Θέ­λου­με το 2015 να α­πο­τε­λέ­σει

ο­ρό­ση­μο για τη διε­θνή α­να­γνώ­ρι­ση

της Γε­νο­κτο­νί­ας

Στον Ραζμίκ Αγαμπατιάν

Oκτώβριός - Δεκέμβριός 2012 τεύχος 75

Ο Aρχιε­πί­σκο­πος Να­ρέκ Α­λε­με­ζιάν είναι διευθυντής της Θε­ο­λο­γι­κής Σχο­λής του Κα­θο­λικοσά­του του Με­γά­λου Οί­κου της Κι­λι­κί­ας που εδρεύει στο Λίβανο. Α­πό τις 28 Αυ­γού­στου ως τις 9 Σε­πτεμ­βρί­ου 2012 πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε στην Κρή­τη το Συ­νέ­δριο της Κε­ντρι­κής Ε­πιτρο­πής του Πα­γκο­σμί­ου Συμ­βου­λί­ου Εκ­κλη­σιών στο ο­ποί­ο πα­ρα­βρέθη­κε εκ­προ­σω­πώ­ντας το Κα­θο­λικοσά­το.

Με την ευκαιρία της επισκεψής του στην Ελλάδα τα Αρμενικά συναντήθηκαν και συζήτησαν με τον Αρχιεπίσκοπο.

Θα μπο­ρού­σα­τε να μας δώ­σε­τε κά­ποιες πλη­ρο­φο­ρί­ες σχε­τι­κά με τα θέ­μα­τα η­με­ρή­σιας διά­τα­ξης του συ­νε­δρί­ου αυ­τού

Το Πα­γκό­σμιο Συμ­βού­λιο Εκ­κλη­σιών; εί­ναι το πιο α­ντιπρο­σω­πευ­τι­κό συμ­βού­λιο του εκ­κλη­σια­στι­κού κι­νή­μα­τος, ό­πως άλ­λωστε υ­πο­δη­λώ­νει και η ο­νο­μα­σί­α του. Υ­πάρ­χουν δη­λα­δή διά­φο­ρα συμ­βού­λια, ό­πως το πε­ρι­φε­ρεια­κό συμ­βού­λιο της Μέ­σης Α­να­το­λής και άλ­λες το­πικές ή ε­θνι­κές ε­πι­τρο­πές. Στην πα­γκό­σμια ε­πι­τρο­πή ό­λων των εκ­κλη­σιών που έ­χει 348 μέ­λη, συμ­με­τέ­χουν η Ορ­θό­δο­ξη Εκκλη­σία, η Εκ­κλη­σί­α των Δια­μαρ­τυρομέ­νων (Αγ­γλι­κα­νική, Λου­θηρια­νή) και ο­ρι­σμέ­νες α­πό τις λε­γό­μενες ε­λεύ­θε­ρες εκ­κλη­σί­ες, ό­πως οι Πε­ντη­κο­στια­νοί, κ.λπ. Η Κα­θο­λι­κή Εκκλη­σί­α δεν εί­ναι μέ­λος του συμ­βου­λί­ου, συ­νερ­γά­ζε­ται ό­μως με τις δύ­ο βα­σι­κές ε­πι­τρο­πές της. Βά­σει του εκ­κλη­σιο­λο­γί­ου της, θε­ω­ρεί­ται ως η εκ­κλη­σί­α του Χρι­στού με τον Πά­πα εκ­πρό­σωπό Του ε­πί της γης και διά­δο­χο του Α­πο­στό­λου Πέ­τρου. Ά­ρα, μη συμ­φω­νώ­ντας σε εκ­κλη­σια­στι­κό επί­πε­δο δεν συμ­με­τέ­χει, αλ­λά συ­νερ­γά­ζε­ται.

Το Πα­γκό­σμιο Συμ­βού­λιο Εκ­κλη­σιών, ό­πως ό­λα τα Συμ­βού­λια και οι πα­γκό­σμιοι ορ­γα­νι­σμοί, έ­χει τη δι­κή του δο­μή. Η κε­ντρι­κή ε­πι­τρο­πή έ­χει του­λά­χι­στον 150 μέ­λη που συ­νε­δριά­ζουν κά­θε ενά­μι­σι χρό­νο. Το Διοι­κη­τι­κό Συμ­βού­λιο ε­κλέ­γε­ται κά­θε 7 χρό­νια στην κε­ντρική συ­νέ­λευ­ση του Σώ­μα­τος. Η Κε­ντρι­κή Ε­πι­τρο­πή α­σχο­λεί­ται με τα διοι­κη­τι­κά, οι­κο­νο­μι­κά και ορ­γα­νω­τι­κά θέ­μα­τα του Συμ­βου­λί­ου.

Το φε­τι­νό συ­νέ­δριο διορ­γα­νώ­θη­κε στην Ορ­θό­δο­ξη Α­κα­δη­μί­α της Κρή­της, υ­πό την αι­γί­δα του Οι­κου­με­νι­κού Πα­τριαρ­χεί­ου. Το ε­πόμε­νο συ­νέ­δριο θα πραγ­μα­το­ποι­η­θεί το 2013 στην Κο­ρέ­α. Ή­ταν το τε­λευ­ταί­ο αυ­τού του Διοι­κη­τι­κού Συμ­βου­λί­ου και α­σχο­λή­θη­κε κυ­ρί­ως με τις προ­πα­ρα­σκευα­στι­κές ερ­γα­σί­ες της ε­πόμε­νης γε­νι­κής συ­νέ­λευσης. Πα­ρό­ντες ή­ταν πε­ρί­που 900 αι­ρε­τοί εκ­πρό­σω­ποι των εκ­κλη­σιών και πε­ρισ­σό­τε­ροι α­πό 2000 προ­σκε­κλη­μέ­νοι. Ο με­γά­λος Οίκος της Κι­λι­κί­ας συμ­με­τεί­χε με 7 εκ­προ­σώ­πους. Η Αρ­με­νι­κή Εκ­κλη­σί­α ή­ταν παρού­σα στο διοι­κη­τι­κό συμ­βού­λιο και στη γε­νι­κή συ­νέ­λευ­ση. Το Κα­θο­λικοσά­το του Ε­τσμια­τζίν και ο Με­γά­λος Οί­κος της Κι­λι­κί­ας εκ­προ­σω­πού­νταν α­πό δύ­ο μέ­λη το κα­θέ­να στο διοι­κη­τι­κό συμ­βού­λιο. Συμ­με­τεί­χα ο ί­διος και η Τέ­νη Σι­μο­νιάν α­πό τη Γε­νεύ­η.

Ο εκ­πρό­σω­πος λοι­πόν δεν εί­ναι α­νά­γκη να εί­ναι ο­πωσ­δή­πο­τε κλη­ρι­κός.

Σω­στά, διό­τι οι εκ­πρό­σω­ποι ε­πι­λέ­γο­νται με τέ­τοιο τρό­πο ώ­στε να υ­πάρ­χει ε­ξι­σορ­ρο­πη­μέ­νη πα­ρου­σί­α στην α­ντι­προ­σω­πεί­α κλη­ρικών, μη κλη­ρι­κών, αν­δρών και γυ­ναι­κών. Πα­ράλ­λη­λα, παί­ζει ρό­λο και η γε­ω­γρα­φική θέ­ση, δη­λα­δή ε­μείς μπο­ρεί να βρι­σκό­μα­στε στη Μέ­ση Α­να­το­λή αλ­λά οι εκ­πρό­σω­ποί μας δεν θα πρέ­πει να προ­έρ­χο­νται ό­λοι α­πό την ί­δια πε­ριο­χή. Για πα­ρά­δειγ­μα στη γε­νι­κή συ­νέ­λευ­ση, οι εκ­πρό­σω­ποί μας προ­έρ­χο­νται α­πό τη Β. και Ν. Α­μερι­κή, την Ευ­ρώ­πη και τη Μέ­ση Α­να­το­λή, ό­που δη­λα­δή υ­πάρ­χουν μη­τρο­πό­λεις μας.

Η α­τζέ­ντα του συ­νε­δρί­ου τώ­ρα, πε­ριελάμ­βα­νε διορ­γανω­τι­κά θέ­μα­τα και τις ει­ση­γή­σεις του προ­έ­δρου του συμ­βου­λί­ου και του γε­νικού γραμ­μα­τέ­α. Ε­δώ πρέ­πει να σας α­να­φέ­ρω ό­τι μέ­χρι την προ­η­γού­με­νη γε­νική συ­νέ­λευ­ση και ε­πί 14 χρό­νια, πρό­ε­δρος του ΠΣΕ διε­τέ­λε­σε ο Πα­να­γιό­τα­τος Αράμ Α΄, του ο­ποί­ου η συμ­βο­λή στο πα­γκό­σμιο εκ­κλη­σια­στι­κό κί­νη­μα χαί­ρει ιδιαί­τε­ρης ε­κτί­μη­σης α­πο­τε­λώ­ντας με­γά­λη τι­μή για τους Αρ­μέ­νιους και το Κα­θο­λικοσά­το της Κι­λι­κί­ας.

Ε­πο­μέ­νως ο σκο­πός μας σε αυ­τό το συ­νέ­δριο ή­ταν η α­πο­τί­μη­ση και α­ξιο­λό­γηση του έρ­γου που έ­χει ε­πι­τε­λε­στεί μέ­χρι σή­με­ρα και η προ­ε­τοι­μα­σί­α της ε­πόμε­νης γε­νι­κής συ­νέ­λευ­σης το 2013 ο­πό­τε θα πρέ­πει να ε­κλε­γεί νέ­ο Διοι­κη­τι­κό Συμ­βού­λιο.

Ο Με­γά­λος Οί­κος της Κι­λι­κί­ας έ­χει τη δι­κή του συμ­βο­λή στο έργο του Πα­γκό­σμιου Συμ­βου­λί­ου Εκ­κλη­σιών. Ποια ο­φέ­λη έ­χει η Εκ­κλη­σί­α μας από τις δι-εκ­κλη­σια­στι­κές σχέ­σεις σε πρα­κτι­κό ε­πί­πε­δο;

Αρ­χι­κά να κά­νω κά­ποιες ε­πι­ση­μάν­σεις. Ό­ταν μι­λά­με για δι-εκ­κλη­σια­στι­κό κί­νη­μα δεν πε­ριο­ρι­ζό­μα­στε μό­νο στο Πα­γκό­σμιο Συμ­βού­λιο Εκκλη­σιών.

Πρώ­τον, το δι-εκ­κλη­σια­στι­κό κί­νη­μα εί­ναι έ­να ευ­ρύ κίνη­μα. Δεν α­σχο­λεί­ται μό­νο με εκ­κλη­σια­στι­κά, θρη­σκευ­τι­κά και θε­ο­λο­γι­κά ζητή­μα­τα. Α­σχο­λεί­ται με ό­λα τα θέ­μα­τα που αγ­γί­ζουν και α­πα­σχο­λούν την αν­θρω­πό­τη­τα, ό­πως τα προ­βλή­μα­τα της υ­γεί­ας, της οι­κο­νο­μί­ας, της οι­κο­λογί­ας και πολ­λά άλ­λα. Η Εκ­κλη­σί­α εί­ναι το σύ­νο­λο των πι­στών, ο λα­ός. Ε­πο­μέ­νως, α­σχο­λεί­ται με ο­τι­δή­πο­τε έ­χει σχέ­ση με τη ζω­ή τους.

Δεύ­τε­ρον, το διεκ­κλη­σια­στι­κό κί­νη­μα έ­χει πολ­λές εκ­φάν­σεις, διό­τι το α­ποτε­λούν δια­φο­ρε­τι­κές εκ­κλη­σί­ες, ό­που η κα­θε­μιά προσ­δί­δει έ­να μέ­ρος α­πό τη μορ­φή και την α­πο­στο­λή του. Το κί­νη­μα αυ­τό δεν μπο­ρεί να ε­πι­βάλ­λει κά­τι στις εκ­κλη­σί­ες, οι ί­διες ό­μως βρί­σκο­νται ε­κεί για να καλ­λιερ­γή­σουν φι­λι­κές σχέ­σεις, να προ­σευ­χη­θούν α­πό κοι­νού, να α­ξιο­λο­γή­σουν και να βιώ­σουν το χρι­στια­νι­κό κά­λε­σμα του κοι­νού τους στό­χου.

Τρί­τον, για να μι­λή­σω και για τη δι­κή μας Εκ­κλη­σί­α. Έχου­με πολ­λούς λό­γους να συμ­με­τέχου­με στο δι-εκ­κλη­σια­στι­κό κί­νη­μα, διό­τι ως Αρ­με­νι­κή Εκ­κλη­σί­α μι­λά­με εκ μέ­ρους ό­λων των Αρ­με­νί­ων και ό­χι κά­ποιας ο­μά­δας. Μια ε­ρώ­τη­ση που μας τί­θεται συ­χνά εί­τε α­πό κλη­ρι­κούς εί­τε α­πό κο­σμι­κούς εί­ναι πό­τε γί­να­με χρι­στια­νοί. Τους α­πα­ντώ: Α­πό την ε­πο­χή του Χρι­στού. Α­πο­ρούν και με ρω­τούν, πώς γί­νε­ται. Τους α­πα­ντώ ό­τι η Εκκλη­σί­α μας εί­ναι 2000 ε­τών. Έ­χο­ντας λοι­πόν αυ­τό ως δε­δο­μέ­νο, θα πρέ­πει ό­ταν συ­γκρί­νουμε την εκ­κλη­σί­α μας με τις άλ­λες, έ­στω και πο­λυ­πλη­θέ­στε­ρες, να έ­χου­με ε­νερ­γό συμ­με­το­χή στο εκ­κλη­σια­στι­κό κί­νη­μα, ώ­στε να α­κού­γο­νται πά­ντα η φω­νή και τα αι­τή­μα­τά μας.

Ο Με­γά­λος Οί­κος της Κι­λι­κί­ας άρ­χι­σε να συμ­με­τέ­χει στο πα­γκό­σμιο εκ­κλησια­στι­κό κί­νη­μα α­πό την ε­πο­χή του Μα­κα­ρι­στού Κα­θο­λι­κού Πα­τριάρ­χη Ζα­ρέχ. Το Συμ­βού­λιο συ­στά­θη­κε το 1948 αλ­λά ε­μείς εί­χα­με ή­δη δι-εκ­κλη­σια­στι­κές συ­ναντή­σεις με τους Λα­τί­νους, τους Έλ­λη­νες, α­κό­μα και τους Μου­σουλ­μά­νους. Τέ­τοιες ε­πα­φές λοι­πόν ή­ταν φυ­σιο­λο­γι­κές σε ε­μάς, αλ­λά με­τά το 1950 ορ­γα­νώ­θη­καν πιο συ­στη­μα­τι­κά. Έ­τσι, με το πέ­ρα­σμα των χρόνων μάς α­να­τέ­θη­καν διά­φο­ρες διοι­κη­τι­κές θέ­σεις. Ο μακα­ρι­στός Κα­θο­λι­κός Κα­ρε­κίν διε­τέ­λε­σε α­ντι­πρό­ε­δρος και ο Κα­θο­λι­κός Α­ράμ Α΄, πρό­ε­δρος. Εί­ναι ση­μα­ντι­κή η συμ­με­το­χή σε τέ­τοιες θέ­σεις. Ό­ταν παύ­εις να εί­σαι α­πλά θε­α­τής και δεί­χνεις πραγ­μα­τι­κό εν­δια­φέ­ρον για τα τε­κται­νόμε­να, τό­τε και οι υ­πό­λοι­ποι σου ε­μπι­στεύ­ο­νται πε­ρισ­σό­τε­ρες ευ­θύ­νες. Με αυτό τον τρό­πο μπο­ρού­με και ε­μείς να υ­πε­ρα­σπι­στού­με τις θέ­σεις της Αρ­με­νικής Εκ­κλη­σί­ας και να φέ­ρου­με σε πρώ­το πλά­νο το Αρ­με­νι­κό Ζή­τη­μα και τη Γε­νοκτο­νί­α. Για πα­ρά­δειγ­μα, στο τε­λευ­ταί­ο συ­νέ­δριο, θέ­σαμε την υ­πό­θε­ση του α­ζέ­ρου α­ξιω­μα­τι­κού που εκ­δό­θη­κε α­πό τις ουγ­γρι­κές αρ­χές στη χώ­ρα του και κα­τα­φέ­ραμε να συ­ντα­χθεί ε­πι­στο­λή σχε­τι­κά με αυ­τό το θέ­μα.

Υ­πο­θέ­τω με τη συ­νερ­γα­σί­α και του εκ­προ­σώ­που της Μη­τρό­πο­λης του Ε­τσμια­τζίν.

Α­κρι­βώς γι’ αυ­τό το λό­γο χρη­σι­μο­ποί­η­σα τον ό­ρο Αρ­με­νι­κή Εκκλη­σί­α. Να το ξε­κα­θα­ρί­σω: η Αρ­με­νι­κή Εκ­κλη­σί­α εί­ναι μί­α, με δύ­ο Μη­τρο­πο­λιτι­κές Έ­δρες, ως συ­νέ­πεια της ι­στο­ρι­κής της πο­ρεί­ας.

Η Μη­τρο­πο­λι­τι­κή έ­δρα του Με­γά­λου Οί­κου της Κι­λι­κί­ας που ι­δρύ­θη­κε τον 10ο αιώ­να, ό­ταν η Αρ­με­νί­α κα­ταστρά­φη­κε α­πό τους Σελ­τζού­κους, «πε­ρι­πλα­νή­θη­κε» σε διά­φο­ρα μέ­ρη, εξ αι­τί­ας του βί­αιου ε­κτο­πι­σμού των Αρ­με­νί­ων α­πό τις ε­στί­ες τους. Το 1930 ε­γκα­τα­στά­θη­κε ο­ρι­στι­κά στην πε­ριο­χή Α­ντιλιάς της Βη­ρυ­τού, στο Λίβανο. Α­πό το 1441 όμως, λό­γω ι­στο­ρι­κών ε­ξε­λί­ξε­ων ε­κλε­γό­ταν νέ­ος Κα­θο­λικός στο Ε­τσμια­τζίν της Αρ­με­νί­ας. Έκτοτε υ­πάρ­χουν δύ­ο Μη­τρο­πο­λι­τι­κές έ­δρες, οι ο­ποί­ες ευ­τυ­χώς τις πε­ρισ­σό­τε­ρες φο­ρές εί­χαν κα­λή συ­νερ­γα­σί­α με­τα­ξύ τους. Σή­με­ρα, οι συν­θή­κες ευ­νο­ούν την αρ­μο­νι­κή συ­νερ­γα­σί­α χω­ρίς α­ντα­γω­νισμούς ή έ­ρι­δες και δο­ξά­ζω το Θε­ό γι’ αυ­τό.

Ό­λα τα πα­ρα­πά­νω α­ντα­να­κλώ­νται στο Πα­γκό­σμιο Συμ­βού­λιο των Εκκλη­σιών. Εί­ναι α­λή­θεια ό­τι συμ­με­τέ­χου­με με δύ­ο α­ντι­προ­σω­πεί­ες, με δύ­ο κα­θο­λι­κές Έ­δρες, ό­μως στα ε­θνι­κά ζη­τή­μα­τα υ­πάρ­χει ο­μο­φω­νία, άλ­λω­στε δεν υ­πάρ­χει καμιά δογ­μα­τι­κή δια­φο­ρά με­ταξύ μας. Ε­πο­μέ­νως, η συμ­με­το­χή μας εί­ναι ε­νερ­γή και πε­ρι­κλεί­ει όλα ό­σα σχε­τί­ζο­νται με την Αρ­με­νί­α. Για πα­ρά­δειγ­μα, ό­ταν το ζή­τη­μα του Κα­ρα­μπάχ ή­ταν στο προ­σκή­νιο, το φέ­ρα­με στην η­με­ρή­σια διάτα­ξη. Ε­πί­σης ε­ξα­κο­λου­θού­με να ε­γεί­ρου­με θέ­μα­τα ό­πως της Γε­νο­κτο­νί­ας, της μο­νής Σουρ­π Μα­γκάρ στην Κύ­προ που οι Τούρ­κοι θέ­λουν να με­τα­τρέ­ψουν σε ξε­νο­δο­χεί­ο, του α­ζέρου στρα­τιω­τι­κού που προ­α­νέ­φε­ρα κ.λπ.

Ποιες πρω­το­βου­λί­ες σκο­πεύ­ε­τε να πά­ρε­τε με α­φορ­μή την 100ή ε­πέ­τειο της Γε­νο­κτο­νί­ας των Αρμενίων;

Ως Αρ­μέ­νιοι βιώ­νου­με κα­θη­με­ρι­νά τις ε­πι­πτώ­σεις της γε­νο­κτο­νί­ας και το Κα­θο­λι­κο­σά­το του Με­γά­λου Οί­κου της Κι­λι­κί­ας εί­ναι έ­να α­πό τα με­γά­λα θύ­μα­τά της. Ε­κτός α­πό την α­πώ­λεια της έδρας μας που ή­ταν στο Σις της Κι­λι­κί­ας, χά­σα­με μο­να­στή­ρια, εκ­κλη­σί­ες, με­γάλο α­ριθ­μό κλη­ρι­κών και λα­ϊ­κών και το δι­καί­ω­μα της φυ­σι­κής μας πα­ρου­σί­ας εκεί. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα εί­μα­στε πρό­σφυ­γες στο Λί­βα­νο α­πό 1930. Η χώ­ρα μας, η πα­τρί­δα μας εί­ναι τα πα­τρο­γο­νι­κά ε­δά­φη της Κι­λι­κίας. Ή­δη α­πό πέ­ρυσι ξε­κι­νή­σα­με τη διορ­γά­νω­ση ε­νός συ­νε­δρί­ου στο ο­ποί­ο συμ­με­τεί­χαν ξέ­νοι ε­πι­στή­μο­νες με θέ­μα «Α­να­γνώ­ριση της Γε­νο­κτο­νί­ας των Αρμενίων και α­πο­ζη­μιώ­σεις». Ε­πί­σης έ­χου­με προ­γραμ­ματί­σει την κα­τα­σκευ­ή μνη­μεί­ων με α­φορ­μή την ε­πέ­τειο, εκ­δό­σεις βι­βλί­ων, πολι­τι­στι­κές εκ­δη­λώ­σεις και κά­ποιες άλ­λες δρα­στη­ριό­τη­τες. Θέ­λου­με το 2015 να α­πο­τε­λέ­σει ο­ρό­ση­μο για τη διε­θνή α­να­γνώ­ρι­ση της Γε­νο­κτο­νί­ας των Αρμενίων.

Ως διευ­θυ­ντής και δά­σκα­λος της Θε­ο­λο­γι­κής Σχο­λής μπο­ρεί­τε να μας δώ­σε­τε μια ει­κό­να για τον τρό­πο λει­τουρ­γί­ας της και τον α­ριθ­μό των σπου­δα­στών;

Η Θε­ο­λο­γι­κή Σχο­λή λει­τουρ­γεί α­πό το 1930 και α­πό­φοι­τοί της έ­χουν υ­πη­ρε­τή­σει τον αρ­με­νι­κό λα­ό ό­χι μό­νο στον το­μέ­α της θρη­σκεί­ας αλ­λά και του πο­λι­τι­σμού. Οι α­πό­φοι­τοι της Σχο­λής μας δια­δρα­μα­τί­ζουν ση­μα­ντι­κό ρό­λο στα γράμ­μα­τα, κα­θώς και στην πο­λι­τι­κή και πο­λι­τι­στι­κή ζω­ή των πα­ροι­κιών μας. Α­πό το 2010 που α­νέ­λα­βα τη διεύ­θυν­ση της Σχο­λής προ­σπά­θη­σα να δη­μιουρ­γή­σω έ­να οι­κεί­ο πε­ρι­βάλ­λον στους 47 σπου­δα­στές μας.  

Στα πρώ­τα τέσ­σε­ρα χρό­νια οι σπου­δα­στές της σχο­λής κάνουν μα­θή­μα­τα της νέ­ας και αρ­χαί­ας αρ­με­νι­κής γλώσ­σας, α­ρα­βι­κά και γαλ­λικά. Στις με­γά­λες τά­ξεις δι­δά­σκο­νται τα θε­ο­λο­γι­κά κεί­με­να στην ελ­λη­νι­κή και ε­βρα­ϊ­κή γλώσ­σα.

Οι σπου­δα­στές μας κα­τά κύ­ριο λό­γο προ­έρ­χο­νται α­πό το Λί­βα­νο, τη Συρί­α και το Ι­ράν. Γί­νε­ται προ­σπά­θεια να έ­χου­με σπου­δαστές α­πό ό­λες τις πα­ροι­κί­ες. Ο κά­θε α­πό­φοι­τος που θα κλη­θεί να υ­πη­ρε­τήσει αρ­γό­τε­ρα στη χώ­ρα του, θα εί­ναι σα­φώς πιο α­πο­τε­λε­σμα­τι­κός και γνώ­στης των θε­μά­των και ι­διαι­τε­ρο­τή­των της πα­ροι­κί­ας του.

Η ε­πο­χή που ό­λοι ή­μα­σταν ε­φη­συ­χα­σμέ­νοι διό­τι η αρ­με­νι­κή πα­ροι­κί­α στη Μέ­ση Α­να­το­λή πά­ντα μας έδι­νε κλη­ρι­κούς και στε­λέ­χη έ­χει πα­ρέλ­θει. Εί­ναι ση­μα­ντι­κό να το κα­τα­λά­βου­με αυ­τό.

Χρειά­ζε­ται αλ­λα­γή της α­ντί­λη­ψης και της πο­λι­τι­κής των υ­πευ­θύ­νων της πα­ροι­κί­ας. Πολ­λές φο­ρές τα προ­βλή­μα­τα και η ασυ­νεν­νο­η­σί­α προ­κύ­πτουν α­πό το γε­γο­νός ό­τι άν­θρω­ποι με δια­φο­ρε­τι­κές κουλ­τού­ρες πρέ­πει να συ­νερ­γα­στούν με­τα­ξύ τους.

Εί­ναι φυ­σι­κό. Για πα­ρά­δειγ­μα έ­νας νέ­ος που έ­χει με­γα­λώ­σει και σπου­δά­σει στην Ελ­λά­δα γνω­ρί­ζο­ντας το πε­ρι­βάλ­λον και τον τρό­πο σκέ­ψης στη χώ­ρα του, θα εί­ναι πιο α­πο­τε­λε­σμα­τι­κός σε κά­θε του δρα­στη­ριό­τη­τα και στό­χο. Ι­διαί­τε­ρα με τη νε­ο­λαί­α μας που δεν σας κρύ­βω ό­τι τα τε­λευ­ταί­α χρό­νια δυ­σκο­λευό­μα­στε να προ­σεγ­γί­σου­με.

Ε­σείς που τό­σο έ­χε­τε ε­ντρυφήσει στα θε­ο­λο­γι­κά και θρη­σκευ­τι­κά θέ­μα­τα πώς θα α­ξιο­λο­γού­σα­τε τη στά­ση και την πί­στη του λα­ού μας α­πέ­να­ντι στην εκ­κλη­σί­α; Ποια εί­ναι η «κι­βω­τός» που πρέ­πει να δια­σώσου­με για τις μελ­λο­ντι­κές γε­νιές;

Θα ξε­κι­νή­σω με το θέ­μα της νέ­ας γε­νιάς. Η πλειο­ψη­φί­α των νέ­ων μας δυ­στυ­χώς α­πέχει α­πό την εκ­κλη­σί­α και ό­χι μό­νο. Α­πέ­χουν α­πό ό­λες τις ε­θνι­κές, πο­λι­τι­στι­κές και α­θλη­τι­κές δρα­στη­ριότη­τες και αυ­τό εί­ναι γε­γο­νός. Το πρό­βλη­μα δεν λύ­νε­ται α­φο­ρί­ζο­ντας και ρίχνο­ντας την ευ­θύ­νη στους νέ­ους. Πρέ­πει να έ­χου­με τη διά­θε­ση να α­πο­δε­χθού­με και να τους α­γκα­λιά­σου­με.

Έ­χουν αλ­λά­ξει οι συ­νή­θειες και η κα­θη­με­ρι­νό­τη­τα των αν­θρώ­πων. Θυ­μά­μαι πώς περ­νού­σα­με τις Κυ­ρια­κές με την οι­κο­γέ­νειά μου, με τον εκ­κλη­σια­σμό, τους φί­λους, τις συ­ζη­τή­σεις, τα παι­χνί­δια. Σή­με­ρα αυ­τό εί­ναι σχε­δόν α­δύ­να­το για μια οι­κο­γέ­νεια.

Οι Αρ­μέ­νιοι ως άν­θρω­ποι πά­ντα ή­ταν πο­λύ δε­μέ­νοι με την οι­κο­γέ­νεια. Αλ­λά και οι οι­κο­γέ­νειες πά­ντα εί­χαν τη θέ­λη­ση να βρί­σκο­νται με­τα­ξύ τους και να δια­σκε­δά­ζουν. Να λέ­νε τα προ­βλή­ματά τους. Αυ­τό που χα­ρα­κτή­ρι­ζε την αρ­με­νι­κή οι­κο­γέ­νεια σή­με­ρα το έ­χου­με χάσει κα­θώς έ­χει α­ντι­κα­τα­στα­θεί α­πό μια τά­ση α­πο­μά­κρυνσης και ε­σω­στρέ­φειας.

Πι­στεύ­ου­με ό­τι ο Θε­ός εί­ναι ο ε­που­ρά­νιος Πα­τέ­ρας μας και νο­μί­ζω ό­τι εί­ναι α­δια­νό­η­το για μάς να μην πη­γαί­νου­με στο σπί­τι του Πα­τέ­ρα μας έ­στω μια φο­ρά την ε­βδο­μάδα.

H Αρμε­νι­κή Εκκλη­σί­α εί­ναι το σπί­τι του λα­ού μας, της οι­κο­γέ­νειάς μας. Γι’ αυ­τό ό­πως κι ε­σείς γνω­ρίζε­τε οι Αρ­μέ­νιοι σε όποια πό­λη κι αν βρε­θούν, πά­ντα θα α­να­ζη­τή­σουν την αρ­με­νι­κή εκ­κλησί­α.

Τε­λειώ­νο­ντας θέ­λω να σας δια­βε­βαιώ­σω ό­τι η Εκκλη­σί­α μας δεν εί­ναι ού­τε τα κτή­ρια ού­τε οι κλη­ρι­κοί ού­τε οι μη­τρο­πο­λί­τες. Εί­ναι ο λα­ός μας που προ­σέρ­χε­ται με πί­στη και η πί­στη δεν εί­ναι μια α­ό­ρατη πνευ­μα­τι­κή α­να­ζή­τηση αλ­λά εί­ναι η ύ­παρ­ξή μας και η ι­στο­ρία μας, το πα­ρελ­θόν, το πα­ρόν αλ­λά και το μέλ­λον μας.