστεί το δικαίωμα του λαού του Αρτσάχ στην αυτοδιάθεση, ο υπόλοιπος κόσμος με ανακούφιση θεωρεί ότι το ζήτημα του Αρτσάχ αποτελεί εσωτερικό πρόβλημα του Αζερμπαϊτζάν, ότι ο διάδρομος του Λατσίν συνιστά έδαφος του Αζερμπαϊτζάν, και ότι η καταστροφή στο Αρτσάχ αποτελεί ένα καθαρά ανθρωπιστικό πρόβλημα που μπορεί να λυθεί με τη μεταφορά κρίσιμων αγαθών από το Αζερμπαϊτζάν.Είναι ξεκάθαρο ότι κανείς δεν πρόκειται να λύσει τα ζωτικά μας ζητήματα αν δεν τα υπερασπιστούμε πρώτοι από όλους εμείς.

Ένατον. Η στάση της Ρωσίας, των ΗΠΑ και της ΕΕ, που περιορίζονται σε αναποτελεσματικές ανακοινώσεις και δηλώσεις άνευ ουσιαστικού περιεχομένου, οι οποίες περιγράφουν την κατάσταση στο Αρτσάχ, αλλά δεν προτείνουν πρακτικά μέτρα για τον τερματισμό του αποκλεισμού του Διαδρόμου του Λατσίν, μαρτυρά τις πολιτικές σκοπιμότητες.

Η μεν Ρωσία, σε αυτή τη διεθνή συγκυρία, δεν θέλει να ενοχλήσει τις «συμμάχους» Τουρκία και Αζερμπαϊτζάν, οι δε δυτικές δυνάμεις κλείνουν τα μάτια μπροστά στην πολιορκία και γενικά στην επεκτατική και επιθετική πολιτική του Αζερμπαϊτζάν, όχι μόνο χάριν του πετρελαίου και του φυσικού αερίου του Μπακού, αλλά και για να επιτύχουν την οριστική αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από το Αρτσάχ και την Αρμενία, την οποία σκοπεύουν να επιτύχουν πριν το 2025, με την επίσημη σύμπραξη της Τουρκίας, του Αζερμπαϊτζάν και… της Αρμενίας!

Στη διεθνή σκακιέρα, μόνο το Ιράν —για τα δικά του εθνικά συμφέροντα— έχει ξεκαθαρίσει επανειλημμένα ότι δεν θα δεχτεί καμία αλλαγή στα σύνορά του με την Αρμενία και γενικά στα σύνορα των κρατών στην περιοχή. Έτσι εξηγείται γιατί, μέχρι στιγμής, Τουρκία και Αζερμπαϊτζάν δεν έχουν προχωρήσει σε εισβολή στο Σιουνίκ, προκειμένου να ενωθούν εδαφικά οι χώρες τους μέσω του λεγόμενου Διαδρόμου του Ζανγκεζούρ.

Δέκατον.H ρίζα του κακού βρίσκεται στο Γερεβάν και έχει όνομα: Nικόλ Πασινιάν, και η πολιτική του ομάδα που κυβερνά τη χώρα εδώ και πέντε ολόκληρα χρόνια. Και ας μη βιαστεί κανείς να πει ότι τους ψήφισε ο λαός. Ανατρέξτε στις προεκλογικές τους δεσμεύσεις και υποσχέσεις και θα διαπιστώσετε ότι μετά τις εκλογές του 2021, τα τελευταία δύο χρόνια, έκαναν και συνεχίζουν να κάνουν το ακριβώς αντίθετο από αυτό που υποστήριζαν πριν τις εκλογές, ειδικά σε ό,τι αφορά το Αρτσάχ. Με άλλα λόγια, εξαπατούν τον κόσμο όχι μόνο από το 2021 αλλά ήδη από το 2018.

Δεν θα αναφερθούμε εδώ στις αλλεπάλληλες αντιφατικές δηλώσεις του Πασινιάν σχετικά με το όρος Αραράτ, το λιοντάρι στο έμβλημα, τους στίχους του εθνικού ύμνου, την διακήρυξη της ανεξαρτησίας του 1990, κλπ. Είναι φανερό ότι με γνώμονα το να παραμείνει γαντζωμένος στην εξουσία, πέρα από τις ασυναρτησίες που ξεστομίζει, εφαρμόζει την πιο αντιεθνική πολιτική από τότε που η χώρα κήρυξε την ανεξαρτησία της το 1991.

Το ζητούμενο είναι να φύγει από την εξουσία. Έπρεπε να το είχε ήδη κάνει από το 2020, αμέσως μετά τον πόλεμο του Αρτσάχ, όταν του το ζήτησε σχεδόν όλη η Αρμενία και η Διασπορά. Αλλά δεν θέλει, επειδή ξέρει τι τον περιμένει. Μόνο η εξουσία μπορεί να του εξασφαλίσει την ατιμωρησία.

Ο πολιτικός κόσμος στην Αρμενία πρέπει να αφήσει στην άκρη τις όποιες διαφορές και να μαζέψει δεκάδες χιλιάδες κόσμου στις πλατείες του Γερεβάν και ολόκληρης της χώρας με σκοπό να απαλλαγεί η χώρα από την κυβέρνηση Πασινιάν και να έρθει στην εξουσία μια, έστω και προσωρινή, κυβέρνηση σωτηρίας που θα έχει επίγνωση της κατάστασης, και έναν οδικό χάρτη εξόδου από τη συνεχώς ευρυνόμενη κρίση.

Οι πολιτικές δυνάμεις οφείλουν να παραμερίσουν όλα τα επιμέρους ζητήματα και να προσπαθήσουν να αποτρέψουν το μοιραίο. Κάθε μέρα που περνάει ξημερώνουν νέες τραγωδίες και καταστροφές. Ο χρόνος μετράει αντίστροφα.

Tweet

Share