Βικέν Αβεντισιάν - Art A Tsolum
Ιούλιος- Οκτώβριος 2017, τεύχος 94

Το μεγαλύτερο αρχαίο χειρόγραφο βιβλίο είναι το Αρμενικό «Homiliarium of Mush», το οποίο φυλάσσεται στο Ινστιτούτο Αρχαίων Χειρογράφων Μαντεναταράν, στο Ερεβάν. Το χειρόγραφο ζυγίζει 32 κιλά χωρίς το εξώφυλλο. Πρόκειται για ένα αντίγραφο που ξαναγράφτηκε από τον Βαρντάν Καρνέτσι το 1200-1202 στη Μονή του Σουρπ Γκαραμπέτ του Μους.
Για την παραγωγή 607 σελίδων χρειάστηκε το δέρμα από 600 μοσχάρια.
Γνωρίζουμε ότι το 1204 ο ιδιοκτήτης του χειρογράφου σκοτώθηκε και το βιβλίο πέρασε στα χέρια των Σελτζούκων Τούρκων. Μετά από αυτό, κληρικοί της μονής επισκέφθηκαν πολυάριθμες αρμενικές πόλεις και χωριά και έκαναν έρανο για να συλλέξουν 4 χιλιάδες ασημένια νομίσματα, ποσό που τους είχε ζητηθεί για να τους επιστραφεί το χειρόγραφο. Ύστερα από πολλές προσπάθειες, το χειρόγραφο επέστρεψε στο μοναστήρι του Μους, όπου το φύλασσαν προσεκτικά σε κρύπτη για επτά αιώνες.
Κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας, το μοναστήρι του Σουρπ Γκαραμπέτ στο Μους καταστράφηκε ολοσχερώς. Ευτυχώς, δύο Αρμένιοι πρόλαβαν και πήραν το βιβλίο για να το σώσουν από τους Τούρκους. Ωστόσο, το μετέφεραν με τα χέρια τους, με αποτέλεσμα να εξαντληθούν και να το χωρίσουν στα δύο. Το ένα κομμάτι θάφτηκε σε μια εκκλησία στο Ερζερούμ, τυλιγμένο σε ένα πανί. Το άλλο κατάφεραν με πολύ κόπο να το μεταφέρουν στην Αγία Έδρα του Ετσμιατζίν.
Μετά από λίγο καιρό βρέθηκε και το θαμμένο κομμάτι από έναν πολωνό αξιωματικό του ρωσικού στρατού, ο οποίος το παρέδωσε στο Ετσμιατζίν.

Tweet

Share